درمان فقدان مادرزادی استخوان اولنا

در زمان کودکی هدف از درمان، بدست آوردن حداکثر دامنه حرکتی در آرنج و مچ دست است. پزشک و فیزیوتراپ حرکاتی را به والدین کودک یاد میدهند که باید بطور روزانه انجام شوند. این حرکات کششی بتدریج موجب افزایش دامنه حرکتی آرنج و مچ دست میشوند.

 

در مواردی که محدودیت حرکتی شدید باشد ممکن است برای کاهش محدودیت حرکتی نیاز به استفاده از اسپلینت یا گچ گیری باشد. بچه باید در شب و هنگام خوابیدن از اسپلینت های مخصوص استفاده کند تا اندام فوقانی را در حالت مناسب نگه دارد.

 

گاهی اوقات و در مواردی که انحراف مچ دست شدید باشد و با حرکات کششی بهبود نیابد ممکن است عمل جراحی بتواند به بیمار کمک کند. حتی اگر بیمار نیاز به جراحی داشته باشد حرکات کششی باید قبل از جراحی بطور مرتب انجام شوند.

 

انواع اعمال جراحی که برای این بیماران انجام میشوند عبارتند از

 

  *  برداشتن بافت های کوتاه شده ای که موجب انحراف مچ دست شده اند

 

  *  استئوتومی استخوان رادیوس به این معنی که با عمل جراحی استخوان رادیوس شکانده شده و سپس در وضعیت مستقیم تر و بهتری قرار میگیرد بطوریکه فرد بتواند از دستش بهتر استفاده کند.

 

 *   ترمیم ناهنجاری های انگشتان دست

 

کارایی این بیماران بسته به شدت بیماری متفاوت است ولی همه آنها محدودیت هایی در قدرت، حرکات و کارآیی اندام فوقانی دارند. اکثر این بیماران با این وجود یک اندام کارا دارند که با آن میتوانند بسیاری از فعالیت های روزمره را انجام دهند.

 

                                 

علائم و درمان شکستگی - دررفتگی گالزی در ساعد چیست

ساعد دو استخوان دارد. این دو استخوان را رادیوس ( زند اعلی یا بالایی) و اولنا ( زند اسفل یا پایینی) مینامند. اگر سر پا بایستیم و دستهای خود را در کنار تنه خود آویزان کنیم بطوریکه کف دست ها به طرف جلو باشد. استخوانی از ساعد که به تنه نزدیک تر است را اولنا مینامند و به استخوانی که از تنه دورتر است استخوان رادیوس میگویند.

 

وقتی بدنبال ضربه تنه استخوان رادیوس در یک سوم پایینی آن شکسته شده و انتهای پایینی استخوان اولنا که در حالت طبیعی با استخوان رادیوس مفصل میشود دچار دررفتگی میشود به آسیب ایجاد شده شکستگی- در رفتگی گالزی Galeazzi fracture-dislocation میگویند.

 

مکانیسم این آسیب ضربه غیر مستقیمی است که به کف دست فرد در حال زمین خوردن وارد شده و نیروی وارده به ساعد موجب شکستگی و در رفتگی میشود.

                                 

درمان شکستگی ساعد در اطفال

اکثراً شکستگی های ناحیه ساعد در اطفال به صورت غیر جراحی درمان می گردند. در صورتی که تورم قابل ملاحظه در ساعد وجود داشته باشد ابتدا اندام اتل گیری شده و پس از کم شدن تورم گچ گیری انجام می شود

 

در صورتی که جابجایی و زاویه دار شدن استخوان های شکسته شده زیاد باشد باید ابتدا با بیهوشی عمومی جااندازی بسته صورت گرفته و  سپس گچ گیری انجام شود. گاهی اوقات در مواردی که جااندازی بسته موفق نباشد درمان جراحی باز انجام میشود.

                                 

عوارض شکستگی های ساعد چیست

درمان شکستگی ها ساعد در صورتی که به درستی انجام شود معمولا بدون عارضه خاصی نتیجه خوبی را بدنبال خواهد داشت. با این حال این شکستگی ها در بعضی موارد ممکن است با بروز عوارضی همراه باشند. مهمترین عوارض شکستگی استخوان های ساعد عبارتند از

 

 

دیر جوش خوردن یا جوش نخوردن شکستگی استخوان ساعد

 

دیر جوش خوردن معمولا در شکستگی های یک سوم پایینی استخوان اولنا دیده میشود و علت آن معمولا اختلال در خونرسانی محل شکستگی و یا جااندازی ناکامل یا بیحرکتی ناکافی در محل شکستگی است.

 

درمان جوش نخورن این شکستگی استفاده از عمل جراحی پیوند استخوان است. اگر شکستگی قبلا جراحی نشده باشد قطعات جوش نخورده با پلاک فیکس میشوند و اگر قبلا جراحی شده و با پلاک فیکس شده باشد ممکن است نیاز به تعویض پلاک وجود داشته باشد ( در مواردی که پلاک قبلی نتواند به اندازه کافی استخوان های شکسته شده را بیحرکت کند، باید عوض شود).

 

بد جوش خوردن استخوان ساعد

 

بد جوش خوردن شکستگی ساعد میتواند به صورت زاویه دار شدن استخوان ها در محل شکستگی و یا بصورت کوتاه شده یک یا هر دو استخوان باشد.

 

گاهی هم ممکن است استخوان های رادیوس و اولنا در محل شکستگی به یکدیگر بچسبند. هر کدام از این موارد میتواند موجب محدودیت چرخش مچ دست شود.

 

کوتاه شدن یک استخوان ساعد نسبت به دیگری هم میتواند موجب نیمه دررفتگی مفصل بین رادیوس و اولنا در مچ دست شده و موجب درد در ناحیه مچ دست بیمار شود. در صورت بد جوش خورگی شدید درمان بصورت عمل جراحی استئوتومی ( شکستن مجدد استخوان در محل بد جوش خوردن) و قرار دادن استخوان در وضعیت مناسب است.

سندرم کمپارتمان

 

گاهی اوقات به علت خونریزی یا تورم شدید در محل شکستگی فشار درون کمپارتمان های ساعد بالا رفته که ممکن است موجب سندروم کمپارتمان و متعاقب آن کنتراکچر ولکمن شود.

 

                                 

نرمش های آرنج را چگونه انجام دهیم

نرمش های کششی

 

نرمش های کشش آرنج شامل حرکات زیر هستند

 

 

چرخش ساعد

 

ابتدا آرنج را ۹۰ درجه خم می‌کنیم و آنرا در کنار تنه خود قرار می‌دهیم و تا آخر نرمش در همین حالت نگه می‌داریم. سپس ساعد را به سمت خارج می‌چرخانیم بطوریکه کف درست به سمت سقف اطاق باشد و پشت دست به سمت کف اطاق مثل اینکه می‌خواهیم چیزی را در کف دست خود قرار دهیم.

 

این حالت را برای ۱۰-۵ ثانیه حفظ می‌کنیم. سپس در حالیکه آرنج همچنان ۹۰ درجه خم است ساعد را به داخل می‌چرخانیم بطوریکه کف دست ما به طرف کف زمین قرار گیرد و پشت دست ما به طرف سقف باشد.

این حالت را هم ۱۰-۵ ثانیه حفظ می‌کنیم. هر حرکت را در سه ست ده تایی انجام می‌دهیم. اگر نمی‌توانیم چرخش دست در دو جهت را به طور کامل انجام دهیم اشکالی ندارد. تا آنجا که قدرت داریم و می‌توانیم این چرخش را انجام می‌دهیم.

 

باید تا جایی ساعد را در هر دو جهت بچرخانیم در انتهای حرکت درد مختصری در آرنج یا مچ دست احساس شود و در تمام ۱۰-۵ ثانیه‌ای که دست را در این حالت نگه داشته‌ایم باید این در احساس شود.

 

 

خم و راست کردن آرنج

 

سر پا ایستاده و آرنج را تا جاییکه می‌توانیم خم می‌کنیم بطوریکه دست ما تا حد ممکن به شانه نزدیک شود و سپس دوباره و به آرامی دست را به پایین میآوریم تا آرنج کاملا به حالت صاف و کشیده درآید. حرکات را در سه ست ده تایی انجام می‌دهیم.

خم و راست کردن آرنج با شار

 

سر پا ایستاده و یا در حالت نشسته، ابتدا با دست ساله مچ دست طرف مشکل دار را می‌گیریم. سپس با فشار دست سالم آرنج طرف مشکل دار را تا جاییکه می‌توانیم خم می‌کنیم بطوریکه دست ما تا حد ممکن به شانه نزدیک شود. این حالت را ۱۰-۵ ثانیه حفظ کرده و سپس دوباره و به آرامی دست را به پایین میآوریم تا آرنج کاملا به حالت صاف و کشیده درآید.

 

وقتی که آرنج کاملا در حالت کشیده قرار گرفت با دست سالم خود مچ دست طرف مشکل دار را باز هم می‌کشیم به طوریکه با فشار کمک کند تا آرنج به حالت صاف و کشیده درآید.

 

این حالت کشش را هم ۱۰-۵ ثانیه حفظ می‌کنیم. حرکات را در جهت خم کردن و باز کردن هر بار ده مرتبه انجام می‌دهیم. دقت کنیم که هم خم کردن و هم راست کردن آرنج را باید تا جایی انجام دهیم که درد مختصری در آرنج احساس شود.

نرمش های تقویتی

 

اصول انجام نرمش های تقویتی عبارتند از

 

 

چرخش ساعد

 

ابتدا آرنج را ۹۰ درجه خم می‌کنیم و آن‌را در کنار تنه خود قرار می‌دهیم و تا آخر نرمش در همین حالت نگه می‌داریم. سپس یک وزنه را با دست گرفته و ساعد را تا آنجا که می‌توانیم به سمت خارج می‌چرخانیم بطوریکه کف دست ما به طرف سقف باشد و سپس ساعد را تا آنجا که می‌توانیم به طرف داخل می‌چرخانیم بطوریکه کف دست ما به طرف کف اطاق باشد. این حرکات را در سه ست ده تایی انجام می‌دهیم.

خم و راست کردن آرنج

 

سر پا ایستاده و یک وزنه را با دست می‌گیریم. سپس آرنج را تا جایی که می‌توانیم خم می‌کنیم تا وزنه تا حد ممکن به شانه نزدیک شود و سپس دوباره و به آرامی وزنه را به پایین می‌آوریم تا آرنج کاملاً به حالت صاف و کشیده درآید. حرکات را در سه ست ده تایی انجام می‌دهیم. وزن وزنه را به تدریج افزایش می‌دهیم.

راست کردن آرنج

 

روی یک صندلی که در دو طرف دسته دارد می‌نشینیم با هر دو دست دسته‌های دو طرف صندلی را گرفته و با فشار دادن دسته‌ها به پایین آرنج‌های خود را کاملاً صاف کرده و تنه خود را بالا می‌بریم. پنج ثانیه در همین حال باقی مانده و سپس به آرامی پایین می‌آییم. این حرکت را ده مرتبه تکرار می‌کنیم.

 

                                 

تعویض مفصل آرنج به چه علت و چگونه انجام میشود

چرا تعویض مفصل آرنج انجام میشود

 

عمل جراحی تعویض مفصل آخرین حربه درمانی برای از بین بردن درد در یک مفصل خراب و آسیب دیده است. در این عمل جراحی سطوح خراب مفصل برداشته شده و با سطوحی از جنس فلز و پلاستیک جایگزین میشود و اجازه میدهد حرکات مفصل آرنج به نرمی و بدون درد صورت گیرد.

 

در بعضی بیماری ها مانند آرتروز یا استئوآرتریت غضروف مفصل آرنج بتدریج از بین رفته و موجب میشود سطوح استخوانی بر روی هم ساییده شوند و این روند موجب درد شدید و و محدودیت حرکتی در مفصل میشود.

 

دیگر انواع آرتریت مانند روماتیسم مفصلی هم میتواند موجب تخریب غضروف مفصلی و بدنبال آن خراب شدن و تغییر شکل مفصل آرنج و درد و تورم و محدودیت حرکتی در آن شود. این دو بیماری از علل عمده ای هستند که موجب میشوند مفصل آرنج به حدی تخریب شود که نیاز به تعویض مفصل داشته باشد.

 

گاهی اوقات بخصوص در افراد مسن و با استخوان پوک ضربه به آرنج میتواند موجب چنان شکستگی و خرد شدگی شدیدی شود که نتوان استخوان ها را با پیچ و پلاک در کنار یکدیگر جااندازی کرد. در این موارد یکی از راه های درمان خارج کردن تمام قطعات خرد شده و سپس جایگزینی مفصل خرد شده با یک مفصل مصنوعی است.

                                 

عوارض احتمالی خشک کردن مفصل آرنج چیست

مانند هر عمل جراحی دیگر خشک کردن مفصل آرنج هم میتواند با عوارض احتمالی همراه باشد که مهمترین آنها عبارتند از

 

   * عفونت : برای پیشگیری از بروز این عارضه پزشک معالج در حین و بعد از انجام جراحی به بیمار آنتی بیوتیک میدهد. در صورت بروز این عارضه درمان آن استفاده از آنتی بیوتیک و احتمالا جراحی مجدد است

 

  *  آسیب عروق و اعصاب آرنج : جراحی خشک کردن مفصل آرنج در مناطقی انجام میشود که در کنار محل عبور اعصاب و عروق آرنج هستند. بنابراین در حین انجام جراحی ممکن است به این عروق و اعصاب صدمه وارد شود. این صدمات معمولا موقتی و گذرا هستند ولی ممکن است ندرتا ماندگار باشند

 

 *   جوش نخوردن : ممکن است استخوان ها در محلی که باید به هم متصل شده و یکی شوند جوش نخورند. در این حال معمولا احتیاج به عمل جراحی مجدد برای جوش دادن استخوان ها وجود دارد. این عمل جراحی معمولا بصورت قرار دادن پیوند استخوان در محل جراحی و احتمالا محکم تر کردن پیچ و پلاک ها بر روی استخوان است

                                 

 

 

عمل جراحی خشک کردن مفصل آرنج چگونه انجام میشود

اساس خشک کردن هر مفصل از جمله مفصل آرنج برداشتن باقیمانده غضروف سطوح مفصلی و سپس کنار هم گذاشتن اسنخوان ها و بیحرکتی آنها به مدت کافی است. بدن در مقابل این استخوان ها مانند یک شکستگی رفتار کرده و دو سر استخوان ها را به هم جوش داده و متصل میکند.

 

در خشک کردن مفصل آرنج غضروف باقیمانده پایین استخوان بازو و غضروف بالای استخوان اولنا (زند زیرین) برداشته شده و سپس این دو استخوان به توسط پلاک یا اکسترنال فیکساتور در کنار هم ثابت میشوند تا جوش بخورند.

 

معمولا آرنج را در زاویه ۹۰ درجه جوش میدهند. در صورتی که از اکسترنال فیکساتور استفاده شود آن را بعد از حدود سه ماه که استخوان ها به هم جوش خورد از بدن خارج میکنند ولی در صورت استفاده از پلاک معمولا آن را در بدن باقی میگذارند مگر اینکه مشکل خاصی ایجاد کند که در این صورت خارج میشود.

در عمل جراحی خشک کردن مفصل آرنج معمولا سر استخوان رادیوس (زند زبرین) به استخوان های اطراف جوش داده نمیشود. این کار بدین منظور صورت میگیرد که ساعد و مچ دست بتواند چرخش خود را حفظ کند.

 

در صورتی که تخریب و یا آرتروز شدید در سر استخوان رادیوس منشا درد باشد سر استخوان رادیوس را در حین خشک کردن مفصل آرنج خارج میکنند تا هم درد از بین برود و هم حرکات چرخشی ساعد و مچ دست حفظ شود.

                                 

 

 

عمل جراحی خشک کردن مفصل آرنج به چه علت و چگونه انجام میشود

آناتومی

 

مفصل آرنج از کنار هم قرار گرفتن سه استخوان بازو، رادیوس (زند زبرین) و اولنا (زند زیرین) تشکیل شده است. این مفصل حرکات لولایی دارد یعنی فقط خم و راست میشود.

 

البته چرخش استخوان رادیوس حول محور طولی خود موجب چرخش مچ دست میشود. پس چرخش مچ دست و قرار گرفتن آن در وضعیت های سوپیناسیون و پروناسیون تا حدی مربوط به چرخش استخوان رادیوس در محل مفصل شدن با استخوان بازو است.

 

سطح رویی این سه استخوان در محل تماس با یکدیگر به توسط لایه ای از غضروف مفصلی پوشیده شده است. غضروف مفصلی صاف و لغزنده و قابل ارتجاع است و موجب تسهیل حرکت استخوانها در کنار هم در محل مفصل میشود.

 

این غضروف در بسیاری از انواع آرتریت ها بخصوص در آرتریت دژنراتیو ( به آن استئوآرتریت یا آرتروز یا ساییدگی مفصل هم میگویند) بتدریج نازک شده و بعد از مدتی از بین میرود. خراب شدن غضروف مفصلی موجب بروز درد و محدودیت حرکتی و تورم در مفصل آرنج میشود.

چرا مفصل آرنج به عمل جراحی خشک کردن مفصل نیاز پیدا میکند

 

دلیل عمده انجام جراحی خشک کردن مفصل آرنج از بین رفتن غضروف مفصلی و بدنبال آن تخریب استخوان مفصل و تغییر شکل آن است. این آسیب ها موجب بروز درد و تورم و محدودیت حرکتی شدیدی در آرنج بیمار میشود.

 

این علائم را ممکن است در ابتدای ایجاد شدن با درمان های غیر جراحی مانند استفاده از داروهای مسکن، گرم کردن آرنج و یا کمتر حرکت دادن آن کاهش داد ولی بتدریج شدت تخریب مفصل به حدی میرسد که درد غیر قابل تحمل میشود. در این حال یکی از درمان های جراحی که میتواند درد بیمار را از بین ببرد خشک کردن مفصل است.

 

خشک کردن مفصل گرچه درد بیمار را از بین میبرد ولی بیمار در ازای چیزی که بدست میاورد حرکت مفصل آرنج خود را (اگر حتی کمی از آن باقی مانده باشد) کلاً از دست میدهد.

 

در صورتی که به علت آرتریت مفصل آرنج امتداد استخوان های از بین رفته و مفصل دچار تغییر شکل شدید شده باشد عمل خشک کردن مفصل آرنج میتواند این دفرمیتی و تغییر شکل را اصلاح کرده و امتداد استخوان های تشکیل دهنده آرنج را بهتر کند.

 

در صورتیکه حرکت آرنج برای بیمار مهم باشد میتوان بجای عمل جراحی خشک کردن آرنج از اعمال جراحی آرتروپلاستی استفاده کرد.

 

در آرتروپلاستی اینترپوزیشن و در آرتروپلاستی که با جاگذاری مفصل مصنوعی آرنج انجام میشود درد بیمار از بین رفته ولی حرکات مفصل هم حفظ میشوند. البته آرتروپلاستی نمیتواند مفصل پایدار و محکمی را در اختیار بیمار قرار دهد. همچنین مفصل مصنوعی آرنج عوارض خاص خود را دارد.

 

معمولا در افرادی که به علت تخریب شدید مفصل آرنج دچار درد غیر قابل تحملی در آن میشوند نوع عمل جراحی بسته به سن بیمار و نوع فعالیت های بدنی وی متغییر است.

 

در افراد جوان و یا کسانی که نیروی زیادی به مفصل آرنج وارد میکنند، نیاز به یک مفصل پایدار بیشتر است تا حرکت کردن آرنج. به همین علت خشک کردن مفصل برای این افراد مناسب تر است.

 

در افراد مسن و یا کسانی که نیروی زیادی به مفصل وارد نمیکنند ولی فعالیتی انجام میدهند که بیشتر نیازمند حرکت آرنج است تا قدرت آن میتوان از آرتروپلاستی استفاده کرد.

                                 

 

 

عوارض شکستگی کندیل خارجی آرنج در بچه ها چیست

مهمترین عوارض شکستگی آرنج در کندیل خارجی استخوان بازو عبارتند از

 

 

جوش نخوردن شکستگی

 

همانطور که گفتیم به علت انصال عضلات قوی به قطعه شکسته شده، احتمال جابجایی زیاد قطعه وجود دارد. در این حالت ممکن است شکستگی جوش نخورد. درمان جوش نخوردن این شکستگی عمل جراحی و فیکس کردن قطعه است.

 

 

کوبیتوس والگوس Cubitus valgus

 

کوبیتوس والگوس به معنای انحراف ساعد به سمت خارج است. این عارضه معمولا بدنبال جوش نخوردن شکستگی بوجود میاید. وقتی قطعه شکسته شده جوش نخورد به سمت بالا حرکت میکند و این موجب میشود سر استخوان رادیوس که در زیر با این کندیل مفصل میشود هم به سمت بالا حرکت کند.

 

این حابجایی استخوان رادیوس ( زند اعلا) موجب انحراف زاویه ساعد به سمت خارج و ایجاد کوبیتوس والگوس میشود.

 

گاهی اوقات بدنبال شکستگی، صفحه رشد نزدیک کندیل خارجی صدمه دیده و این صدمه موجب رشد نامتقارن و تغییر شکل آرنج میشود. درمان این تغییر شکل در موارد شدید عمل جراحی است.

 

با استفاده از عمل جراحی، استخوان بالای کندیل خارجی شکسته شده ( استئوتومی سوپراکندیلر) و آرنج در حالت مناسب قرار میگیرد.

فلج تاخیری عصب اولنا

 

وقتی به علت جوش نخوردن قطعه شکسته شده کوبیتوس والگوس ایجاد میشود عصب اولنا که از قسمت داخلی مفصل آرنج عبور میکند تحت کشش شدیدی قرار میگیرد.

 

این کشش میتواند موجب فلج شدن عصب و ایجاد علائم مربوطه شود. درمان این وضعیت کم کردن کشیدگی عصب اولنا به وسیله جابجا کردن محل آن به جلوی آرنج است.