دیسک کمر: درمان و علت

ستون فقرات شما از استخوان هایی (ورتبرا) تشکیل شده است که شامل صفحات بیضی شکل کارتیلاژ یا دیسک هستند که دارای یک لایه خارجی سخت و محکم ( انولوس) و لایه داخلی نرم(نوکلئوس) می باشند.

وقتی فتق دیسک کمر رخ می دهد بخشی از نوکلئوس از درون شکافی در آنولوس وارد کانال ستون فقرات می شود. این امر می تواند سبب آسیب به عصب و در نتیجه ایجاد درد، بی حسی و ضعف در کمر، پا یا بازو شود.

علائم

نوع و محل ایجاد علائم دیسک کمر بستگی به موقعیت و مقدار فشار وارد شده به اعصاب دارد. در این رابطه می توان شرایط زیر را مشاهده کرد:

•اگر فرد در مهره های گردن دچار فتق دیسک کمر شود، ممکن است با درد، احساس سوزش، بی حسی، ضعیف شدن، یا ترکیبی از این شرایط در دست، شانه، یا گردن خود مواجه شود.

•اگر فرد در محل ستون فقرات به فتق دیسک کمر دچار شود، ممکن است با درد، احساس سوزش، بی حسی، ضعیف شدن، یا ترکیبی از این شرایط در ناحیه پشت، باسن، یا پاها مواجه شود. در اکثر موارد این علائم فقط در یک طرف بدن مشاهده می شود.

اغلب، علائم فتق دیسک با انجام فعالیت های خاص یا قرار گرفتن در بعضی شرایط تشدید می شود. اگر شما به مشکل فتق دیسک در ناحیه ستون فقرات مبتلا شدید، احتمالاً:

•    درد شما ممکن است با نشستن، خم شدن، و کشیدن بدن تشدید شود.
•    درد ممکن است هنگام بیدار شدن از خواب یا پس از باقی ماندن در یک موقعیت مشخص برای یک دوره طولانی تشدید شود.
•    در این حالت ممکن است نیاز به تغییر وضعیت بطور مکرر وجود داشته باشد.
•    در این شرایط فرد ترجیح می دهد به جای نشستن در حالت ایستاده قرار گیرد.

اگر شما به مشکل فتق دیسک در ناحیه گردن مبتلا شدید، علائم شما معمولاً با نشستن یا دراز کشیدن طولانی بطور مشخص تشدید خواهد شد. 

علت

افزایش سن و ساییدگی و استهلاک ناشی از افزایش سن یکی از اصلی ترین علت دیسک کمر است با افزایش سن، دیسک کمر بخشی از آب خود را از دست می دهد.

این حالت باعث می شود که انعطاف پذیری آن ها کمتر شده و بیشتر در معرض پاره شدن قرار بگیرند و در چنین شرایطی ممکن است با یک فشار و یا چرخش کوچک نیز با پارگی دیسک کمر مواجه شوید.

در بسیاری از افراد دلیل  اصلی فتق دیسک کمر ناشناخته است. گاهی اوقات ممکن است بلند کردن اجسام بزرگ و سنگین توسط عضلات کمر (به جای بلند کردن آنها با استفاده از عضلات ران و پا) باعث فتق دیسک کمر شود.

به ندرت حوادثی مانند سقوط از بلندی و یا ضربه به پشت می توانند باعث فتق دیسک کمر شوند.

راه ها و روش های درمان

اگر بیمار  مبتلا به دیسک کمر علائم عصبی واضحی ندارد و اختلال‌های انگشتان حرکتی پا و مشکلات اسفنکتری و ادراری هم ندارد بیمار اورژانسی نیست و درمان دیسک کمر بسیار راحت است و شامل تمرین‌های کششی دیسک کمر یا بستن کمربندهای مخصوص است تا بتوان کشش لازم را در ناحیه کمر ایجاد کرد.

داروهای مسکن و کورتونی هم برای درمان دیسک کمر تجویز می‌شود ولی بیماران مبتلا به دیسک کمر  باید به طور مرتب کنترل شوند تا مطمئن شویم بیماری  دیسک کمر پیشرفت نمی‌کند.

گاهی لازم است بیماران برای درمان دیسک کمر  استراحت کنند. استراحت بیمار مبتلا به دیسک کمر تا زمانی است که التهاب دیسک کمر برطرف شود.

فشار دیسک کمر به عصب باعث تورم عصب می‌شود و التهاب ایجاد می‌کند.

برای کاهش التهاب دیسک کمر توصیه می‌شود بیمار مبتلا به دیسک کمر به مدت 48 تا 72 ساعت یا حداکثر 7 تا 10 روز همراه با  ورزش و تمرینات کششی استراحت کند ولی استراحت طولانی‌مدت  به هیچ‌وجه توصیه نمی‌ شود چون باعث ضعف عضلات می‌شود.

پزشک  می تواند حرکات و وضعیت هایی را به شما  بدهد که شما بتوانید به کمک آن ها درد ناشی از فتق دیسک کمر خود را به حداقل برسانید. ممکن است پزشک موارد زیر را به شما توصیه کنند:

استفاده از گرما و یا سرما

حرکات کششی

استفاده از اموال اولتراسوند

در صورت فشار روی ریشه عصب و پیشرفت بیماری ممکن است جراحی دیسک کمر لازم شود.

پیشگیری

 ورزش

برای پیشگیری از دیسک کمر ورزش کنید. تقویت عضلات به ثبات و حمایت از ستون فقرات کمک می کند.

 حفظ وضعیت های بدنی مناسب

برای پیشگیری از دیسک کمر در وضعیت های خوب بدنی قرار بگیرید (برای نشستن، ایستادن و دراز کشیدن) وضعیت های خوب فشار را بر روی ستون فقرات کم می کنند. حتما به یاد داشته باشید که حالت نشستن خود را تصحیح کنید و در هنگام بلند کردن اجسام از ران ها و پاهای خود کمک بگیرید نه کمرتان.

حفظ وزن سالم

اضافه وزن باعث افزایش فشار بر ستون فقرات و افزایش احتمال ابتلا به فتق دیسک کمر می شود.

 

                                 

 

ورزش دیسک کمر

در بین ستون مهره‌ها، بالشتک‌هایی وجود دارد که پوسته محکمی دارند و در میان آنها مغزی وجود دارد که حالت مایع دارد. در اثر فشار به این بالشتک‌ها، مایع میانی خارج شده و فتق ‌دیسک کمر ایجاد می‌شود.

در صورتی که کمر درد به زیر زانو کشیده شود و درد زیر زانو بیشتر از ناحیه کمر باشد، احتمال دارد فرد به دیسک کمر دچار شده باشد.

درد مربوط به دیسک کمر با خم شدن به جلو و با عطسه و سرفه تشدید می‌شود. این درد در مسیر عصب سیاتیک است.

حرکات ورزشی دیسک کمر

برای درمان دیسک کمر با ورزش لازم نیست تمرینات هوازی شدید انجام دهید یا وزنه‌های سنگین بلند کنید- برای این منظور انجام تمرینات هوازی ملایم و حرکات نرمش برای دیسک کمر کفایت می‌کند و می‌تواند در کنترل درد ناشی از بیرون‌زدگی دیسک کمر بسیار موثر باشد.

هنگام ورزش برای دیسک کمر ، سعی کنید تا حد امکان عضلات مربوطه را بکشید. تا ده ثانیه در همان حالت نگه دارید، و سپس به آرامی به حالت معمولی برگردید. هر حرکت باید به آرامی انجام پذیرد و از حرکات پرتابی یا شدید جداَ خودداری کنید چون نه تنها نقش مفیدی ندارند بلکه برعکس موجب آسیب عضلات و مفاصل شما خواهند شد.

برای کاهش درد و درمان دیسک کمر انجام حرکات اصلاحی و ورزش کمر درد موثر خواهد بود. دست های تان را روی یک میز بگذارید و بازوهای تان را بکشید، در این حالت کمرتان باید در راستای بازوانتان باشد؛ در همین حالت پاهایتان را تا حدی که می‌توانید جمع کنید.

سپس یک پا را در راستای بدن بکشید (بازوها، کمر و پای تان که بالا آمده، شبیه به تخته ای موازی سطح زمین هستند).

خودتان را به مدت 10 ثانیه بکشید، در این مدت باید به آهستگی از بینی نفس بکشید و بازدم تان را هم از بینی خارج کنید. همین تمرین و ورزش دیسک کمر را برای پای دیگر هم انجام دهید، هر بار سه مرتبه تمرین را تکرار کنید.

برای کاهش درد دیسک کمر در ورزشهای دیسک کمر بایستید، پاهای تان را اندکی خم و کمرتان را گرد کنید. سر تان به سمت جلو آزاد باشد، بازوهای تان خم اند و دست های تان روی زانوها قرار دارند. به آرامی تنفس کنید و حالت خمیدگی کمر را نهایتاً تا 10 ثانیه حفظ کنید. تا جایی که می‌توانید این تمرین را تکرار کنید.

برای کاهش درد دیسک کمر با ورزش تقویت عضلات کمر  روی کمر تان دراز بکشید، پاهای تان را جمع کنید و زانواها را به سمت سینه تان بکشید. دور زانوهای تان را با دست بگیرید و به آهستگی فشار بیاورید، در این حالت باید به آرامی هوا را از طریق دهان بگیرید و از همان طریق بازدم را بیرون بدهید.

برای کاهش درد دیسک کمر و انجام ورزش درمانی دیسک کمر روی زانوهای تان بنشینید، باسن باید روی پاشنۀ پاها قرار بگیرد، کف دست ها روی زمین و بازوها تا بیشترین حد ممکن باید کشیده و از بدن تان دور شوند، به آرامی کمر تان را بکشید و 10 ثانیه در این وضعیت بمانید. در این نرمش برای دیسک کمر باید از بینی نفس بگیرید و از دهان خارج کنید.

 

                                 

زانو (پای ضربدری) در کودکان و بزرگسالان

پا ضربدری، به حالتی گفته می شود که درآن زاویه بالای ساق پا به طرف داخل میباشد و زانوها درتماس با یکدیگر قرار می گیرند و مچ ها ازهم دور می شوند.بسیاری ازکودکان تاسن 3سالگی دچار ساق پای خمیده هستند و علت پای ضربدری در این کودکان خم بودن ساق پا در رحم مادر است و این کودکان تاسنین 4یا 5 سالگی با کجی زانو یا زانوی ضربدری مواجه هستند و درسن 6 یا 7سالگی پای آن ها صاف می شود.

 

اگرچه در برخی ازکودکان این کج بودن ادامه پیدا می کند. از علائم زانو ضربدری کج بودن زانو است، دراین موارد دلیل کج بودن زانو می تواند بر اثر شرایطی مانند بیماری نرمی استخوان یا بدشکلی های ژنتیکی باشد.

 

چه عواملی می‌توانند باعث ایجاد زانوی ضربدری شود؟

 

1.      زانوی ضربدری در کودکان طبیعی است، اما اگر این مشکل همچنان ادامه یابد و در مراحل بعدی زندگی نیز باقی بماند، ممکن است یک علت پزشکی اساسی وجود داشته باشد.

 

2.      برخی از عواملی که می‌تواند به ایجاد زانوی ضربدری کمک کند، عبارتند از:

 

3.      عوارض پزشکی ناشی از کمبودهای تغذیه‌ای مانند راشیتیسم، نرمی استخوان یا اسکوربوت می‌تواند بر فرم استخوان تأثیر بگذارد و باعث زانوی ضربدری شود.

 

4.      عفونت استخوان مانند استئومیلیت می‌تواند علت دفورمیتی زانوی ضربدری باشد.

 

5.      صدمه به استخوان ساق پا (که مسئول رشد است) می‌تواند باعث پای ضربدری شود. این وضعیت ممکن است فقط در یک پا بوجود بیابد.

 

6.      برخی از عوارض ژنتیکی نادر نیز ممکن است موجب چنین ناهنجاری‌های استخوانی گردد.

 

7.      آسیب قبلی و یا یک عارضه مفصلی مانند آرتروز یا التهاب مفاصل در بزرگسالان ممکن است باعث زانوی ضربدری و والگوس زانو گردد.

 

8.      چاقی با تغییر در نحوه راه رفتن فرد می‌تواند فرم زانوها را مانند زانوی ضربدری نشان دهد.

 

                                 

علائم زانو و پای ضربدری

پا و زانوی ضربدری به معنای وجود قوس غیرطبیعی در قسمت پایینی پاها می‌باشد که باعث می‌شود فاصله‌ی بین مچ پاها بسیار زیاد باشد و زانو‌ها به یکدیگر بیش از حد نزدیک باشند یا حتی به هم برخورد داشته باشند. البته بسیاری از کودکان در سال‌های اول زندگی، پای ضربدری دارند که این حالت طبیعی است و بعد از مدتی برطرف می‌شود، اما برخی از افراد بر اثر اختلالات ژنتیکی یا بیماری متابولیسمی استخوان به این بدشکلی اسکلتی دچار می‌شوند. افرادی که دفورمیتی پای آنها بسیار شدید است، نمی توانند وقتی پاهای خود را صاف می‌کنند، مچ پای خود را به هم بچسبانند.

 

علائم و نشانه‌ها

 

پای ضربدی معمولاً با مشکل کف پای صاف ارتباط دارد. هنگامی که زانوها در موقعیتی قرار می‌گیرند که بیش از حد خم و انحنا دارد، مفاصل پا (مفصل ساب تالار) مجبور به چرخش در محل خود می‌شود. این شرایط باعث وارد شدن فشار و کشیدگی زیاد به غضروف‌ها، تاندون ها و نیز بافت نرم داخل انحنای پا می‌شود.

 

کودکانی که با مشکل خمیدگی زیاد و صاف بودن بیش از حد کف پا مواجه هستند، هنگام دویدن بسیار ضعف دارند و معمولاً نمی‌توانند با دوستان و هم سن‌های خود ارتباط مناسب داشته باشند. این کودکان هنگام انجام فعالیت زودتر از بقیه خسته می‌شوند. مشکلات زانو در بین کودکانی که دارای پای ضربدری هستند بسیار شایع می‌باشد. تغییر شکل مفصل کشکی ران در بین این افراد پدیده‌ای عادی است و این موضوع باعث عدم توازن پاهای فرد می‌شود.

 

قرارگیری نامناسب استخوان کشکک در محل خود می‌تواند این استخوان را مستعد کندرومالاسی و در رفتن کشکک کند. زانوی ضربدری همچنین با انحنای زیاد بخش داخل استخوان بالا و پایین ران بیمار همراه است (سندروم داخلی استخوان درشت نی). این موضوع به طور معمول به عنوان اسپلینت ساق پا شناخته می‌شود.

 

                                 

علت ابجاد زانو و پای ضربدری چیست؟

پا ضربدری، شرایطی است که زاویه بالای ساق پا به طرف داخل میباشد و زانوها در تماس با یکدیگر قرار میگیرند و مچ پا ها از هم دور می شوند.معمولا کودکان تا سن ۳ سالگی دچار کجی زانو می باشند و پای ضربدری به علت خم بودن ساق پای جنین در رحم مادر است، معمولا این کودکان تا سنین ۴ الی ۵ سالگی با پای ضربدری روبرو هستند، و پس از آن زانو شروع به صاف شدن می کند، با این حال تعدادی از این کودکان این کج بودن اصلاح نشده و ادامه میابد. در این موارد علت کج بودن زانو ممکن است ناشی از مشکلاتی مثل بیماری نرمی استخوان یا بدشکلی های ژنتیکی باشد.

 

علت

 

نوزادان به خاطر وضعیت فشردگی آن ها در رحم مادر با پای پرانتزی به دنیا می آیند. پاهای کودک با آغاز راه رفتن قوی تر می شوند و زانو ها به سمت داخل حرکت می کنند(در حدود 12 تا 18 ماهگی). اما در بعضی کودکان در 3 سالگی، پاها بیش از اندازه به سمت داخل ( وضعیت زانو ضربدری) می شوند. در این زمان موقع ایستادن کودک، زانوها با یکدیگر تماس داشته، اما قوزک ها از یکدیگر جدا هستند.

 

کجی زانو در کودکان سالم تا سن زیر 6تا7 سال رایج است این به این دلیل است که وزن آنها برروی ناحیه خارجی مفصل زانو ایجاد میشود و این یکی ازمراحل رشد طبیعی کودکان است برای درمان زانو ضربدری در اکثر موارد بدون هیچ گونه مراجعه به پزشک و خود به خود اصلاح می شود اما در صورتیکه کجی زانو خودبه خود اصلاح نشد و فاصله بین مچ پاها بیشتراز10 سانتیمتر باشد و زانوها نامتقارن باشد کودک با مشکل درروند رشد مواجه است .

 

پای ضربدری می تواند در نتیجه مشکلات یا بیماری های خاص همچون موارد زیر ایجاد شود:

 

- نرمی استخوان براثرکمبود ویتامین دی دربدن

 

- شرایط کبود سایر موادغذایی مانند ویتامین سی

 

- عوامل نادر ژنتیکی مانند ابتلا به سندروم کوهن

 

- وارد شدن آسیب به استخوان ساق پا (در این حالت فقط یک پا دچار خم یا انحنا می شود

 

- اضافه وزن یا چاقی

 

- دربزرگسالان کجی استخوان می تواند بر اثر هرگونه صدمه مانند شکستگی مچ پا و بیماری هایی مانند آرتروز استخوان یا روماتیسم ایجاد شود

 

پای ضربدری همچنین ممکن است با مشکل صافی کف پا ارتباط داشته باشد. هنگامی که زانوها در موقعیتی قرار می گیرند که بیش از حد خم و انحنا دارد، مفاصل پا مجبور به چرخش در محل خود می شود. این شرایط باعث وارد شدن فشار و کشیدگی زیاد به غضروف ها، تاندون ها و نیز بافت نرم داخل انحنای پا می شود.

 

                                 

 

 

روش های درمان زانو و پای ضربدری

زانوی ضربدری نشان دهنده ایجاد انحنای غیر عادی در ناحیه پایین پا است که باعث می شود یک شکاف بزرگ بین پاها و قوزک ها در زمان تماس زانوها با یکدیگر ایجاد گردد. اکثر کودکان به مشکل زانوی ضربدری تا زمان رسیدن به سن سه سالگی دچار هستند و این شرایط به خاطر نحوه خاص قرارگیری آنها در داخل رحم مادر ایجاد می شود. با رسیدن کودک به حدود سن چهار یا پنج سالگی، مشکل پا ضربدری در کودکان مشاهده می شود. به هر حال، پاها به تدریج صاف شده و هماهنگی عادی خود با سایر اعضای بدن را در سنین شش یا هفت سالگی به دست می آورند.با این وجود، در بعضی کودکان، مشکل پا ضربدری ادامه پیدا می کند یا در سنین بالاتر ایجاد می گردد. در این موارد، اغلب علت ایجاد مشکل ناشناخته است، هر چند پا ضربدری می تواند در نتیجه شرایط استخوانی همچون نرمی استخوان یا اسکوروی (کمبود ویتامین سی) ایجاد شود. این مشکل همچنین می تواند به خاطر نقص مادرزادی در تشکیل استخوان ها ایجاد گردد.

 

راه ها و روش های درمان

 

مصرف دارو و ویتامین

 

اگر زانوی ضربدری شما ناشی از کمبود ویتامین باشد، مصرف آن ویتامین، راه رهایی شما از این عارضه و درمان زانوی پرانتزی است. هنگامی که استخوان‌های شما قوی هستند و تمام ویتامین‌ها و مواد مغذی مورد نیاز آنها تامین است، احتمال این اختلال، کمتر است. اگر شما در حال حاضر به این عارضه مبتلا هستید، مصرف ویتامین ممکن است مشکل زانوی شما را حل کند. داروهایی که به استحکام و تامین مواد معدنی استخوان‌ها کمک می‌کنند هم برای افزایش تراکم استخوان و درمان زانوی ضربدری مفید می‌باشند

 

فیزیوتراپی

 

درمان با فیزیوتراپی شامل درمان سیستم عضلانی اسکلتی ( شامل عضلات و استخوان های بدن است) می شود که در معرض آسیب قرار گرفته اند. این آسیب ها شامل رگ به رگ شدن، کشیدگی عضله، آسیب پس از شکستگی، آسیب پس از جراحی و جراحت های مکرر می شود. نواحی بدن شامل گردن و پشت و همچنین دست و پا می شود.

 

زانو بند

 

استفاده از زانوبند یا آتل در شب برای درمان پای پرانتزی (زانوی پرانتزی) و همچنین زانوی ضربدری توصیه می شود. کارکرد زانوبند شبانه ای که به کفش متصل است کشیدن زانو به سمت وضعیت صحیح آن است. گاهی اوقات، این زانوبندها باید به صورت سفارشی ساخته شوند.

 

کفی طبی

 

کفی های سفارشی برای زانوی ضربدری و اصلاح حرکت غیرنرمال پا و توزیع وزن در پا کمک می کند. چرخش بیش از حد پا به داخل با کفی های طبی اصلاح می شود. این کفی ها باعث ثبات پا و اصلاح عدم تعادل ناشی از آسیب دیدگی می شوند.

 

ماساژ درمانی

 

این تکنیک معمولاً برای کودکان تجویز شده و انجام مرتب آن شدت پا ضربدری را کاهش می‌دهد و درمان پای ضربدری می باشد. در ماساژ درمانی یک تراپیست آموزش دیده با حرکت دادن پاها باعث می‌شود که آن‌ها همزمان با رشد صاف‌تر شوند. برای مثال، یکی از روش‌هایی که می‌توانید انجام دهید این است که سعی کنید پا را صاف کنید و سپس آن را تا روی سینه خم کنید. برای نتیجه گرفتن از این روش باید آن را چندین بار تکرار کنید.

 

                                 

درمان زانوی ضربدری با ورزش و حرکات اصلاحی

زانوی ضربدری اصطلاحی است که برای توصیف حالتی به کار می‌رود که در آن هنگامی ‌که زانوها با یکدیگر تماس دارند فاصله غیرعادی زیادی در بین قوزک پاها وجود دارد. این عارضه بیشتر در کودکان روی می‌دهد و معمولاً مسئله نگران‌کننده‌ای نیست اما د رصورتی ‌که این عارضه در بزرگسالان روی دهد باید مورد توجه قرار گیرد. اگر زانو ضربدری به ‌خودی ‌خود اصلاح نشد و یا اگر این عارضه در اثر مشکلات زمینه‌ای ایجاد شود احتمالاً به درمان نیاز می‌باشد.

 

حرکات اصلاحی

 

1.         بالا بردن پا

بر روی سمت چپ خود دراز بکشید و پیشانی خود را هم سطح کف اتاق قرار دهید. پاهای خود را جمع کنید و دست راست خود را روی باسن قرار دهید. باسن خود را بالا بیاورید و از پاها تا شانه ها یک خط مستقیم ایجاد کنید. تا حد امکان پای راست خود را بالا بیاورید و سپس به آرامی آن را پایین بیاورید. این ورزش زانوی ضربدری را  برای هر طرف ۱۰ بار تکرار کنید. با این حرکت تا حدی از انحراف زانوی ضربدری جلوگیری میکنید

 

2.      حرکت پله از پهلو

 

بین دو نیمکت که پهلوی هم قرار گرفته اند بایستید. پای راست خود را روی نیمکت سمت راست قرار دهید و اجازه دهید پای چپ شما معلق باشد. پای راست را روی زمین برگردانید و این بار این کار را با پای چپ خود تکرار کنید. این کار را به صورت یکی درمیان انجام دهید و برای هر پا آن را ۱۰ بار تکرار کنید.

 

3.      دوری از مرکز بدن

یک باند کشی را به یک وسیله ثابت مثل پایه میز محکم کنید. سمت دیگر باند را به قسمت پایین ساق پای چپ خود ببندید. پا خود را بالا ببرید و سعی کنید تا قوس آن تا حد امکان از بدن فاصله بگیرد، سپس پا را پایین بیاورید. این کار را برای هر پا ۱۰ بار انجام دهید

 

4.      چمباتمه زدن

 

باند کشی را دور ران خود قرار دهید، آن را دقیقا در بالای زانو صاف کنید. پای خود را بیش تر از عرض شانه باز کنید. برای اینکه باند محکم شود، کمی پاهای خود را آن طرف تر ببرید. در هنگامی که بدن خود را در وضعیت چمباتمه قرار می دهد سعی کنید باند همچنان سفت باشد، تا زمانی که ران های شما موازی با کف اتاق شوند. به وضعیت ایستاده برگردید و این کار را ۱۰ بار انجام دهید.در سه روز غیرمتوالی در هفته سه مورد از این ورزش های مخصوص زانوی ضربدری را انجام دهید. هر چه قوی تر شوید، می توانید از باند کشی سطح بالاتری استفاده کنید، ورزش های بیشتری انجام دهید و تعداد بار انجام ورزش ها را افزایش دهید. در صورتی که سریع به نتیجه نرسیدید ناامید نشوید. برای اینکه متوجه تفاوت واقعی شوید حداکثر شش ماه زمان لازم است.

 

                                 

زانوی پرانتزی در کودکان و بزرگسالان

حالت پرانتزی بودن پاها در بسیاری از کودکان رایج است، افرادی که زانوی پرانتزی دارند، زمان ایستادن اگر پاهای خود را جفت کنند، فاصله زیادی بین زانوها و ساق پاها ایجاد می شود. مشکل پای پرانتزی می تواند در هر دو زانو رخ دهد. اکثر کودکان در چند سال اول زندگی خود مشکل پا پرانتزی را دارند. زانو پرانتزی در کودکانی که اضافه وزن دارند شایعتر می باشد. نوجوانان و بزرگسالان هم در بعضی موارد دارای ساق پای خمیده یا پرانتزی هستند، اما علائم زانو پرانتزی در کودکان شایعتر می باشد. این ناهنجاری فیزیکی بین کودکان زیر ۱۸ سال شایع است. پای نوزادان در هنگام تولد به دلیل نوع قرار گرفتن آنها در رحم مادر پرانتزی است بنابراین این عارضه در دروان کودکی طبیعی است. به مرور زمان و با وجود نیاز به تحمل وزن روی پاها و در حالی که کودکان راه رفتن را می‌آموزند این مشکل نیز برطرف می‌شود

 

عوامل ایجاد

 

از علت زانوی پرانتزی میتوان گفت نوزادن هنگام به دنیا آمدن پاهایی با حالت پرانتزی دارند. برای بیشتر نوزادانی که با حالت پای پرانتزیبه دنیا می آیند، نگرانی وجود ندارد، زیرا این عارضه فیزیولوژیکی در اکثر موارد خود به خود بهبود یافته و باعث ایجاد مشکلات در دراز مدت نمی‌شود. کودکانی که هر دو زانویشان یا تنها یک زانویشان پرانتزی است، احتمال ابتلا به بیماری بلانت Blount را دارند، این بیماری باعث بدشکلی ناحیه صفحه رشد کودک در بالای قلم پا می‌شود، در سنین پایین تر از 2 سال تشخیص و درمان زانو پرانتزی کودکان توسط پزشک کمی مشکل است اما زمانیکه کودک به 3 سالگی رسید و پرانتزی بودن پای او برطرف نشده بود. پزشک تصویر برداری با اشعه ایکس را برای تشخیص بیماری بلانت تجویز می کند.یکی دیگر از علل زانوی پرانتزی، نرمی استخوان می باشد، بیماری نرمی استخوان باعث بدشکلی‌های استخوانی در مفصل می‌شود. شیوع پا پرانتزی در کشورهای پیشرفته نادر است، زیرا کودکان در این کشورها زیرا کودکان دراین کشورها از ویتامین دی، کلسیم و فسفر کافی برخوردار هستند.آرتروز و بیماری پاژه نیز از علتهای پرانتزی پا می باشد.

 

                                 

روش های درمان واریس

ممکن است بخواهید وریدهای واریسی را فقط به دلیل شکل ظاهری آنها بردارید و یا کم رنگ کنید، اما درمان اصلی و جدی تر، تنها زمانی به لحاظ پزشکی لازم است که مراقبت فردی نتواند علائم را آن قدر کاهش دهد که انجام فعالیت های معمول را امکان پذیر سازد و یا این که وریدهای واریسی پاره شده اند و یا زخم هایی را ایجاد کرده اند که درمان آنها دشوار است.
پزشکانی که بیشترین اطلاعات را درباره واریس دارند، شامل متخصصین پوست،طب فیزیکی و برخی رادیولوژیست ها،
● درمان تزریقی(اسکلروتراپی):
این رایج ترین روش درمانی برای وریدهای تار عنکبوتی است. در یک معاینه سرپایی، پزشک مقادیر اندکی از یک ماده شیمیایی محرک را به درون وریدها تزریق می کند که سبب تورم دیواره های ورید و چسبیدن آنها به یکدیگر می شود و بدین ترتیب ورید برای همیشه بسته می شود(تصویر بالا).
در هر جلسه چندین تزریق انجام می شود تا این که همه وریدها درمان شوند. پس از هر جلسه باید از جوراب های ساق بلند فشار دهنده برای یک یا دو هفته استفاده کرد تا وریدها بسته شده و دردناکی و کوفتگی به حداقل برسد.
عوارض احتمالی شامل واکنش حساسیتی به ماده شیمیایی، سوزش در محل تزریق، ورم و جراحت پوستی است. با قطع جریان خون وریدی، بافت ترمیمی ایجاد شده و ورید به تدریج ناپدید می شود. ممکن است در ناحیه درمان شده خطوط قهوه ای ایجاد شوند که معمولاً به تدریج ناپدید می شوند.
اسکلروتراپی عموماً فقط برای وریدهای تارعنکبوتی یا وریدهای واریسی بسیار کوچک به کار می رود. در این شیوه درمانی بیمار می تواند انتظار بهبود ۵۰ تا۹۰ درصدی در وریدهای تارعنکبوتی داشته باشد، اما ممکن است وریدهای جدید در همان محل ایجاد شوند.
● لیزر برای وریدهای تارعنکبوتی:
وریدهای تارعنکبوتی با عبور دادن لیزر از سطح پوست نیز، قابل درمان هستند. اشعه لیزر وریدها را منقبض و چروکیده کرده و استفاده از یخ و یک بی حس کننده موضعی به حفاظت از پوست و کاهش درد کمک می کند.
درمان با لیزر معمولاً در دو یا سه جلسه به صورت سرپایی انجام شده و تنها برای وریدهای بسیار ظریف مناسب است. ممکن است قرمزی یا تورم زودگذری پس از کاربرد این روش ایجاد شود. درمان با لیزر همانند اسکلروتراپی از بروز وریدهای تارعنکبوتی جدید در نزدیکی محل درمان جلوگیری نمی کند.
● لیزر برای وریدهای واریسی:
انرژی لیزر را می توان با روشی به نام لیزر درمانی درون وریدی (EVLT) در داخل ورید به کار برد. پزشک با هدایت سوند، ورید را سوراخ کرده و یک سیم راهنما را به درون نقطه ای که خون از آنجا شروع به پس زدن می کند، می فرستد. سپس یک فیبر لیزری به درون آن فرستاده می شود و اشعه لیزر تابانیده می شود تا ورید را از درون گرم کند. التهاب حاصله سبب به هم چسبیدن دیواره های ورید می گردد و در نهایت بافت ترمیمی ایجاد می شود(تصویر بالا).
درمان ۴۰ سانتیمتر ورید واریسی، زیر بی حسی موضعی و در مطب پزشک سه دقیقه به طول می انجامد. شما می توانید به سرعت به فعالیت عادی بازگردید، اگرچه ناچار هستید برای چندین روز جوراب های ساق بلند فشارنده بپوشید. علائم ممکن است به دلیل کاهش فشار بر روی وریدها طی یک یا دو هفته بهبود پیدا کنند اما تغییرات ظاهری نیاز به زمان بیشتری دارند. دو یا سه ماه بعد پزشک ساق پاهایتان را دوباره بررسی می کند تا ببیند که آیا وریدها ناپدید شده اند یا نه.
با قطع جریان غیرطبیعی خون، وریدهای واریسی باقیمانده در صورتی که کوچک باشند با اسکلروتراپی و اگر بزرگ باشند با فلبکتومی (خارج کردن ورید با جراحی) قابل درمان هستند.
● رادیو فرکانس حرارتی داخل وریدی (VNUS) :
این روش به پزشک امکان می دهد که به جای لیزر با امواج رادیویی، داخل وریدهای واریسی را گرم کند. این روش نیز همانند EVLT در مطب پزشک و زیر بی حسی موضعی انجام می شود، اما به زمان بیشتری در حدود ۲۰ دقیقه نیاز دارد. پس از آن بیمار ممکن است تورم و درد را تجربه کند و شانس عود ۱۰ درصد است.
● جراحی :
در سال ۱۹۸۰ تنها درمانِِِ وریدهای واریسی که با مشکلات جدی همراه بود، جراحی برای خارج کردن ورید صافن بزرگ بود. این روش در زیر بیهوشی عمومی انجام می شود.
برش هایی در وریدهای واریسی پشت ساق پا و ران داده می شود و انتهای آنها را می بندند. بیمار می بایست برای چند هفته ای از بانداژها یا جوراب های ساق بلند فشارنده استفاده کند. با رواج درمان های آسان تر(که در بالا ذکر شد)، در بیشتر موارد، دیگر جراحی وریدهای واریسی، درمان استاندارد به شمار نمی آیند.
اگر پزشک شما جراحی را توصیه می کند، با پزشکی که در درمان وریدهای واریسی تجربه داشته و با انواع انتخاب ها آشنا است، مشورت کنید.
● فلبکتومی (phlebectomy) :
فلبکتومی روشی جدیدتر با زمان‌ بهبودی‌ کوتاه‌تر است.
فلبکتومی سرپایی یک روش درمانی ساده است که در زیر بی حسی موضعی انجام می شود. برش های کوچکی در طول ورید واریسی داده می شود و ورید، قطعه قطعه از بدن خارج می شود.

 

                                 

درمان واریس با لیزر

با نام لیزر آشنا هستید. این اشعه متمرکز که از جنس نور معمولی است، فواید زیادی در درمان بیماری‌های متعدد دارد. آشنایی شما با لیزر، بیشتر در زمینه پوست و زیبایی است. شاید در زمینه چشم‌پزشکی هم نام لیزر برایتان ‌آشنا باشد. از اقوام و آشنایان شما حتما کسی بوده که با لیزر کردن چشم، از دست عینک زدن خلاص شده باشد، اما درباره کاربردهای جدید لیزر چه اطلاعی دارید؟ آیا خبر دارید که واریس یا تومورهای کبدی را هم می‌توان با لیزر درمان کرد و این اقدامات حتی در کشور ما هم قابل انجام است. دکتر شهرام اخلاق‌پور، متخصص رادیولوژی و دارای فلوی اینترونشنال رادیولوژی در این مورد توضیح می‌دهد.

● ‌‌ آقای دکترگفته می‌شود که می‌توان واریس را با لیزر درمان کرد. ایا این واقعیت دارد یا نه؟
▪‌‌ بله، هم‌اکنون با کمک لیزر می‌توانیم واریس را به راحتی درمان کنیم. جراحی مشکلات فراوانی دارد مثلا‌ نیاز به بیهوشی دارد و بعد هم به علت برش‌هایی که در محل جراحی انجام می‌شود در محل مورد نظر ممکن است جای جراحی باقی بماند. اما درمان واریس با لیزر سرپایی است و نیاز به بیهوشی ندارد. بیمار بعد از درمان با پای خودش کلینیک را ترک می‌کند و می‌تواند به کارهای روزانه اعم از رانندگی و هر فعالیتی بپردازد. از لحاظ زیبایی هم برخلاف جراحی که بعضا به برش وسیع و یا برش‌های کوچک و متعددی نیاز دارد، درباره لیزر ما فقط یک برش دو میلی‌متری لازم داریم که نه بخیه لازم دارد و نه جای جراحی روی پا بدمنظره می‌شود. اگر شما بعد از درمان، پای شخص بیمار را ببینید متوجه نخواهید شد که این شخص واریس داشته است.
● آمادگی خاصی برای انجام این درمان نیاز داریم؟
▪‌ خیر. بیمار به صورت سرپایی وارد کلینیک شده و تحت درمان قرار می‌گیرد و با پای خودش هم می‌تواند به منزل برود. هیچ آمادگی قبلی نمی‌خواهد. فقط در روز مراجعه باید موهای پای مبتلا به واریس را بتراشد.
● زمان انجام لیزر چه قدر طول می‌کشد؟
▪‌ زمان خیلی کوتاه است. شاید در نهایت نیم ساعت باشد.
● شیوه انجام لیزر چگونه است؟
▪‌ ما با استفاده از سونوگرافی داپلر، محل دقیق رگ واریسی را معلوم می‌کنیم. سپس با بی‌حسی موضعی آن ناحیه، پس از عبور یک سوزن به داخل ورید، یک شکاف دو میلی‌متری ایجاد می‌کنیم. سپس فیبر لیزر را وارد سیاهرگ واریسی کرده و دستگاه را روشن می‌کنیم. در حالی که دستگاه روشن است، فیبر را به آرامی بیرون می‌کشیم و با این کار، دیواره رگ روی هم می‌خوابد و رگ بسته می‌شود.
پس از اتمام کار، یک باندکشی به پای بیمار می‌بندیم که آن را یک هفته بعد می‌تواند باز کند. همان‌طور که گفتم بیمار با پای خودش می‌تواند به فعالیت‌های روزمره‌اش بپردازد.
● فرمودید سیاهرگی که مبتلا به واریس بوده را می‌بندید. آیا با این کار در خون‌رسانی پا مشکلی به وجود نمی‌آید؟
▪‌ خیر. لیزر در واقع با تابش به دیواره سیاهرگ‌های گشادشده موجب جمع شدن دیواره‌های آن سیاهرگ می‌شود و بعد از درمان، خون به جای عبور از این سیاهرگ، از طریق سیاهرگ‌های سطحی و سایر سیاهرگ‌های عمقی پا در جریان خواهد بود.
● هزینه درمان با لیزر نسبت به درمان با جراحی تفاوت دارد؟
▪‌ بله. خیلی کمتر از هزینه جراحی است.
● چه مدت بعد از درمان نتایج آن را می‌توانیم مشاهده کنیم؟
▪ کمی بعد از درمان، تورم مختصری که در آن ناحیه هست از بین می‌رود و ظرف مدت چند هفته نتیجه قابل روِیت است. حتی اگر یک ماه بعد از لیزر شدن، شما پای فرد را مشاهده کنید هیچ آثاری از رگ واریسی نخواهید دید.
● آیا همه بیماران مبتلا به واریس با این روش بهبود می‌یابند؟
▪ بله. ۹۷ درصد بیماران با این روش، در همان جلسه بهبودی حاصل می‌کنند. آن ۳ درصد بقیه هم با تکرار دوباره درمان کاملا خوب می‌شوند.
● این روش عارضه‌ای هم دارد؟
▪ خیر. بافت‌های اطراف به هیچ‌وجه تحت تأثیر نخواهند بود. چون نوع لیزری که برای هر کار درمانی انتخاب می‌شود، خاص است و دقت لازم در این انتخاب صورت می‌گیرد. به طور کلی لیزر عارضه‌ای به جای نخواهد گذاشت.
● چگونه لیزر مورد نظر را انتخاب می‌کنید؟
▪ براساس نوع هدف درمانی که داریم، انتخاب لیزر صورت می‌گیرد. به طور مثال در کارهای جراحی از لیزرهای با توان بالا استفاده می‌شود، چون ما در واقع می‌خواهیم قسمتی را برش دهیم .مثلا بافت‌های پرخون را با چاقو برش نمی‌دهند و از لیزر استفاده می‌کنند. به این ترتیب هم برش ظریف‌تر است و هم خون‌ریزی به وجود نمی‌آید. اما در درمان واریس ما به لیزری نیاز داریم که کم‌توان باشد، چون قرار نیست جایی را برش بدهیم. پس یکی از پارامترهای انتخاب لیزر، توان لیزر است.
● عمق نفوذ هم همین‌طور. باید برحسب نوع کار درمانی که می‌خواهیم انجام دهیم نوع لیزر را انتخاب کنیم.
▪ درباره اصلاح قرنیه چشم ما به عمق نفوذ بسیار کم در حد چند میکرون نیاز داریم که فقط یک لایه را از روی قرنیه چشم بردارد و انحنایی ایجاد کند. پس اگر لیزر نابجا انتخاب شود، چشم را کور می‌کند. لیزرها در طول موج، با هم تفاوت دارند که برحسب بافت و نوع هدف درمانی باید لیزر مناسب انتخاب شود.‌