درمان آسیب دستگاه ادراری

 

 

مهمترین آسیب های سیستم ادراری بدنبال شکستگی ها و آسیب های حلقه لگنی پاره شدن مثانه و پاره شدن مجرای ادرار بعد از مثانه است. شیوع این آسیب ها در مردان بیش از زنان است.

 

در بیماران با آسیب حلقه لگنی معمولا پزشک از بیمار میخواهد تا ادرار کند. اگر بیمار بتواند به راحتی ادرار کرده و رنگ ادرار وی طبیعی باشد معمولا آسیب جدی دستگاه ادراری وجود ندارد ولی اگر بیمار نتواند ادرار کند یا رنگ ادرار وی خونی باشد یا در نوک مجرای ادراری وی خون مشاهده شود احتمال آسیب دستگاه ادراری وجود دارد.

 

در این موارد پزشک معالج بررسی هایی را برای کشف پارگی های احتمالی مثانه یا مجرای ادراری انجام میدهد.

 

این بررسی ها بصورت انجام سیستوگرافی ( عکس برداری رنگی از مثانه) و اورتروگرافی رتروگراد ( عکس برداری رنگی از مجرای ادراری) است.

 

اگر این بررسی ها آسیب مجرای ادراری را نشان دهد پزشک معالج ممکن است برای برقرار کردن جریان ادرار، سوند یا لوله ای را از راه شکم به درون مثانه بیمار بفرستد که به آن سیستوستومی سوپراپوبیک Suprapubic cystostomy میگویند.

 

البته در صورتیکه بیمار نیاز به جراحی ارتوپدی بر روی جلوی حلقه لگنی داشته باشد بهتر است بجای سوند شکمی سوند از طریق مجرای ادراری آسیب دیده کارگذاشته شود.

 

پارگی مجرای اداری معمولا نیاز به عمل جراحی ترمیمی دارد ولی چون ترمیم زود هنگام آن با عوارضی همراه است معمولا متخصصین ارولوژیست ترجیح میدهند ترمیم جراحی آن را بصورت تاخیری و پس از چند ماه انجام دهند.

 

در صورتیکه مثانه دچار پارگی شده و بیمار نیاز به عمل جراحی ارتوپدی در جلوی حلقه لگن داشته باشد پارگی مثانه باید ترمیم شود ولی در صورتیکه نیازی به عمل جراحی ارتوپدی در جلوی حلقه لگن نباشد در مواردی ممکن است متخصص ارولوژیست ترمیم پارگی مثانه را به بدن واگذار کرده و آنرا جراحی نکند.

 

نتایج آسیب های حلقه لگن و درمان آنها

 

 در شکستگی های پایدار یعنی شکستگی هایی که در نوجوانان بصورت کندگی استخوان است و یا در شکستگی افراد مسن  که بدنبال زمین خوردن ایجاد میشوند، معمولا شکستگی بخوبی جوش خورده و بیمار مشکل خاصی پیدا نمیکند.

 

در شکستگی هایی که بدنبال آسیب های پر انرژی مثل تصادف اتومبیل یا سقوط از ارتفاع بوجود میاید وضعیت متفاوت است.

 

وضعیت نهایی این بیماران تا حد زیادی به دو عامل مهم بستگی دارد. یکی کیفیت جااندازی حلقه لگن تغییر شکل یافته به توسط پزشک معالج و دیگری آسیب دیگر ارگان هایی که در داخل لگن قرار گرفته و در حین شکستگی آسیب دیده اند.

 

اگر پزشک بتواند شکل حلقه لگن را با عمل جراحی به وضعیت قبل از شکستگی بازگرداند نتایج خوب است. البته بیماران تا ماهها بعد از اینکه توانایی راه رفتن را پیدا میکنند لنگش دارند. این لنگش عمدتا به علت آسیب و یا ضعیف شدن عضلات اطراف لگن ایجاد میشود و این عضلات برای بدست آوردن مجدد کارایی نیاز یه تمرینات ویژه و بمدت زیاد دارند.

 

مشکلات دیگر مانند درد در ناحیه لگن، خوب راه نرفتن و یا مشکلات جنسی ممکن است به علت آسیب اعصاب لگن بوجود آید.

 

این آسیب ها در حین ضربه اولیه ای که موجب شکستگی شده است بوجود میاید و ممکن است بعد از چند ماه کاملا بهبود پیدا کرده و یا ممکن است این بهبودی کامل نبوده و موجب مشکلات ذکر شده گردند.

 

 

                                 

کنترل خونریزی و شوک

 

کنترل کاهش فشار خون و خونریزی

مهمترین و خطرناک ترین مشکلاتی که آسیب های ناپایدار حلقه لگنی ایجاد میکنند مشکلات احشایی است یعنی آنها که مربوط به خود شکستگی نیستند.

این مشکلات همانطور که گفته شد شامل کاهش شدید فشار خون و آسیب های دستگاه ادراری است. پس اولین قدم در درمان این بیماران کنترل فشار خون آنهاست.

در آنهاییکه افت فشار خون دارند درمان، ابتدا با تزریق سرم نمکی یا رینگر شروع میشود. در صورت شدید بودن کاهش فشار خون یا عدم پاسخ به سرم درمانی، به بیمار خون تزریق میشود تا جایگزین خون از دست رفته شود.

 

 از طرف دیگر باید جلوی خونریزی بیشتر را گرفت. در صورتیکه آسیب حلقه لگنی به صورتی باشد که دو استخوان بی نام از یکدیگر جدا شده و دور شده باشند باید آنها را به یکدیگر نزدیک کرد.

 

تا وقتی که این استخوان ها به یکدیگر نزدیک نشوند خونریزی ادامه خواهد یافت و ممکن است این خونریزی آنقدر ادامه یابد که هر چه خون به بیمار تزریق میشود به داخل لگن خونریزی کرده و در نهایت بیمار از دست برود. نزدیک کردن استخوان های بی نام از طریق عمل جراحی امکان پذیر است.

 

 وقتی بیمار اولین بار به توسط پرسنل درمانی آمبولانس در محل تصادف دیده میشود، اگر با معاینه اولیه، مشکوک به آسیب حلق لگنی باشد پرسنل درمانی، کمربند مخصوصی را به دور لگن وی میبندند تا بطور موقت استخوان های جابجا شده را به یکدیگر نزدیک نگه دارد.

 

نکته بسیار مهم در استفاده از این وسیله اینست که نمیتوان از آن برای مدتی بیش از چند ساعت استفاده کرد وگرنه موجب بروز زخم فشاری در زیر آن میشود.

 

وقتی پزشک معالج در بیمارستان با عکس برداری از لگن مشخص کرد که لگن شکسته و قطعات شکسته شده دچار جابجایی زیادی شده اند برای بند آوردن خونریزی با استفاده از عمل جراحی قطعات را به هم نزدیک میکند.

 

این عمل ممکن است بصورت بسته و بدون شکاف جراحی باشد و پس از جااندازی، استخوان ها به توسط اکسترنال فیکساتور به هم متصل شوند و یا ممکن است بصورت جراحی باز باشد.

 

در صورت جراحی باز ممکن است برای در کنار هم نگه داشتن قطعات، از اکسترنال فیکساتور یا پلاک استفاده شود.

 

این عمل جراحی ممکن است موقتا و فقط برای کنترل خونریزی انجام شده و بعد از چند روز عمل جراحی نهایی بیمار برای جااندازی قطعات و تثبیت آنها صورت گیرد و یا ممکن است عمل اول و آخر بیمار یکی باشد.

 

علل دیگر خونریزی و شوک چیست

 

آسیب حلقه لگن ضایعه بسیار شدیدی است و نشانه آن است که بیمار ضربه بسیار شدیدی را تحمل کرده است بنابراین در بسیاری از این بیماران، شکستگی و ضایعات در دیگر نواحی بدن هم وجود دارد. منبع و منشا شوک ناشی از خونریزی در این بیماران بجر خونریزی داخل لگن ممکن است عوامل زیر باشد

 

• خونریزی داخل شکمی به علت پارگی احشاء داخل شکم مانند طحال یا کبد

 

• خونریزی داخل ریه

 

• خونریزی در ران به علت شکستگی ران و یا خونریزی از زخم های بازی که بوجود آمده است.

 

پزشک معالج بررسی های وسیعی را در این بیماران انجام میدهد تا متوجه شود علت خونریزی و کاهش فشار خون بیمار چیست و پس از کشف علت، متناسب با آن درمان مورد نیاز را انجام میدهد.

 

 

 

                                 

درمان آسیب ها و شکستگی های حلقه لگن چیست

آسیب ها و شکستگی های حلقه لگنی در دو دسته پایدار و ناپایدار قرار میگیرند. در مورد هر کدام از این آسیب ها در مقاله “آسیب های حلقه لگن (انواع،علل و علائم)” به تفصیل بحث شده است.

آسیب های پایدار حلقه لگنی نسبتا خوش خیم هستند ولی انواع ناپایدار آن شدیدترین و وخیم ترین آسیب های سیستم اسکلتی بدن انسان است که نه تنها موجب تغییر شکل لگن خاصره میشوند بلکه آسیب های جدی را به احشاء لگنی وارد میکنند.

پس درمان آسیب ها و شکستگی های حلقه لگنی شامل دو قسمت است. یکی درمان خود شکستگی و دیگری درمان آسیب های همراه آن. مهمترین مشکلاتی که در شکستگی های ناپایدار حلقه لگنی باید به آنها توجه کرد شوک و کاهش فشار خون و آسیب های سیستم ادراری است.

درمان شکستگی های پایدار حلقه لگن

شکستگی های پایدار حلقه لگنی در غالب موارد نیاز به درمان جراحی ندارند. در این آسیب ها تنها به بیمار توصیه میشود بمدت حدود سه هفته در بستر دراز کشیده یا بنشیند.

در این مدت بیمار میتواند بر روی صندلی بنشیند و برای راه رفتن از واکر یا دو عصای زیر بغل استفاده کند. وی در این مدت نباید پای طرف آسیب دیده را بر روی زمین گذاشته و به آن وزن وارد کند.

در این مدت استفاده از گرمای موضعی و داروهای مسکن میتواند درد بیمار را کاهش دهد. پس از ۴-۳ هفته درد بیمار از بین رفته و شکستگی ها تا حد زیادی جوش میخورند. در این زمان بیمار میتواند بدون واکر یا عصا، هر دو پای خود را بر زمین گذاشته و راه برود. مسلما بیمار تا چند هفته در حین راه رفتن کمی درد و لنگش دارد ولی این مشکلات بتدریج از بین میروند.

 

درمان آسیب های ناپایدار حلقه لگن

درمان  آسیب ناپایدار حلقه لگنی عمل جراحی است. همانطور که گفته شد در آسیب های ناپایدار حلقه لگن، معمولا آسیب قدامی بصورت شکستگی راموس های پوبیس و یا جداشدگی دو استخوان بی نام در محل سمفیز پوبیس است.

آسیب خلفی ( پشت) لگن هم معمولا بصورت شکستگی استخوان ایلیاک یا در رفتگی مفصل ساکروایلیاک ( مفصل بین استخوان ایلیاک و ساکروم) و یا شکستگی استخوان ساکروم است.

در این آسیب ها جااندازی و فیکس کردن شکستگی یا دررفتگی در قسمت خلفی لگن بسیار مهمتر از قسمت قدام یا جلوی آن است.ر بسیاری از اوقات پس از جااندازی و تثبیت استخوانی در قسمت پشت، حلقه لگن محکم شده و نیازی به جراحی جلوی لگن نیست ولی در مواردی، هم پشت و هم جلوی لگن باید جااندازی و فیکس شوند.

 

پزشک معالج برای فیکس کردن شکستگی یا دررفتگی های قسمت پشت لگن ممکن است از پیچ و پلاک یا پیچ به تنهایی استفاده کند. فیکس کردن آسیب های جلوی لگن هم ممکن است با استفاده از پیچ و پلاک یا اکسترنال فیکساتور انجام شود.

 

در دهه های قبل برای درمان آسیب های ناپایدار حلقه لگن از کشش اسکلتال استفاده میشد. در این روش پزشک معالج میله فلزی را در استخوان ساق یا ران بیمار قرار میداد و آنرا به وزنه ای متصل میکرد و بیمار سه ماه در همین وضعیت میماند. امروزه این روش منسوخ شده است.

 

استفاده از این روش نه تنها نمیتواند شکستگی یا دررفتگی را جااندازی کند بلکه موجب ایجاد عوارض بسیار جدی برای بیمار مانند زخم بستر، عفونت های ادراری و تنفسی و لخته شدن خون در پا و حتی مرگ بیمار شود.

 

بیماران با شکستگی حلقه لگن یا نیاز به عمل جراحی ندارند که معمولا پس از چند هفته استراحت بدون کشش و وزن نگذاشتن روی پا میتوانند راه بروند و یا نیاز به عمل جراحی دارند که باید این عمل برای آنها انجام شود. پس کشش در درمان قطعی این بیماران بی معنی است.

 

البته بیمارانی که نیاز به عمل جراحی دارند از زمان بستری شدن در بیمارستان تا زمانی که عمل جراحی برای آنها انجام میشود نیاز به کشش اسکلتال دارند تا شکستگی آنها آسیب بیشتری به احشاء نزند.

 

نکته بسیار مهم در درمان آسیب های حلقه لگن اینست که درمان این بیماران باید هر چه زودتر انجام شود.

 

در صورت نیاز به عمل جراحی، برای بدست آوردن نتایج خوب، این کار باید در یک هفته اول بعد از ضربه انجام شود. پس از گذشت یک هفته از آسیب، انجام عمل جراحی بسیار مشکل شده و نتایج آن همیشه خوب نخواهد بود.

 

معمولا بیماران بعد از جراحی آسیب های ناپایدار حلقه لگن میتواندد با کمک واکر یا دو عصای زیر بغل راه بروند ولی پای طرف اسیب دیده را نباید به زمین فشار دهند. راه رفتن بدون عصا یا واگر معمولا بعد از گذشت سه ماه از عمل جراحی است.

 

 

                                 

درمان شکستگی استرسی لگن چیست

به محض تشخیص این بیماری بیمار باید تمام فعالیت های ورزشی خود را قطع کند. بیمار از دو عصای زیر بغل استفاده میکند تا در حین راه رفتن بر روی پای طرف آسیب دیده وزن نگذارد.

 

استفاده از گرمای موضعی میتواند شدت درد این بیماران را کاهش دهد. همچنین درد ناشی از شکستگی استرسی را میتوان را میتوان با استفاده از داروهای ضد درد و یا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی کاهش داد.

 

پزشک هر چند هفته یکبار از لگن رادیوگرافی به عمل میاورد تا مطمئن شود شکستگی استرسی لگن در حال بهبود است. درد بیمار معمولا بعد از ۱۲-۳ ماه خوب شده و بیمار میتواند بتدریج به فعالیت ورزش قبلی بازگردد.

 

در بعضی موارد، شکستگی های استرسی گردن استخوان ران ممکن است ناپایدار بوده و خطر جابجا شدن شکستگی وجود دارد.

 

در این حالات پزشک بیمار را جراحی کرده و با کار گذاشتن چند پیچ در محل شکستگی مانع از جابجایی آن میشود. شکستگی هایی که در بالای گردن استخوان ران هستند ناپایدار تر از آنهایی هستند که در زیر گردن قرار گرفته اند.

 

بسیاری از پزشکان ارتوپد تمام بیمارانی را که دچار شکستگی استرسی در بالای گردن استخوان ران هستند تحت عمل جراحی قرار میدهند.

 

در صورتیکه بیماری به موقع تشخیص داده نشود ممکن است موجب جابجا شدن کامل شکستگی و ایجاد عارضه نکروز یا سیاه شدن سر استخوان ران شود.

 

 

                                 

علائم شکستگی استرسی لگن چیست

مهمترین علامت شکستگی استرسی گردن استخوان ران و شکستگی استرسی راموس های پوبیس درد در کشاله ران است. درد شکستگی استرسی ساکروم در پایین کمر احساس میشود.

شدت درد در ایستادن و راه رفتن بیشتر شده و با استراحت کمتر میشود. بیمار ممکن است لنگش داشته باشد. بالا رفتن از پله و یا دویدن و یا لگد زدن برای فرد بسیار مشکل میشود.

گاهی اوقات در این بیماران درد در جلوی مفصل ران، خارج مفصل ران یا پشت باسن احساس میشود. گاهی هم درد در ران و یا کمر احساس میشود که در این موارد تشخیص بیماری ممکن است بسیار مشکل شود.

در ابتدا درد فقط در حین تمرین ورزشی است ولی اگر به آن توجه نشود پس از چند هفته درد در حین راه رفتن معمولی هم احساس خواهد شد.

 

بیمار سابقه تغییری در روش، مدت و یا شدت دویدن را میدهد و یا ممکن است اخیرا در یک دوره آموزش های نظامی شرکت کرده باشد. ورزش های جهشی و فوتبال و رقص هم میتواند موجب شکستگی استرسی شود.

 

در معاینه بیمارانی که دچار شکستگی راموس های پوبیس یا شکستگی ساکروم شده اند فشار مستقیم به محل استخوان میتواند شدت درد را افزایش دهد.

 

تشخیص این بیماری با توجه به سابقه بیمار و معاینه وی صورت میگیرد. در مراحل شدید بیماری رادیوگرافی ساده میتواند به تشخیص این بیماری کمک کند.

 

در رادیوگرافی ساده این بیماران ممکن است خط شکستگی در استخوان مربوطه دیده شود. در مراحل ابتدایی بیمار ممکن است خط شکستگی در رادیوگرافی ساده دیده نشود.

 

در این بیماران روش های دیگر تصویر برداری مانند اسکن رادیوایزوتوپ و یا ام آر آی میتواند به تشخیص بیماری کمک کند.

 

 

 

                                 

علائم و درمان شکستگی استرسی لگن

 

شکستگی استرسی لگن بیشتر در دوندگان استقامت ایجاد میشود. وقتی این افراد مسافت دو یا زمان آن و یا شدت آن را به ناگهان زیاد میکنند بدن خود را در معرض ابتلا به این شکستگی ها قرار میدهند.

تغییر دویدن از زمین صاف به سر بالایی و یا همراه بردن یک کوله پشتی سنگین مثال هایی از زیاد کردن شدت دویدن است.

 

گاهی شکستگی استرسی لگن میتواند با چند هفته دویدن شدید هم ایجاد شود. این وضعیت بیشتر در پرسنل نظامی که تحت آموزش های سخت مانند رژه طولانی قرار میگیرند دیده میشود.

 

پرسنل نظامی که تازه تحت آموزش قرار میگیرند در صورتی که جثه ضعیفی داشته باشند یا زیادی چاق باشند و یا اگر خانم باشند بیشتر در معرض خطر شکستگی استرسی لگن هستند.

 

دیگر عللی که میتواند زمینه ساز ابتلا به شکستگی استرسی لگن بعد از دویدن های شدید و طولانی باشد عبارتند از

 

    اختلاف در طول اندام های تحتانی

 

    کوکسا وارا

 

شکستگی استرسی لگن در زنان بیشتر دیده میشود. گاهی اوقات شکستگی های استرسی راموس های پوبیس در افراد مسن و مبتلا به پوکی استخوان دیده میشوند.

 

در این افراد فعالیت های بدنی نه چندان شدید ولی مکرر هم میتواند موجب این شکستگی بشود. گاهی اوقات هم این شکستگی ها در اواخر دوران بارداری بوجود میاید.

 

در این مواقع بر اثر افزایش وزن شکم، فشار بیشتری به استخوان های لگن وارد میشود.

 

 

                                 

علت شکستگی استرسی لگن چیست

اگر یک سیم فلزی نازک را چند ده بار با دستان خود خم و راست کنید بالاخره میشکند. این نوع شکستگی را شکستگی فلز ناشی از خستگی Fatigue fracture میگویند. واکنش استخوان لگن در مقابل نیروهای مکرر وارده به آن هم مانند همین سیم فلزی است.

 

بر اثر نیروهای مکرری که به لگن و مفصل ران وارد میشود ضعیف ترین مکان هایی که دچار آسیب میشوند گردن استخوان ران و راموس های پویس و استخوان ساکروم است.

 

بر اثر این ضربات مکرر بتدریج ترک های ریزی در استخوان ایجاد میشود. این ترک بتدریج بزرگتر و بزرگتر شده و ممکن است بقدری بزرگ شود که موجب شکستگی کامل استخوان شود و این یعنی شکستگی استرسی لگن.

 

گردن استخوان ران در طول فعالیت های روزانه تحت فشارهای زیادی قرار دارد بطوریکه در حین راه رفتن و دویدن چند برابر نیروی وزن فرد به این ناحیه نیرو وارد میشود.

 

بر اثر فعالیت های بدنی شدید و مکرر مانند دویدن در مسافت های طولانی این نیروها میتوانند در نهایت موجب ترک برداشتن گردن استخوان ران و ایجاد شکستگی استرسی شوند.

 

وقتی نیروی زیادی به استخوان وارد میشود اگر این نیرو بتدریج و در طول چند ماه زیاد شود استخوان این فرصت را خواهد داشت تا خود را با شرایط جدید تطبیق دهد.

 

در این موارد تراکم استخوان بتدریج بیشتر شده و استخوان قویتر میشود تا بتواند نیروهای بیشتری را تحمل کند.

 

استخوان ورزشکاران به همین ترتیب بتدریج قوی و محکم میشود ولی اگر یک فعالیت ورزشی یا فعالیت بدنی کاری در مدت زمان کوتاهی زیاد شود استخوان فرصت ندارد تا خود را قوی کند و در نتیجه ترک برداشته و دچار شکستگی استرسی میشود.