دیسک کمر: درمان و علت

ستون فقرات شما از استخوان هایی (ورتبرا) تشکیل شده است که شامل صفحات بیضی شکل کارتیلاژ یا دیسک هستند که دارای یک لایه خارجی سخت و محکم ( انولوس) و لایه داخلی نرم(نوکلئوس) می باشند.

وقتی فتق دیسک کمر رخ می دهد بخشی از نوکلئوس از درون شکافی در آنولوس وارد کانال ستون فقرات می شود. این امر می تواند سبب آسیب به عصب و در نتیجه ایجاد درد، بی حسی و ضعف در کمر، پا یا بازو شود.

علائم

نوع و محل ایجاد علائم دیسک کمر بستگی به موقعیت و مقدار فشار وارد شده به اعصاب دارد. در این رابطه می توان شرایط زیر را مشاهده کرد:

•اگر فرد در مهره های گردن دچار فتق دیسک کمر شود، ممکن است با درد، احساس سوزش، بی حسی، ضعیف شدن، یا ترکیبی از این شرایط در دست، شانه، یا گردن خود مواجه شود.

•اگر فرد در محل ستون فقرات به فتق دیسک کمر دچار شود، ممکن است با درد، احساس سوزش، بی حسی، ضعیف شدن، یا ترکیبی از این شرایط در ناحیه پشت، باسن، یا پاها مواجه شود. در اکثر موارد این علائم فقط در یک طرف بدن مشاهده می شود.

اغلب، علائم فتق دیسک با انجام فعالیت های خاص یا قرار گرفتن در بعضی شرایط تشدید می شود. اگر شما به مشکل فتق دیسک در ناحیه ستون فقرات مبتلا شدید، احتمالاً:

•    درد شما ممکن است با نشستن، خم شدن، و کشیدن بدن تشدید شود.
•    درد ممکن است هنگام بیدار شدن از خواب یا پس از باقی ماندن در یک موقعیت مشخص برای یک دوره طولانی تشدید شود.
•    در این حالت ممکن است نیاز به تغییر وضعیت بطور مکرر وجود داشته باشد.
•    در این شرایط فرد ترجیح می دهد به جای نشستن در حالت ایستاده قرار گیرد.

اگر شما به مشکل فتق دیسک در ناحیه گردن مبتلا شدید، علائم شما معمولاً با نشستن یا دراز کشیدن طولانی بطور مشخص تشدید خواهد شد. 

علت

افزایش سن و ساییدگی و استهلاک ناشی از افزایش سن یکی از اصلی ترین علت دیسک کمر است با افزایش سن، دیسک کمر بخشی از آب خود را از دست می دهد.

این حالت باعث می شود که انعطاف پذیری آن ها کمتر شده و بیشتر در معرض پاره شدن قرار بگیرند و در چنین شرایطی ممکن است با یک فشار و یا چرخش کوچک نیز با پارگی دیسک کمر مواجه شوید.

در بسیاری از افراد دلیل  اصلی فتق دیسک کمر ناشناخته است. گاهی اوقات ممکن است بلند کردن اجسام بزرگ و سنگین توسط عضلات کمر (به جای بلند کردن آنها با استفاده از عضلات ران و پا) باعث فتق دیسک کمر شود.

به ندرت حوادثی مانند سقوط از بلندی و یا ضربه به پشت می توانند باعث فتق دیسک کمر شوند.

راه ها و روش های درمان

اگر بیمار  مبتلا به دیسک کمر علائم عصبی واضحی ندارد و اختلال‌های انگشتان حرکتی پا و مشکلات اسفنکتری و ادراری هم ندارد بیمار اورژانسی نیست و درمان دیسک کمر بسیار راحت است و شامل تمرین‌های کششی دیسک کمر یا بستن کمربندهای مخصوص است تا بتوان کشش لازم را در ناحیه کمر ایجاد کرد.

داروهای مسکن و کورتونی هم برای درمان دیسک کمر تجویز می‌شود ولی بیماران مبتلا به دیسک کمر  باید به طور مرتب کنترل شوند تا مطمئن شویم بیماری  دیسک کمر پیشرفت نمی‌کند.

گاهی لازم است بیماران برای درمان دیسک کمر  استراحت کنند. استراحت بیمار مبتلا به دیسک کمر تا زمانی است که التهاب دیسک کمر برطرف شود.

فشار دیسک کمر به عصب باعث تورم عصب می‌شود و التهاب ایجاد می‌کند.

برای کاهش التهاب دیسک کمر توصیه می‌شود بیمار مبتلا به دیسک کمر به مدت 48 تا 72 ساعت یا حداکثر 7 تا 10 روز همراه با  ورزش و تمرینات کششی استراحت کند ولی استراحت طولانی‌مدت  به هیچ‌وجه توصیه نمی‌ شود چون باعث ضعف عضلات می‌شود.

پزشک  می تواند حرکات و وضعیت هایی را به شما  بدهد که شما بتوانید به کمک آن ها درد ناشی از فتق دیسک کمر خود را به حداقل برسانید. ممکن است پزشک موارد زیر را به شما توصیه کنند:

استفاده از گرما و یا سرما

حرکات کششی

استفاده از اموال اولتراسوند

در صورت فشار روی ریشه عصب و پیشرفت بیماری ممکن است جراحی دیسک کمر لازم شود.

پیشگیری

 ورزش

برای پیشگیری از دیسک کمر ورزش کنید. تقویت عضلات به ثبات و حمایت از ستون فقرات کمک می کند.

 حفظ وضعیت های بدنی مناسب

برای پیشگیری از دیسک کمر در وضعیت های خوب بدنی قرار بگیرید (برای نشستن، ایستادن و دراز کشیدن) وضعیت های خوب فشار را بر روی ستون فقرات کم می کنند. حتما به یاد داشته باشید که حالت نشستن خود را تصحیح کنید و در هنگام بلند کردن اجسام از ران ها و پاهای خود کمک بگیرید نه کمرتان.

حفظ وزن سالم

اضافه وزن باعث افزایش فشار بر ستون فقرات و افزایش احتمال ابتلا به فتق دیسک کمر می شود.