روماتیسم ستون فقرات شبیه کمردرد است
بیش از نیم میلیون نفر در کشور به روماتیسم ستون فقرات مبتلا هستند و این آمار در حال رشد است. این در حالی است که بسیاری از مردم و حتی پزشکان آن را با کمردرد اشتباه میگیرند و بسیاری افراد با تشخیص اشتباه، درمان غلطی را دریافت می کنند.
روماتیسم ستون فقرات از جمله بیماری های اسکلتی محسوب می شود که متاسفانه به علت شباهت علائم آن با کمردرد، معمولا از طرف مبتلایان نادیده گرفته می شود. بسیاری از پزشکان و ارتوپدهای کشور نیز آشنایی کامل با این بیماری ندارند و برای درمان آن به فیزیوتراپی های بلند مدت روی می آورند که کارآمد نیست.
با توجه به این که بسیاری از مردم جهان و از جمله کشور ما بهکمردرد دچار هستند و آمار ابتلا در این زمینه به 80 درصد هم می رسد، لذا اشتباه گرفتن روماتیسم ستون فقرات با کمردرد عوارضی را به همراه دارد که می تواند حتی سال ها بیمار را زمین گیر کند. در حالی که اگر پس از درد کمر و با توجه به علائم آن، بیمار به متخصص روماتولوژی مراجعه کند از عوارض ابتلا به این بیماری در حال شیوع، در امان خواهد بود.
بیش از نیم میلیون نفر از جمعیت کشور به روماتیسم ستون فقرات مبتلا هستند
سید مجتبی حکیم، فوق تخصص روماتولوژی و عضو انجمن روماتولوژی ایران میگوید:
"طبق آمارهای جهانی حدود 8/0 درصد جمعیت کشور یعنی حدود نیم میلیون نفر در ایران به روماتیسم ستون فقرات مبتلا هستند.
سن شروع این بیماری 18 تا 20 سالگی است. در این سنین علائم این بیماری شروع می شود و ظهور این علائم در سنین بالای 40 سال بسیار نادر است. مردان 9 برابر زنان به این عارضه مبتلا می شوند.
شیوع عامل اصلی روماتیسم ستون فقرات (آنتی ژن HLA-B27) در جوامع دنیا 14 درصد است. در کشورهای اروپای شرقی این میزان بیشتر است و در ایران، در استان کهگیلویه و بویراحمد و یاسوج بیشتر دیده می شود. لذا ابتلا به آن در این مناطق بیشتر است.
علت ابتلا به روماتیسم ستون فقرات هنوز مشخص نیست. اما زمینه ژنتیکی در ایجاد آن تاثیر دارد، طوریکه در 90 درصد افراد مبتلا به آن، گلبولهای سفید خون حاوی آنتی ژن HLA-B27 است. البته افرادی هم دیده شده اند که این آنتی ژن را داشته اند، ولی به این عارضه مبتلا نشدهاند و برعکس افرادی هم این آنتی ژن را نداشته اند و به روماتیسم ستون فقرات مبتلا شدهاند.
این بیماری به علت تشابه آن با کمردرد، در ایران و جهان رو به افزایش است. "
روماتیسم ستون فقرات علائم شبیه کمردرد دارد
فرزانه فتاحی، رئیس انجمن روماتیسم ستون فقرات ایران میگوید:
"روماتیسم ستون فقرات، یک بیماری پیش رونده و دردناک است که اصولاً ستون فقرات را درگیر می کند، اما می تواند مفاصل و رباط ها را نیز درگیر کند و معمولاً با دیسک کمر اشتباه گرفته می شود.
شروع تدریجی خشکی و درد پشت در طول هفته ها و ماه ها، خشکی، سفتی و درد در بامداد که تدریجا در طی روز با حرکت از بین می رود یا کاهش می یابد، ادامه داشتن ناراحتی بیش از 3 ماه، احساس بهتر شدن پس از حرکت و ورزش، و احساس بدترشدن بعد از بی تحرکی طولانی از مهم ترین نشانههای ابتلا به این عارضه است و بیماران باید با دیدن این علائم حتما به یک متخصص روماتولوژی مراجعه کنند.
به دلیل این که کمردرد در بین تمام ملل شایع است و علائم این بیماری نیز مانند کمردرد است، تشخیص آن در زنان، در بهترین کشورهای دنیا 9 سال طول می کشد."
آگاهی مردم و پزشکان از این بیماری کم است
خانم عباسی که حدود 45 سال دارد می گوید:
"20 سال به خاطر درد این بیماری، شب ها تا صبح گریه می کردم و به نزد انواع پزشکان از جمله اورتوپد و فیزیوتراپ رفتم. داروهایم از آلمان برایم ارسال می شد، اما هر روز بدتر از دیروز می شدم و به جایی رسیدم که هیچ داروی مسکنی بر دردهایم تاثیر نداشت. جلسات زیاد فیزیوتراپی را انجام دادم و حتی یک بار، 15 روز در بیمارستان بستری شدم. همه می گفتند که دیسک کمر دارم. MRI هم نمی توانستم انجام دهم و برای این کار پزشکان مجبور شدند مرا بیهوش کنند. از زمانی که نزد روماتولوژ رفتم و مشاوره های انجمن روماتیسم ستون فقرات را دریافت کردم، خیلی زودی بهبود پیدا کردم و الان خوشحالم که می توانم راه بروم."
یک مرد کارمند بازنشسته نظامی که 56 سال دارد می گوید:
"من دیابت دارم و 12 تا 13 سال است که تحت نظر پزشک هستم و برای درمان بیماری ام به پزشکان معتبر داخل و خارج کشور مراجعه کردم و آن ها تشخیص دیسک کمر دادند و حتی می خواستند عمل جراحی هم روی کمرم انجام دهند تا این که پس از مراجعه به روماتولوژ و آشنایی با انجمن و استفاده از مشاورههای انجمن، در حال حاضر وضعیت جسمانی خوبی دارم."
درمان روماتیسم ستون فقرات در مراحل ابتدایی بسیار ساده است
فتاحی، رئیس انجمن روماتیسم ستون فقرات ایران می گوید:
"با توجه به این که بیشتر افراد مبتلا، مردان جوان هستند، متاسفانه برخی از آنها برای تسکین دردهایکمر و پشت، به سمت مصرف مواد مخدر می روند، در حالی که اگر بیماری زود تشخیص داده شود، درمان آن بسیار ساده است.
این عارضه یک سیر مزمن دارد و 50 درصد درمان آن به مصرف داروهای ضد التهاب و 50 درصد بقیه به انجام مشاوره هایی در زمینه نحوه زندگی و تغذیه بستگی دارد. آب درمانی و انجام حرکات ورزشی تحت نظر پزشک، در بهبود آن تاثیر به سزایی دارد.
این بیماری می تواند علاوه بر کمردرد و پشت درد، دیگر مفاصل مانند مچ و زانو را نیز درگیر و دردناک کند و بیمار را ناتوان کند و بیماری های چشمی ، پوستی، گوارشی و قلبی از دیگر عوارض ابتلا به این بیماری است که همین نکته می تواند باعث انحراف بیماران از درمان اصلی شود. "
مشاوره در بهبود این عارضه نقش اساسی دارد
فتاحی ادامه می دهد:
"به علت این که تعداد متخصصین روماتولوژی در کشور کم است و بیماران نیز زیاد هستند، روماتولوژها معمولا فرصت دادن مشاوره صحیح به بیمار را پیدا نمی کنند، مثلا یک بیمار بود که پزشک به وی دستور ورزش کردن را داده بود، اما نگفته بود چه ورزشی و چگونه باید آن را انجام دهد. لذا بیمار به ورزش کاراته روی آورده و پس از چند جلسه، بیماری اش بدتر شده بود. بنابراین در مشاوره، ابتدا باید بیمار را از بیماری اش آگاه کنیم.
مشاوره در باره اینکه بیمار باید چه بخورد، چگونه بخورد، چه موقع بخورد، چگونه کار کند، چگونه راه برود و به طور خلاصه چگونه زندگی کند و چگونه بر اعصاب خود مسلط باشد و عصبی نشود، در بهبود هر چه سریع تر این بیماری اهمیت ویژهای دارد.
در بین مردم ایران یک باور غلط وجود دارد و آن این است که روماتیسم از رطوبت به وجود می آید. بنابراین بیماران روماتیسمی از آب می ترسند که این فکر غلط است."
منبع:تبیان