تست نوار عصب و عضله

تست نوار عصب و عضله یک بررسی تشخیصی برای پی بردن به عملکرد عصب های بدن است. بدن انسان یک مولد الکتریسیته است و هدف از تولید این الکتریسیته انتقال پیام ها بین مغز و دیگر اندام هاست. انتقال پیام هایی بصورت حس لمس، درد، فشار، گرما در پوست و دیگر حسهایی مثل دیدن، شنیدن و ...از اندام به مغز از طریق عصب انجام میشود. همچنین دستورات مغز به اندام ها برای انجام دادن کارهایی مثل حرکت دادن عضو از طریق ارسال پیام بوسیله عصب ها است. اعصاب این پیام ها را بصورت امواج الکتریکی منتقل میکنند دقیقاً مثل همان کاری که در سیم تلفن انجام میشود.

 

 

 

هدف از انجام تست نوار عصب و عضله

 

عبارتست از بررسی نحوه فعالیت عصب و عضله در کنار هم. از جمله علائم رایج بیماران اسکلتی عضلانی عبارتست از:

- وجود درد در قسمتهای مختلف بدن

- احساس ضعف و خستگی

- احساس گزگز و مورمور شدن در نقاط مختلف بدن

- احساس بی حسی در اندام مختلف بدن

شایان ذکر است که در برخی بیماریهای نامربوط با عصب و عضله نیز ممکن است این علائم مشاهده شود. تشخیص ارتباط این علائم با مشکلات اسکلتی عضلانی بیمار بر عهده پزشک متخصص می باشد. پزشک با گرفتن شرح حال از بیمار، انجام معاینه و بررسی آزمونهای انجام شده می تواند این ارتباط را دریابد. از جمله این آزمونها گرفتن نوار عصب و عضله از بیمار است. مسیر اعصاب محیطی در برگیرنده هسته سلولهای عصبی حرکتی قرار گرفته در نخاع و حسی قرار گرفته در گانگلیون ریشه خلفی، ریشه های عصبی، شبکه عصبی و ... می باشد. در بررسی عصب و عضله آنچه مورد ارزیابی قرار می گیرد رفتار آبجکتیو پتانسیلهای کاری عصب و عضله است که به صورت مکمل در کنار معاینه و شرح حال گرفته شده از بیمار مورد استفاده قرار می گیرد.

 

 

اقدامات پیش نیاز جهت انجام تست نوار عصب عضله

 

محل انجام تست نوار عصب و عضله بایستی پاکیزه باشد. لباس بیمار برای قسمت مورد نظر گشاد باشد تا عضو مورد نظر را بتوان در حین گرفتن نوار عصب و عضله تا منطقه مورد نیاز، بدون پوشش نمود. پیش از انجام تست نوار عصب و عضله این اطلاعات را در اختیار پزشک قرار دهید:

1- چنانچه به بیماریهای عفونی خاص نظیر هپاتیت و ایدز مبتلا هستید

2- آیا در حال استفاده از داروهایی مانند آسپرین یا وارفارین هستید که باعث اختلال انعقادی می شوند.

3- آیا مبتلا به بیماریهای اختلال سیستم انعقاد خونی نظیر هموفیلی هستید؟

4- آیا در نقاطی از بدن خونریزی غیر عادی دارید؟

5- چنانچه از داروی خاصی استفاده می کنید آنرا با پزشک خود درمیان بگذارید؟

6- آیا قلب شما با باطری کار می کند؟

قابل ذکر است انجام تست نوار عصب و عضله در مورد زنان حامله یا نوزادان هیچگونه ممنوعیتی نداشته و تست نوار عصب عضله برای تمامی افراد قابل انجام است.

 

 

 

چگونگی انجام تست

 

 در تست نوار عصب و عضله از الکترومیوگرافی و بررسی سرعت هدایت عصب به منظور به دست آوردن اطلاعات کافی در خصوص اعصاب دست‌ها و پاها و سیستم اسکلتی و عضلانی استفاده می‌شود. با توجه به اینکه بدن به منزله یک مولد الکتریکی عمل کرده و نقل و انتقال پیام بین مغز و سایر اندام بدن توسط این الکتریسته انجام می‌شود اختلال در عملکرد این الکتریسیته توسط الکترومیگرافی صورت می‌گیرد و این فرایند توسط الکترود ثبت می‌گردد. برخی الکترودها نیز که از نوع سطحی می‌باشند در مواردی که نیاز به ثبت فعالیت کلی عضله می‌باشد استفاده می‌گردد. از جمله مواردی که از الکترودهای سطحی استفاده می‌شود بیوفیدبک یا بررسی قدرتی عضلانی می‌باشد. NCV یا بررسی سرعت هدایت عصب در تعیین تاخیر زمانی از زمان تحریک عصب تا زمان ثبت موج و نیز ارتفاع موج موثر واقع می‌شود. در بیشتر موارد الکترومیوگرافی و بررسی سرعت هدایت عصبی یا EMG و NCV به همراه یکدیگر صورت می‌گیرد مگر در مواردی که محدودیت و ممنوعیت در استفاده از سوزن برای فرد وجود داشته باشد.

 

 

 

از چه مناطقی بررسی انجام می شود؟

 

نوار عصب در طیف وسیعی از بیماریها انجام می شود. بطور کلی اختلالات حس، حرکت یا علایم عصبی بسته به تشخیص پزشک ممکن است نیاز به نوار عصب داشته باشند. ضعف عضلات، پرش عضلات، درد عصبی از سایر مواردی است که نوار عصب و عضله به تشخیص کمک می کند. بررسی عضله زبان در مواردی که اختلالات بلع و صدا وجود دارد انجام می شود انجام آن شبیه به نوار عصب سایر قسمتها است. الکترومیوگرافی عضله مقعد در بی اختیاری مدفوع یا دردهای کف لگن کاربرد دارد. در موارد بی اختیاری ادراری بخصوص در خانمها الکترومیوگرافی اسفنکتر حالب نیز انجام می شود. در ضعف عضلانی ممکن است تست خاصی بنام تحریک مکرر عصبی انجام شود. در این حالت تحریکهای مکرر بر روی عضلات مبتلا انجام شده و خستگی عضله توسط آن بررسی می گردد. همانطور که اشاره شد علاوه بر نوار عصب و عضله تستهای دیگری وجود دارد که تحت عنوان الکترودیاگنوز تقسیم بندی می شوند در این تستها راههای شنوایی، بینایی، حسی و حرکتی بررسی می شود. نوار عصب و عضله در نوزادان و کودکان نیز انجام می شود اما کودکان نیاز به مهارتهای بیشتری دارد.

 

 

 

عوارض الکترومیوگرافی چیست؟

 

نوار عصب و عضله، آزمایشی بسیار کم خطر است. با این حال ممکن است شما در ناحیه ای که مورد آزمایش قرار گرفته است احساس کمی سوزش داشته باشید. ممکن است شما چند روزی احساس سوزش را داشته باشید ولی می توانید با استفاده از مسکن های همانند ایبوپروفن برای کاهش درد و سوزش استفاده کنید.

 

آیا نوار عصب در تشخیص بیماری ام اس کاربرد دارد؟

 

نوار عصب و عضله ام اس و سایر بیماری های مشابه تجویز می شود تا علت بی حسی دست وپا با سایر عل مشخص شود. نوار عصب و عضله در ام اس موکدا برای مشکلات همراه و تشخیص افتراقی ها توصیه و به درستی تجویز می شود . هر چند خود نوار عصب در تشخیص بیماری ام اس نقشی ندارد.

 

                                 

سندروم تونل کارپ: علائم و روش‌های درمان

سندرم تونل کارپال (CTS) عارضه‌ای نسبتاً معمول در ناحیه دست و انگشتان است که باعث ایجاد احساس سوزش، گزگز، بی‌حسی و در پاره‌ای مواقع درد در این ناحیه می‌شود. معمولاً این علائم به‌صورت تدریجی نمایان شده و در شب شدت بیشتری پیدا می‌کنند. علائم مذکور بر روی انگشتان شست، نشانه و میانه دیده و احساس می‌شود.

 

علائم و نشانه ها

 

سندروم تونل کارپال معمولا به آهستگی و با علائمی مانند سوزش، خارش، سوزن سوزن شدن یا بی حسی در کف دست و انگشتان، شروع می شود. علائم این عارضه معمولا در طول شب شدید تر شده و خواب بسیاری از افراد مبتلا را مختل میکند. بسیاری از افراد احساس می کنند که برای رهایی از علائم، باید دست خود را تکان دهند.

با پیشرفت سندرم تونل مچ دست، علائم آن در طول روز پدیدار شده و معمولا هنگام در دست داشتن اجسام مانند یک کتاب سنگین و یا برس مو، شدید تر می شوند. اگر فشار همچنان روی عصب باقی بماند، می تواند منجر به ضعف در دست و بی حسی پایدار تری گردد. همچنین ممکن است اشیا را به طور غیر منتظره بیاندازید یا در گرفتن آن ها ضعیف باشید.

 

علت ها و دلایل

 

سندرم تونل کارپال اغلب در نتیجه فاکتورهای ترکیبی که باعث افزایش فشار بر عصب میانی و تاندون ها در ناحیه تونل کارپال می شود، ایجاد می گردد. در حقیقت این بیماری کمتر به واسطه ایجاد مشکل برای خود عصب در افراد مشاهده می گردد. در اکثر موارد این حالت ریشه ارثی دارد و تونل کارپال مچ دست در بعضی افراد کوچکتر از دیگران می باشد. سایر فاکتورهای تاثیرگذار بر ایجاد این مشکل شامل وارد شدن ضربه یا آسیب دیدگی مچ دست است که باعث ورم می شود. برای مثال در این رابطه می توان از پیچ خوردن یا شکستگی، فعالیت بیش از حد غده هیپوفیز، کم کاری تیروئید، آرتریت روماتوئید، مشکلات مکانیکی در مفصل مچ دست، فشار کاری، استفاده مکرر از ابزارهای لرزشی، تجمع مایع در زیر پوست در طول دوره بارداری یا یائسگی، یا تشکیل کیست یا تومور در تونل کارپال است. در بعضی موارد، هیچ دلیل مشخصی برای ایجاد این مشکل وجود ندارد.

 

امروزه شواهد کلینیکی کم و ناچیز درباره تاثیرگذاری انجام حرکت های تکراری و همراه با فشار در ناحیه دست و مچ در طول فعالیت های شغلی یا تفریحی بر ابتلا به سندرم کارپال تونل وجود دارد. در این رابطه ابتلا به برخی بیماری های دیگر مثل بورسیت و تاندونیت نیز می تواند از انجام دادن حرکت های تکراری در فعالیت های شغلی یا سایر فعالیت ها تاثیر پذیرد. سندرم کرامپ نویسندگی نیز ممکن است در نتیجه انجام فعالیت های تکراری ایجاد شود.

 

تشخیص

 

احتمالاً پزشک یک یا چند مورد از آزمایش‌های زیر را برای تشخیص ابتلا به سندرم تونل کارپال انجام خواهد داد:

 تاریخچه علائم. پزشک علائم را بررسی خواهد کرد. ممکن است تعیین الگوی نشانه‌ها و علائم در پی بردن به علت بروز آنها راهگشا باشد. برای مثال از آنجایی که عصب مدیان انتقال دهنده‌ی حس به انگشت کوچک نیست، بروز علائم در این انگشت می‌تواند بیانگر وجود مشکلی به جز سندرم تونل کارپال باشد.

راهنمای تشخیصی دیگر زمان‌بندی علائم است. معمولاً علائم ناشی از سندرم تونل کارپال هنگام نگه داشتن گوشی تلفن یا روزنامه، گرفتن فرمان خودرو یا بیدار شدن در طول شب آشکار می‌شوند.

 

 معاینه بدنی. پزشک هنگام انجام معاینه بدنی حس انگشتان و قدرت عضله‌های دست را آزمایش خواهد کرد.

وارد آمدن فشار روی عصب مدیان مچ دست در نتیجه خم کردن مچ، ضربه دیدن عصب یا صرفاً فشار آمدن بر عصب به بروز علائم در بسیاری از افراد می‌انجامد.

 

 اشعه ایکس (پرتونگاری). برخی از پزشکان انجام پرتونگاری مچ آسیب دیده را جهت حذف علل دیگر درد مچ دست، برای مثال آرتروز یا شکستگی، لازم می‌دانند.

 

 الکترومیوگرافی (عضله‌نگاری برقی). در الکترومیوگرافی تخلیه‌های الکتریکی بسیار کوچک تولید شده در عضله‌ها اندازه گرفته می‌شود. پزشک حین انجام این آزمایش الکترود بسیار باریکی را درون عضله‌های معین قرار می‌دهد. این آزمایش فعالیت الکتریکی عضله‌ها را هنگام منقبض و شل بودن ارزیابی می‌کند و معین می‌گردد که آیا عضله آسیب دیده است یا خیر. از این گذشته الکترومیوگرافی برای از میدان حدس خارج کردن عارضه‌های دیگر نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

 

 بررسی هدایت عصبی. در گونه‌ی دیگری از الکترومیوگرافی دو الکترود بر پوست ضربه می‌زند. شوک کوچکی از عصب مدیان می‌گذرد تا مشخص گردد که آیا تکانه‌های الکتریکی در تونل کارپال آهسته می‌شوند یا خیر. این آزمایش برای تشخیص این سندرم و حذف عارضه‌های دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

 

راه ها و روش‌های درمان

 

لازم است سندروم تونل کارپال در کوتاهترین زمان پس از مشاهده علائم ، درمان شود. در صورت تشخیص به موقع تونل کارپال ، روش های درمانی غیر جراحی می توانند موفقیت آمیز باشند و می توان از نیاز به انجام جراحی جلوگیری کرد . برخی روش هایدرمان سندرم تونل کارپال عبارتند از :

 

داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی :مانند ایبوبوفن ، آدویل ، موترین و غیره . در ابتدای درمان برای کاهش درد و التهاب از این داروها استفاده می شود .

 

 فیزیوتراپی : روش های درمانی فیزیوتراپی در اکثر مواقع برای درمان سندرم تونل کارپال موثر است. فیزیوتراپیست کارهای زبر را انجام می دهد :

 

 - درمان دستی استخوان های مچ دست برای باز کردن تونل کارپ

- تمریناتی کششی برای تاندون ها و عصب ها برای اطمینان از حرکت آزادانه آن ها

- تمرینات کششی برای افزایش قابلیت کشش بافت نرم و عضله

- بررسی مهره‌های سینه‌ای و گردنی برای اصلاح هر گونه درد ارجاعی از گردن یا ستون فقرات

-افزایش توان عضلانی دست در گرفتن اشیا و تقویت عضلات ساعد

-تقویت کامل عضلات دست و انجام تمریناتی برای افزایش دامنه حرکتی

- اصلاح عادات حرکتی بیمار

 

مچ بند طبی مخصوص : استفاده از مچ بند طبی مخصوص یا آتل یکی از مهم ترین روش های درمان سندروم تونل کارپال می باشد. این اسپلینت ها مچ دست را در حالت طبیعی آن و به صورتی که به عصب های دست فشار نیاورد نگه می دارند. مچ بند طبی مچ دست را در حالت صاف نگه می دارد چرا که مچ دست در حالت خمیده فشار بیشتری به تونل کارپ وارد می کند. با کاهش فشار به تونل کارپ و کاهش فشار عصبی به عصب های میانب مچ دست علائم ناشی از بیماری بهبود میابند

 

تزریق کورتیزون : ممکن است پزشک برای تسکین درد و التهاب ناشی از سندروم تونل کارپال به داخل مچ دست یک داروی کورتیکاستروئیدی مانند کورتیزون تزریق کند . کورتیزون التهاب و تورم مچ دست را از بین می برند و از این طریق از فشار وارد شده به عصب میانی مچ دست می کاهند. البته کورتیزون به صورت خوراکی نیز قابل استفاده است اما استفاده از آن به صورت خوراکی بسیار کمتر از تزریق آن به مچ دست موثر است.

 

عمل جراحی : در صورتی که درد بیمار پس از انجام روش های درمانی غیر جراحی بهبود نیافت ممکن است روش جراحی برای درمان سندرم تونل کارپال در نظر گرفته شود. در روش جراحی با برش دادن رباطی که بر روی عصب ها فشار وارد می کند ، عصب ها آزاد می شوند. این عمل به دو روش گوناگون انجام می شود.در مورد روش جراحی و مزایا و معایب آن با پزشک خود باید مشورت کنید. عوارض احتمالی جراحی شامل آزاد نشدن عصب ها ، عفونت ، باقی ماندن جای زخم و آسیب عصبی است.

 

                                 

خواب رفتن،گزگز،بی حسی و مور مور شدن دست و پا : درمان و علت

گزگز شدن دست و پا از علائم شایعی است که منشاء آن می‌تواند انواع عوارض پزشکی باشد. در ساده‌ترین حالت، گزگز دست و پا ناشی از فشار بر اعصاب شما به دلیل به خواب رفتن بر روی بازوی خود و یا روی هم انداختن پاهای خود برای مدت زمان طولانی است. اما گزگز و سوزن‌سوزن شدن دست و داغی کف پا می‌تواند به دلیل موضوعی جدی‌تر، مانند آسیب عصبی نیز باشد. گزگز شدن دست و پا به دلیل آسیب عصبی اغلب با درد، خارش، و بی‌حسی همراه است و به عنوان عارضه نوروپاتی محیطی شناخته شده است. بیش از ۱۰۰ نوع مختلف از عارضه نوروپاتی محیطی وجود دارد.

 

 

گزگز دست‌ یا پاها از علائم شایعی است که می‌تواند بلند مدت و یا زودگذر باشد. در بسیاری از موارد، گزگزدست یا پاها نگران‌کننده‌ نیست، اما می‌تواند نشانه‌ای از برخی عوارض و بیماری‌ها باشد. خواب رفتن دست و پا می‌تواند با حالت نشسته و یا خوابیده فرد، مانند انداختن پاها روی هم و یا خوابیدن روی یک دست ایجاد ‌شود.

 

گزگز و مورمور شدن پا ، دست (و یا هر دو) می‌تواند همراه با علائم دیگری مانند درد، خارش، بی‌حسی و تحلیل عضله و یا سوزش کف پا باشد. در چنین مواردی گزگز ممکن است نشانه‌ای از آسیب‌های عصبی باشد. آسیب عصبی می‌تواند به دلیل عوامل متفاوتی مانند صدمات ناشی از ضربه و یا فشار مکرر، عفونت‌های باکتریایی یا ویروسی، قرار گرفتن در معرض سموم و بیماری‌های سیستمیک مانند دیابت باشد.

چنین آسیب‌های عصبی به عنوان نوروپاتی محیطی شناخته می‌شوند، زیرا اعصاب دور از مغز و نخاع (اغلب در دست و پاها) را تحت تاثیر قرار می‌دهند. بیش از ۱۰۰ نوع مختلف از نوروپاتی محیطی وجود دارد. با گذشت زمان، نوروپاتی محیطی می‌تواند بدتر شده و منجر به کاهش تحرک و حتی فلج شدن و ناتوانی فرد از حرکت گردد. در انگلستان، حدودا" از هر ۵۰ نفر، یک نفر مبتلا به نوروپاتی محیطی است و حدود ۸ درصد از افراد بالاتر از ۵۵ سال، به این بیماری مبتلا می‌شوند.

 

اگر شما مبتلا به گزگز مداوم در دست، پا یا هردو هستید، انجام معاینات پزشکی فوری، اهمیت زیادی دارد. هرچه زودتر علت گز گز بین انگشتان پا را شناسایی و تحت کنترل درآورید، احتمال کمتری وجود خواهد داشت که دچار عواقب احتمالی مادام العمر شوید.

 

علائم

 

ویژگی‌های مشترک سوزن سوزن شدن عبارت‌اند از:

•        احساس گزگز و سوزش

•        بی‌حسی

•        بازگشت به حس طبیعی چند دقیقه پس از تغییر موقعیت

•        دست‌ها، بازوها، پاها و ساق پا بخش‌هایی از بدن هستند که بیشتر تحت تأثیر قرار می‌گیرند

 

علت‌ها و دلایل

 

دیابت یکی از شایع‌ترین علل نوروپاتی محیطی در انگلستان است. در نوروپاتی دیابتی، گزگز دست و پا و سایر علائم، غالباً برای اولین بار در هر دو پا بروز می‌کند. سپس از پاها به سمت بالا گسترش می‌یابد و نهایتاً هر دو دست را تحت تاثیر قرار داده و به بازوها می‌رسد. افراد مبتلا به دیابت، دچار آسیب عصبی خفیف تا شدید می‌شوند. در بسیاری از موارد، این علائم اولین نشانه‌های دیابت هستند.در تعدادی از موارد نوروپاتی محیطی، علت آن ناشناخته و یا "ایدیوپاتیک" است. با این حال، عوارض بسیاری وجود دارد که باعث این عارضه می‌شوند، مانند:

 

سندرم‌ به دام افتادن عصب - این سندرم‌ها عبارتند از: سندرم کانال کارپ، فلج عصب اولنار، فلج عصب پرونئال و فلج عصب شعاعی.

 

بیماری‌های سیستمیک - این بیماری‌ها عبارتند از: اختلالات کلیوی، بیماری کبد، آسیب عروقی و بیماری‌های خونی، آمیلوئیدوز، بیماری‌های بافت همبند و التهاب مزمن، عدم تعادل هورمونی (از جمله کم کاری تیروئید) و سرطان و تومورهای خوش خیم که به اعصاب صدمه می‌زنند.

 

کمبود ویتامین - ویتامین‌های E، B1، B6، B12 و نیاسین برای عملکرد صحیح اعصاب ضروری است. برای مثال، کمبود B12 می‌تواند منجر به کم خونی خطرناک شود، که از علل مهم نوروپاتی محیطی است. با این حال، میزان بیش از حد B6 نیز می‌تواند موجب گزگز دست و پا شود.

 

اعتیاد به الکل - افرادی که الکلی هستند، به دلیل رژیم غذایی نامناسب (که علت شایع نوروپاتی محیطی است)، بیشتر به کمبود تیامین یا سایر ویتامین‌های مهم مبتلا می‌شوند. همچنین اعتیاد به الکل نیز می‌تواند باعث آسیب‌ عصبی گردد. برخی از محققان این بیماری را نوروپاتی الکلی می‌نامند.

سموم - این سموم شامل فلزات سنگین مانند سرب، آرسنیک، جیوه و ترکیبات تالیوم و برخی از مواد شیمیایی صنعتی و زیست محیطی است. همچنین شامل برخی از داروها، به ویژه داروهای شیمی درمانی برای سرطان ریه و برخی از داروهای ضد ویروس و آنتی بیوتیک می‌باشد.

 

عفونت‌ها - این عفونت‌ها شامل بیماری لایم، زونا (آبله مرغان-زوستر)، ویروس سیتومگال، اپشتین بار، هرپس سیمپلکس و اچ.آی.وی / ایدز می‌باشد.

بیماری‌های خود ایمنی - این بیماری‌ها عبارتند از: سندرم گیلن باره، لوپوس و آرتریت روماتوئید.

بیماری‌های وراثتی - این بیماری‌ها شامل یک گروه از اختلالات است که در مجموع به عنوان بیماری دندان

 

شارکوت- ماری شناخته می‌شود.

 

صدمات - آسیب‌هایی که اغلب به تروما مربوط می‌شوند، می‌توانند موجب فشردگی اعصاب، خرد شدن، یا آسیب دیدن و در نتیجه درد اعصاب شوند. فشردگی عصب ناشی از فتق دیسک یا دررفتگی استخوان، نمونه‌هایی از این موارد هستند.

 

تشخیص

 

تشخیص بیماری بی‌حسی و خواب رفتگی پا، به شدت علائم بستگی دارد. اگر علائمی شبیه سکته مغزی داشته باشید ممکن است پزشک به شما دستور گرفتن سی‌تی اسکن (CT Scan) بدهد. این کار، این اجازه را به پزشک می‌دهد تا تصویری از مغز شما در دست داشته باشد و هرگونه گرفتگی یا خون‌ریزی را که ممکن است دلیل به وجود آمدن علائم‌تان باشد را شناسایی کند.پزشک معالج شما پرونده‌ی پزشکی‌تان را مطالعه کرده و از شما سؤالاتی خواهد پرسید تا علائم‌تان را برای او توصیف و تشریح نمایید.احتمالاً از شما چنین سؤالاتی خواهد پرسید:

 

• این کرختی و بی‌حسی چه مدت طول می‌کشد؟

• بجز بی حسی چه علائم دیگری دارید ؟

• اولین بار چه موقع متوجه بی‌حسی و خواب رفتگی در کف پایتان شدید؟

• چه مواقعی این بی‌حسی و خواب رفتگی کف پا بدتر می‌شود؟

• چه کارهایی موجب بهتر شدن آن می‌شوند؟

 

معمولاً بعد از مطالعه‌ی پرونده‌ی پزشکی‌تان، یک معاینه‌ی بدنی می‌شوید. پزشک شما به احتمال زیاد کف پای شما را معاینه و مشخص می‌کند که آیا بی‌حسی تنها بر یک پای شما اثر گذاشته است یا هر دو پای شما را در گیر کرده است. برخی از بررسی‌های پزشک معالج شما ممکن است شامل موارد زیر باشد:

 

• ماهیچه نگاری الکتریکی (الکترومیوگرافی) که میزان پاسخ عضلات را به تحریک جریان الکتریکی می‌سنجد.

 

• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی(اِم.‌آر.آی) مطالعه و بررسی به‌منظور مشاهده ناهنجاری‌هایی در ستون فقرات و / یا نخاع

 

• مطالعه هدایت عصبی، که میزان توان عصب‌ها را برای هدایت جریان‌های الکتریکی می‌سنجد.

 

• بررسی‌های بیشتر بستگی به این دارد که پزشک در بررسی‌هایش به چیزی مشکوک شده باشد.

 

درمان

 

پزشکان معمولاً در مواجهه با علائم اشاره شده و درمان گزگز دست و پا مسکن یا داروی ضدالتهاب تجویز می‌کنند. بااین حال ارزیابی دقیقی باید پیش از تجویز دارو جهت بررسی احتمال ابتلا به عارضه‌های جدی انجام شود. تعیین علت دامن زننده به این حس ناخوشایند و معالجه آن بهترین روش درمان سوزن سوزن شدن پا است

 

• اصلاح عضله، استخوان یا ستون فقرات

• بهبود وضعیت تغذیه

• کنترل بیماری‌های خودایمنی

• کنترل سوءمصرف الکل

 

طب فیزیکی و توانبخشی راهبردهای سودمندی را متناسب با شرایط خاص هر بیمار برای درمان خواب رفتن دست و پا ارائه می‌دهد.

 

                                 

درمان آرتروز گردن و علائم آن

اسپوندیلوز گردن(آرتروز گردن) عارضه‌ای است که معمولاً بیشتر در سنین بالا رواج دارد و مفصل‌های گردن را درگیر می‌کند و باعث بروز گردن درد می شود. این عارضه در نتیجه سایش و فرسایش غضروف و استخوان‌های مهره‌های گردنی رخ می‌دهد و به مرور منجر به درد کتف و شانه میشود. اگرچه آرتروز گردن عمدتاً بیماری‌ وابسته به سن می باشد، اما نقش عوامل دیگر در بروز آن را نیز نمی‌توان نادیده گرفت. بر اساس پژوهش‌های انجام شده، بیش از ۹۰% افراد بالای ۶۵ سال به این عارضه مبتلا هستند، اگرچه شدت بیماری در برخی از این سالمندان به اندازه‌ای کم است که هیچ‌گاه متوجه عوارض آرتروز گردن نمی‌شوند. از سوی دیگر برخی از بیماران با دردی مزمن دست و پنجه نرم می‌کنند، هر چند بسیاری از مبتلایان قادراند فعالیت‌های روزمرّه خود را مانند سابق ادامه دهند.

 

صدادادن مهره های گردن نوعی صدای ترق و تروق یا شبیه کلیک کردن است که هنگام چرخاندن سر به طرفین ایجاد می‌شود. این صدا، شبیه به صدایی که هنگام چرخاندن انگشت‌ها بوجود می‌آید. بسیاری از مردم عادت دارند پس از بیدار شدن از خواب یا پس از کار طولانی پشت میز، گردن خود را برای از بین بردن فشار عضلانی بپیچانند. اگرچه افراد پس از چرخاندن گردن و ایجاد این صدا احساس راحتی می‌کنند اما تکرار این کار برای سلامتی مضر است. این کار باعث بروز عوارض گردن درد و ارتروز گردن می‌شود.

 

علائم

 

بارزترین علایم آرتروز گردن، درد گردن خفیف یا شدید باشد. گاهی اوقات با نگاه کردن به بالا یا پایین برای یک مدت طولانی یا با فعالیت هایی مثل رانندگی یا خواندن یک کتاب، درد ناشی از این بیماری شدت پیدا می کند. این درد گردن مانند درد دیسک گردن با استراحت یا دراز کشیدن تسکین پیدا می کند. علائم دیگر شامل موارد زیر می باشد:

 

•        خشکی و گردن درد (با فعالیت شدت پیدا می کند)

•        بی حسی و ضعف در بازو، دست و انگشتان

•        به دشواری راه رفتن، عدم تعادل یا ضعف در دست یا پا

•        اسپاسم عضلانی در گردن و شانه

•        سرگیجه و سردرد

•        صدا،احساس ساییدگی ،انفجار با حرکت گردن

 

علتها و دلایل

 

درستون مهر ه ها آرتروز بر اثر از بین رفتن دیسک و از دست رفتن لغزندگی مفصل ایجاد شود.دربچه ها و افراد جوان دیسک دارای میزان مواد مایع زیادی است با افزایش سن دیسک خشک و ضعیف میشود این مشکل باعث فرو نشستن دیسک می شود و فضای دیسک کاهش میابد وقتی فضای دیسک کاهش یابد به مفصل فاست فشار وارد میشود وباعث ازبین رفتن استخوان وایجاد بیماری آرتروز مانند آرتروز درمفصل لگن و زانو میشود.

زمانیکه غضروف ها به صورت کامل ازبین رفتند باعث کشیده شدن استخوان ها برروی یکدیگر میشود.برای ساخت غضروف های ازدست رفته بدن شما استخوان جدیدی درمفصل فاست برای حفاظت ونگهداری ازمهره ها میسازد.با گذشت زمان این استخوان بیش ازحد رشدمیکند که به آن جراحت استخوان گفته میشود وباعث کاهش فضای عصب میشود وبه عصب فشار می آورد که به آن استنوزیس یا تنگی کانال نخاعی گفته میشود.

 

 

تشخیص

 

پزشک احتمالاً برای تشخیص آرتروز گردن به بررسی خود را با انجام معاینات فیزیکی به شرح زیر آغاز می کند:

 

بررسی دامنه حرکتی در ناحیه گردن

 

آزمایش رفلکس ها و قدرت عضلات به منظور پیدا کردن نقاط وارد شدن فشار به اعصاب در ستون فقرات یا کانال نخاعی

 

مشاهده وضعیت راه رفتن فرد به منظور بررسی وارد شدن فشار به اعصاب به نحوی که وضعیت قدم زدن فرد را تحت تاثیر قرار دهد.

 

راهها و روش های درمان

 

روش های برای درمان گردن درد یا راههای درمان آرتروز گردن ممکن است شامل یک یا چند مورد زیر باشند :

 

• فیزیوتراپی : اولین درمان توصیه شده برای آرتروز گردن ، معمولا کشیدن و تقویت عضلات ضعیف شده و خسته، می باشد. فیزیوتراپیست شما همچنین ممکن است از کشش گردن و یا وضعیت درمانی (posture therapy) استفاده کند. برنامه های فیزیوتراپی متفاوت اند ولی معمولا بین 6 تا 8 هفته به طول می انجامند که در هر هفته 2 تا 3 جلسه برنامه ریزی شده است.

 

• دارو ها : در طول اولین فاز درمان آرتروز گردن معمولا چندین دارو به طور همزمان و به منظور برطرف کردن درد و التهاب استفاده می شوند.

 

• شل کننده های عضلانی : دارو هایی از قبیل سیکلوبنزاپرین یا کاریزوپرودول نیز می توانند در موارد اسپاسم های دردناک عضلانی، استفاده شوند.

 

• دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) : غالبا، دارو های ایبوپروفن و ناپروکسن به همراه استامینوفن، اولین دارو هایی هستند که برای درد مهره گردن تجویز می شوند. این دارو های برای برطرف کردن درد و التهاب کاربرد داشته و بسته به نوع مشکل، ممکن است برای چند هفته تجویز شوند. اگر فرد موارد جدی منع مصرف دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی را داشته و یا درد وی به خوبی کنترل نشود، می توان از انواع دیگر دارو های مسکن درد، کمک گرفت.

 

• گردنبند های طبی نرم : این گردن بند ها، حرکات گردن را محدود کرده و به عضلات آن اجازه ی استراحت می دهند. استفاده از گردن بند های طبی باید کوتاه مدت باشد، چرا که استفاده ی طولانی مدت از آن ها می تواند باعث تضعیف عضلات گردن شود.

 

• گرما، سرما و دیگر روش ها : استفاده ی محتاطانه از یخ، گرما، ماساژ و دیگر درمان های موضعی، می تواند علائم آرتروز گردن را بهبود بخشد.

 

• تزریق : بسیاری از بیماران به کمک تزریق استروئید، به طور کوتاه مدت، از درد رهایی پیدا می کنند. انواع زیادی از این تزریقات به سادگی انجام می شوند. رایج ترین روش ها برای گردن درد عبارت اند از :

 

• بلوک اپیدورال گردنی : طی این عمل، استروئید و دارو ی بی حسی، به درون فضای مابین نخاع و پوشش آن (فضای "اپیدورال")، تزریق می شوند. این روش به طور معمول برای درد گردن و یا دست، که ممکن است ناشی از بیرون زدگی یک دیسک گردن باشد (رادیکولوپاتی یا "پینچ عصبی")، انجام می شود.

 

• بلوک مفاصل فاست گردنی : استروئید و دارو های بی حسی در طی این عمل، به درون کپسول مفصل فاست تزریق می شوند. مفاصل فاست در پشت گردن قرار داشته و باعث ثابت ماندن و تحرک می شوند. این مفاصل ممکن است دچار آماس شده و به درد گردن کمک کند.

 

• بلوک شاخه ی میانی عصب با امواج رادیویی : این روش در برخی موارد درد مزمن استفاده می شود. از این روش می توان هم برای تشخیص و هم درمان یک مفصل دردناک ، استفاده کرد.در طی مرحله ی تشخیصی این روش، عصب مربوط به مفصل فاست به وسیله ی یک دارو ی بی حسی بلوک می شود. (مانند داروی استفاده شده توسط دندانپزشک ها) پس از آن پزشک در مورد از بین رفتن کامل درد سوال می کند، اگر این طور بوده و درد به کلی از بین رفته باشد، پزشک منشا اصلی درد گردن را مشخص کرده است. قدم بعدی، بلوک کردن عصب به طور دائمی است، به طوری که با استفاده از امواج رادیویی، به عصب آسیب وارد میشود.

 

                                 

دیسک گردن: درمان و علائم آن

دیسک‌های گردن ضربه‌گیرهای بالشتک مانندی هستند که بین مهره‌های گردن و قسمت بالایی پشت بدن قرار دارند. فتق یا بیرون‌ زدگی دیسک گردن زمانی رخ می‌دهد که ماده ژلاتینی درون دیسک، نوکلئوس پولپوزوس، از دیواره بیرونی دیسک گردن بیرون بزند.

 

آرتروز گردن یک اصطلاح کلی برای ساییدگی و فرسودگی ناشی از بالا رفتن سن است که دیسک‌های ستون فقرات گردنی را درگیر می‌کند. همچنانکه دیسک‌ها مایع‌شان را از دست داده و کوچک‌تر می‌شوند، نشانه‌های آرتروز نیز گسترش می‌یابند، که از آن جمله می‌توان به ایجاد زائده‌های استخوانی در امتداد لبه‌های استخوان‌ها (خارها) اشاره کرد.آرتروز گردن عارضه شایعی است که با بالا رفتن سن بدتر می‌شود. بیش از ۸۵% از افراد بالای ۶۰ سال به آرتروز گردن مبتلا هستند.

 

علائم و نشانه‌ها

 

علائم فتق دیسک گردن اغلب شبیه به علائم مربوط به عوارض دیگری از قبیل سندرم تونل کارپل، مشکلات مربوط به عضله گرداننده شانه و یا بیماری نقرس می‌باشد. در برخی از بیماران، فتق دیسک گردن می‌تواند باعث فشار بر نخاع شود و دیسک بیرون زده در ناحیه گردن بر روی نخاع گردنی فشار وارد کند. این حالت از بیماری دیسک گردن می‌تواند بسیار شدید و خطرناک باشد و ممکن است نیاز به درمان فوری با استفاده از روش‌های تهاجمی‌تر مانند عمل جراحی داشته باشد. علائم ناشی از فشرده شدن نخاع در اثر دیسک گردن شامل لغزیدن یا تلو تلو خوردن در هنگام راه رفتن، مشکل در انجام کارهای ظریف با دست و بازو و احساس گزگز یا پرش ناگهانی در بالاتنه و حتی در ران پاها می‌باشد.

 

علت ها و دلایل

علل زیادی باعث ایجاد فتق دیسک گردن و درد شدید می شوند که عبارتند از:

 

فرسایش دیسک های ستون فقرات

 

درد ناشی از دیسک بیرون زده، معمولا به علت فرسایش ستون فقرات می باشد.

پشت و کمر ما وظیفه ی تحمل و پخش کردن وزن را داشته و دیسک های بین مهره ای، ضربه گیری در اثر حرکت (راه رفتن، چرخیدن و خم شدن) را بر عهده دارد. به دلیل فشار زیادی که به دیسک ها وارد می شود، با گذر زمان به آن ها آسیب وارد می شود و می تواند علت دیسک گردن و کمر باشد

حلقه ی فیبری (قسمت سخت خارجی دیسک) می تواند به تدریج ضعیف شده و به نوکلئوس پالپوزوس (هسته ی ژله مانند دیسک) اجازه ی خروج دهد، به این ترتیب، دیسک بیرون زده و متورم می شود.

 

آسیب به ستون فقرات

 

علت دیسک گردن می تواند در اثر آسیب باشد. تصادف رانندگی می تواند باعث بیرون زدن دیسک شود. برای مثال یک حرکت شدید و ناگهانی می تواند با وارد کردن فشار زیاد باعث بیرون زدن و پارگی دیسک گردد.

همچنین علائم دیسک گردن می تواند به علت بلند کردن نادرست یک جسم سنگین و یا چرخیدن بیش از اندازه  بدن به وجود آید.

 

تاثیر همزمان آسیب ها و فرسایش ستون فقرات

 

ممکن است دیسک چنان ضعیف شده باشد که اتفاقاتی نه چندان مهم مثلا یک عطسه دچار بیرون زدگی شود عطسه رویداد مهمی که بتواند باعث آسیب شود به حساب نمی آید، ولی اگر فرد دیسک ضعیفی داشته باشد، نیروی حاصل از یک عطسه می تواند باعث فتق آن شود.

 

درمان

 

تخمین زده می‌شود که بیش از 75% ما در مرحله‌ای از زندگی دچار گونه‌ای درد گردن یا کمر خواهیم شد. اما خبر خوش این است که اکثر ما بدون نیاز به جراحی بهبود خواهیم یافت و معمولاً درمان‌ بدون جراحی دیسک گردن و کمر مانند فیزیوتراپی دیسک گردن و کمر ، ورزش دیسک کمر، ورزش دیسک گردندر مقایسه با جراحی نتیجه بهتری به دست می‌دهند. برای درمان دیسک گردن از روش های زیر استفاده می شود

 

گردنبند طبی

 

این گردنبند ها حرکات گردن را به علت دیسک گردن قدری محدود می کنند و به عضلات گردن اجازه می دهند مدتی استراحت کنند و این موجب می شود فشار به ریشه های عصبی کمتر شود.نکته مهم این است که برای درمان دیسک گردن بدون جراحی این گردنبند ها نباید به مدت طولانی بسته شوند چون موجب ضعیف شدن عضلات گردن و بدتر شدن وضعیت بیمار می شود.

 

فیزیوتراپی

 

فیزیوتراپی و انجام دادن نرمش های طبی مخصوص برای افزایش قابلیت انعطاف گردن و تقویت عضلات گردن به رفع علائم دیسک گردن کمک کند. گاهی اوقات از کشش سر و گردن هم برای کاهش علائم دیسک گردن استفاده می شود.

 

دارو

 

متخصص  از داروهای ضد التهابی مثل پروفن، داروهای شل کننده عضلات و گاهی اوقات از تزریق مستقیم کورتیکوستروئید در اطراف ریشه های عصبی برای کاهش مشکلات مبتلایان به علت دیسک گردن استفاده می کند.

 

تزریق کورتیکواستروئید

 

در صورتی که اقدامات فوق نتواند موجب کاهش مشکلات بیمار مبتلا به دیسک گردن شود تزریق

 

کورتیکواستروئید در فضای اپیدورال روش بعدی درمان دیسک گردن است.

 

ازن تراپی

 

بهبود آسیب دیدگی در بافت های بدن به وجود جریان خون در این بافت ها بستگی دارد. بافت های بدن برای بازسازی و احیا نیاز به ویتامین، مواد معدنی و اکسیژن نیاز دارند که باید توسط خون به این بافت ها منتقل شود. اکسیژن مهم ترین ماده برای ترمیم بافت ها است. وجود تورم و التهاب در ناحیه آسیب دیده موجب کاهش جریان خون،اکسیژن و مواد مغذی در این ناحیه می شود. عدم حضور اکسیژن موجب تجمع اسید لاکتیک و منجر به درد می شود. در روش اوزون درمانی که از شیوه های جراحی بسته ستون فقرات است، اوزون،دارو های ضد التهابی و ویتامین ها به ناحیه آسیب دیده تزریق می شود. این روشدرمان درد گردن به ترتیب زیر عمل می کند:

 

·         با استفاده از بی حسی موضعی عصب ها بی حس می شوند.

 

·         مواد ضد التهابی موجب کاهش درد،تورم و التهاب و در نتیجه افزایش جریان خون می شوند.

 

·         با استفاده از ویتامین و مواد معدنی بافت ها تغذیه می شوند و به بازسازی آن ها کمک می شود.

 

·         اوزون که یک اکسیژن غیر فعال است پس از تزریق به بافت به صورت فعال در آمده و موجب اکسیژن رسانی به ناحیه آسیب دیده می شود.

 

تاثیر درمان یک تا سه روز پس از انجام تزریق آغاز می شود و و تا زمان دستیابی به بهبودی کامل هر یک تا دو هفته تکرار می شود. روند بهبودی در بیماران بسته به شدت آسیب متفاوت است، با این حال اکثر بیماران تنها به سه تا پنج جلسه درمان نیاز دارند. بر خلاف دیگر روش های تزریقی ، تزریق اوزون هیچ عوارض جانبی را برای بیماران به همراه ندارد و نتایج آن دائمی است.

 

تحقیقات نشان میدهد که میزان موفقیت دراستفاده ازاوزون درمانی برای درمان بیماری دیسک گردن 95 درصد بوده است که این آمار درمجله های پزشکی معتبر بین المللی ثبت شده است برای اختلال دیسک کمر میتوانیم با استفاده ازروش اوزون درمانی ازانجام عمل جراحی جلوگیری کنیم این روش یک روز انجام میشود وبعدازآن هیچ گونه ناراحتی برای بیمار ایجادنمیشود وبیماران میتوانند2 روز بعداز درمان به فعالیت های خود ادامه دهند. ازن درمانی باعث کم کردن حجم دیسک ها میشود وفشار ها ی وارد شده بر دیسک را کاهش میدهد این روش همچنین دارای اثربی حسی وضدالتهابی است وباعث کاهش درد میشود وبه درمان دیسک کمر کمک میکند.

 

ورزش

 

حرکت‌های تقویتی و کششی تقویت کننده‌ی عضلات نگهدارنده‌ی گردن توانایی حرکتی گردن و دیسک‌های مهره‌‌ای آن را افزایش می‌دهد. البته ورزش درمانی برای تسکین علائم کافی نیست؛ در واقع شروع حرکت‌های اصلاحی به بعد از انجام دیگر اقدامات درمانی موکول می‌شود.

 

کشش مهره‌های گردنی

 

کشش (ترکشن) سر فشار روی ریشه عصب را کاهش می‌دهد. البته کشش ستون فقرات برای تمام بیماران مناسب و یا کارآمد نیست، اما انجام آن آسان است و اگر موثر باشد، بیمار می‌تواند درمان را با تهیه دستگاه در منزل انجام دهد. کشش ملایم روی مهره‌های گردن فشار روی گردن را برای مدت کوتاهی از بین می‌برد.

 

لیزر درمانی

 

درمان با لیزر سرد، نیز یکی از روش های درمان دیسک گردن بدون جراحی برای بیمارانی است که نمی‌خواهند داروهای غیراستروئیدی ضدالتهاب یا مسکن‌های قوی تجویزی مصرف کنند. در صورتی که بیمار به مسکن‌های تجویزی واکنش شدید نشان دهد، لیزر درمانی به وی توصیه می‌شود. لیزر درمانی روشی موثر برای تسکین درد کمر یا پشت بدن و گردن درد ناشی از فتق دیسک مهره‌های گردنی است که اثر آن با رعایت وضعیت اندامی مناسب بیشتر نیز می‌شود.

 

جراحی

 

در صورت عدم پاسخ درمانی مناسب به روش های ذکر شده و یا در مواردی که بیمار از نظر حرکتی دچار فلجی شده باشد از روش های جراحی برای درمان دیسک گردن استفاده می شود.

 

 

                                 

 

علائم صافی کف پا

در عارضه صافی کف پا، که در علم پزشکی با اصطلاح "پس پلانوس" نیز از آن یاد می‌شود، قوس ملایم بخش داخلی کف پا، دقیقاً در مقابل پاشنه، از بین می‌رود. اگر این قوس و گودی کف پا تنها در زمان ایستادن از بین برود و هنگام بلند شدن کف پا از زمین دوباره ایجاد شود، با عارضه صافی انعطاف‌پذیر یا نرم کف پا روبه‌رو هستیم. اما چنانچه کف پا در هر دو حالت، ایستاده و بلند شده از زمین، صاف باشد، با عارضه کف پای صاف سخت مواجه هستید

 

علائم ونشانه‌های صافی کف پا

 

هر بیمار با توجه به علت ممکن است یک یا چند علائم صافی کف پا را در زیر تجربه کند:

 

1.      درد در امتداد تاندون تیبیال خلفی که در داخل پا و مچ پا.قرار دارد. این درد با تورم در داخل مچ پا همراه است.

 

2.      دردی که با انجام فعالیت، بدترمی‌شود. فعالیت‌های سنگین یا بسیار شدید مانند دویدن، می‌تواند بسیار دشوار باشد. برخی از بیماران ممکن است برای راه رفتن و یا حتی ایستادن در مدت زمان طولانی با مشکل مواجه شوند.

 

3.      هنگام فروپاشی مچ پا (کلاپس)، استخوان پاشنه ممکن است تغییر موقعیت داده و بر استخوان خارجی قوزک پا (استخوان نازک نی). فشار وارد کند. این وضعیت می‌تواند موجب درد قسمت بیرونی مچ پا شود. آرتریت پاشنه نیز باعث همین نوع درد می‌شود. برای درمان درد در پاشنه پا، روش‌های درمانی مختلفی وجود دارد.

 

4.      بیماران مبتلا به آسیب‌های قدیمی و یا آرتریت میانه پا ممکن است برآمدگی‌های استخوانی دردناک در بالا و داخل پا داشته باشند. برای این بیماران پوشیدن کفش ممکن است بسیار دشوار باشد. گاهی اوقات، این زائده‌های استخوانی آنقدر بزرگ است که به اعصاب نیش می‌زنند که این سبب بی‌حسی و سوزن سوزن شدن در بالای پا و انگشتان پا.می‌شود.

 

5.      مبتلایان به دیابت ممکن است تنها متوجه تورم یا برآمدگی بزرگ در پایین پای خود شوند. از آنجا که اعصاب حسی نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرد، این افراد ممکن است هیچ‌گونه دردی نداشته باشند. در صورت عدم استفاده از کفش طبی مخصوص دیابت، این برآمدگی بزرگ در پا می‌تواند سبب مشکلات پوستی و زخم شود، که التیام نمی‌یابد.

 

                                 

 

 

درمان صافی کف پا

صافی کف پا یک مشکل بسیار شایع است. بسیاری از افراد با وجودی که مشکل صافی کف پا دارند اما هیچ دردی در پای خود حس نمی‌کنند ولی این مشکل می‌تواند موجب بروز مشکلاتی در مچ پا، زانو، لگن یا کمر شود.

 

راه‌ها و روش‌های درمان

 

در اکثر موارد، درمان کف پای صاف کودکان بدون هیچ عمل خاصی ، تنها با بزرگتر شدن آن‌ها رفع می‌شود. اگر کودک دچار درد نشود، پزشک تنها از شما خواهد خواست تا صبر کنید و منتظر تغییرات بعدی باشید. همچنین از شما خواسته می‌شود که کودکتان را برای ارزیابی‌های دوره‌ای، مجدداً نزد پزشک ببرید.معمولاً اگر صافی کف پا، در کودکان یا بزرگسالان، باعث درد شود، پزشک توصیه خواهد کرد که از انواع نرم یا سخت کفی‌های کفش به عنوان تکیه‌گاهی برای قوس کف پا استفاده شود. در کودکان بزرگتر و نوجوانان نیز استفاده از تمرینات کششی و فیزیوتراپی می‌تواند باعث تسکین درد شود.طرح درمان درد کف پا و صافی آن ارائه شده، برای افتادگی قوس و صافی کف پا به شدت و علت عارضه بستگی دارد و بر همین اساس ممکن است پزشک یک یا چند مورد از سه درمان زیر را به شما توصیه کند. جراحی نیز روش دیگری است که برای درمان صاف کف پا ممکن است از آن استفاده شود.

 

استراحت

 

گاهی اوقات پزشکان به بعضی بیماران توصیه می‌کنند که استراحت کرده و تا زمانی که مچ پاهایشان بهتر شود، از انجام فعالیت‌های که مچ پاهایشان را بدتر می‌کنند اجتناب نمایند

 

دارو

 

داروهای خوراکی ضدالتهاب، درد و التهاب را تا حد زیادی کم می‌کنند.

 

فیزیوتراپی

 

فیزیوتراپ می‌تواند با استفاده از اولتراسوند و تکنیک‌های دیگر التهاب را کاهش دهد. همچنین نحوه صحیح انجام ورزش ،حرکات اصلاحی و تمرینات کششی پا و مچ پا را به شما آموزش می‌شد. متحرک نگه داشتن می‌تواند باعث حفظ عملکرد پا شود. تقویت عضلات ضعیف پا و مچ پا نیز می‌تواند به جلوگیری از متلاشی شدن بیشتر استخوان‌ها و مفاصل کمک کند.

 

پدهای محافظ

 

هنگامی که قسمت‌هایی از استخوان‌های متلاشی شده در سطح کف پا برجسته می‌شوند، استفاده از پد و یا بالشتک روش مؤثری برای جلوگیری از تماس آزار دهنده کف پا با کف کفش خواهد بود. می‌توان با استفاده از پدهایی که در قسمت‌هایی از آن‌ها جای خالی وجود دارد، فشار وزنِ وارد آمده بر قسمت‌های به خصوصی از کف پا را خنثی نمود.

 

 

 

تزریق کورتیزون

 

کورتیزونی که در مفصل تزریق می‌شود یک داروی ضدالتهابی قوی است که از آن برای کاهش سریع درد ناشی از التهاب استفاده می‌شود. تزریق کورتیزون به شدت در تسکین علائم صافی کف پا تأثیر دارد، اما نمی‌تواند ساختمان مچ پا را اصلاح کند.

 

کنترل وزن بدن

 

اگر بیمار بیش از اندازه چاق باشد، پزشک به او توصیه خواهد کرد که وزنش را کم کند. تعداد قابل توجهی از بیمارانی که دچار چاقی مفرط هستند پس از کاهش وزن، بهبود چشمگیری را در علائم خود مشاهده می‌کنند.

انواع صافی کف پا (کف پای صاف)

در حالت عادی قسمت داخلی میانه‌ی کف پا دارای قوسی به سمت داخل است اما در برخی از کودکان این قوس وجود ندارد که به آن صافی کف پا یا افتادگی قوس کف پا گفته می‌شود. صافی کف پا زمانی رخ می‌دهد که تاندون کف پا نمی‌تواند قوس کف پا را ایجاد کند و بنابراین کف پا به صورت کامل با کف زمین در تماس است. تمامی کودکان و خردسالان در ابتدا به صورت طبیعی کف پای صاف دارند که این موضوع به خاطر حالت پاهای آن‌ها و چربی‌های موجود در پا است که به تدریج کم می‌شود و با بالا رفتن سن کودک، قوس کف پا شکل می‌گیرد. در طی این سال‌ها، داشتن صافی کف پای انعطاف‌پذیر امری طبیعی است. قوس کف پا باید در سن حدود چهار سالگی شروع به شکل‌گیری کند و نهایتاً تا سن ۱۰ سالگی به طور کامل شکل گرفته باشد. اگر بعد از سن چهار سالگی همچنان کف پای کودک شما کاملاً صاف است، لازم است که حتماً به پزشک مراجعه کنید تا وضعیت قوس کف پای او را بررسی کند.

 

انواع صافی کف پا

 

صافی کف پا مشکلی است که در آن قوس کف پا که معمولاً در سمت داخلی کف پا دیده میشود از بین رفته است. صافی کف پا در بسیاری افراد از نوع صافی قابل انعطاف یا Flexible flat foot است. این افراد وقتی سرپا می ایستند کف پایشان صاف است ولی وقتی روی پنجه پا می ایستند یا وقتی که پایشان را از زمین بلند میکنند قوس کف پا تشکیل میشود. در واقع بسیاری، این وضعیت را اصلاً بیماری ندانسته و ذکر میکنند همانطور که شکل صورت انسان ها با یکدیگر متفاوت است ممکن است شکل کف پایشان هم با هم متفاوت باشد.

 

در بسیاری از بچه های نوپا وقتی که بچه تازه راه رفتن را آموخته است پدر و مادر متوجه صافی کف پای وی شده و وحشت زده به پزشک مراجعه میکنند. توجه داشته باشیم که صافی کف پا در این سن و سال کاملاً طبیعی است. در اکثر اوقات با افزایش سن بچه، بافت های کف پا بتدریج سفت تر شده و قوس کف پا معمولا تا سنین مدرسه رفتن بچه تشکیل میشود. اگر صافی کف پا تا بعد از این سنین هم ادامه پیدا کرده و موجب درد کف پا شد باید به پزشک مراجعه کرد.

 

صافی کف پای قابل انعطاف در بسیاری مواقع زمینه خانوادگی دارد یعنی برادر و خواهران یا فرزندان یا یکی از والدین فرد هم ممکن است این حالت را داشته باشد. صافی کف پا گاهی اوقات در حین بارداری یا در سنین بالا تشکیل میشود.

 

گاهی اوقات صافی کف پا قابل انعطاف نیست به این معنا که وقتی پای بیمار روی زمین نیست هم قوس کف پا دیده نمیشود و یا موقعی که شست پای بیمار به بالا میرود هم قوس کف پا ایجاد نمیشود. به این نوع از بیماری صافی کف پای غیر قابل انعطاف یا ریجید Rigid flat foot میگویند. این نوع صافی کف پا نیاز به توجه بیشتر و درمان دارد. گاهی اوقات صافی کف پا همراه با سفت شدن تاندون آشیل است که در این مواقع هم پزشک معالج دقت بیشتری به وضعیت صافی کف پا میکند.صافی کف پا از نوع قابل انعطاف بسیار شایعتر از نوع غیر قابل انعطاف یا ریجید است.

 

                                 

کاربردهای اسکن کف پا

اسکن کف پا عملی است که طی آن با کمک دستگاه کامپیوتری، قوس‌های کف پا و وضعیت توزیع فشار در قسمت‌های مختلف کف پا بررسی می‌شود.با گرفتن اسکن دیجیتال از کف پای بیمار، یک تصویر سه بعدی دقیق با رزولوشن بالا از کف پای بیمار بدست می‌آید که به کامپیوتر و از آنجا به نرم افزار طراحی کفی طبی منتقل می‌شود.

 

این تصویر مجازی از کف پا، امکان بررسی دقیق پستی بلندی‌های کف پای شما (بدست آمده توسط اسکن کف پا) را برای ما فراهم می‌کند و می‌تواند برای طراحی دقیق کفی و کفش متناسب پای شما بکار رود. فایل دیجیتال بدست آمده از اسکن کف پای شما، ذخیره شده و امکان سفارش مجدد یک یا چند جفت دیگر از کفی و کفش طب را فراهم می‌کند.

 

کاربردهای اسکن کف پا

 

•        آنالیز آسیب های مکانیکال مربوط به کف پا و اختلالات در نحوه ی راه رفتن.

 

•        ارزیابی اثر ارتوتیک ها بر کف پا و نحوه ی راه رفتن

 

•        تشخیص اختلالات ثانویه ی مربوط به دیابت و دیگر مشکلات نوروپاتیک

 

•        تشخیص مناطق مستعد برای ایجاد زخم

 

•        مشاهده ی عملکرد کف پا و اختلالات در نحوه ی راه رفتن

 

•        تنظیم نحوه ی توزیع وزن در کف پا، پس از انجام عمل جراحی

 

•        مقایسه ی شرایط قبل و بعد از عمل جراحی

 

•        تشخیص اختلالات پیشرونده ی کف پا

 

•        ارزیابی فشار وارده در اثر تحرک پایین

 

•        در نظر گرفتن بخش هایی از کف پا، برای آنالیز بخش بخش آن ها به صورت جداگانه

 

                                 

زانو (پای ضربدری) در کودکان و بزرگسالان

پا ضربدری، به حالتی گفته می شود که درآن زاویه بالای ساق پا به طرف داخل میباشد و زانوها درتماس با یکدیگر قرار می گیرند و مچ ها ازهم دور می شوند.بسیاری ازکودکان تاسن 3سالگی دچار ساق پای خمیده هستند و علت پای ضربدری در این کودکان خم بودن ساق پا در رحم مادر است و این کودکان تاسنین 4یا 5 سالگی با کجی زانو یا زانوی ضربدری مواجه هستند و درسن 6 یا 7سالگی پای آن ها صاف می شود.

 

اگرچه در برخی ازکودکان این کج بودن ادامه پیدا می کند. از علائم زانو ضربدری کج بودن زانو است، دراین موارد دلیل کج بودن زانو می تواند بر اثر شرایطی مانند بیماری نرمی استخوان یا بدشکلی های ژنتیکی باشد.

 

چه عواملی می‌توانند باعث ایجاد زانوی ضربدری شود؟

 

1.      زانوی ضربدری در کودکان طبیعی است، اما اگر این مشکل همچنان ادامه یابد و در مراحل بعدی زندگی نیز باقی بماند، ممکن است یک علت پزشکی اساسی وجود داشته باشد.

 

2.      برخی از عواملی که می‌تواند به ایجاد زانوی ضربدری کمک کند، عبارتند از:

 

3.      عوارض پزشکی ناشی از کمبودهای تغذیه‌ای مانند راشیتیسم، نرمی استخوان یا اسکوربوت می‌تواند بر فرم استخوان تأثیر بگذارد و باعث زانوی ضربدری شود.

 

4.      عفونت استخوان مانند استئومیلیت می‌تواند علت دفورمیتی زانوی ضربدری باشد.

 

5.      صدمه به استخوان ساق پا (که مسئول رشد است) می‌تواند باعث پای ضربدری شود. این وضعیت ممکن است فقط در یک پا بوجود بیابد.

 

6.      برخی از عوارض ژنتیکی نادر نیز ممکن است موجب چنین ناهنجاری‌های استخوانی گردد.

 

7.      آسیب قبلی و یا یک عارضه مفصلی مانند آرتروز یا التهاب مفاصل در بزرگسالان ممکن است باعث زانوی ضربدری و والگوس زانو گردد.

 

8.      چاقی با تغییر در نحوه راه رفتن فرد می‌تواند فرم زانوها را مانند زانوی ضربدری نشان دهد.