چگونه درد گردن با انجام صحیح نرمش های طبی کاهش میابد

درد گردن علل متعددی دارد ولی از شایعترین علت های ایجاد آن کشیدگی عضلات، آرتروز مهره های گردنی و هرنی دیسک بین مهره ای است. از اقدامات متعددی برای درمان هر کدام از این بیماری ها استفاده میشود. بعضی از این اقدامات مشترک بین این بیماری ها است. مثلا استفاده از داروهای ضد التهاب، گرما و استراحت در همه آنها شدت درد را کاهش میدهد.

تاثیر نرمش های طبی در کاهش درد گردن

 

از مهمترین اقدامات درمانی که شاید بتوان گفت مهمترین قسمت درمان این بیماری ها است انجام نرمش های طبی خاصی به منظور تقویت عضلات گردن و افزایش قابلیت انعطاف لیگامان ها و عضلات گردن است.

 

از مهمترین علل مستعد کننده ابتلا به همه این بیماری ها ضعف عضلات گردن و کم شدن قابلیت انعطاف عضلات گردن است. زندگی شهری جدید موجب هرچه دورتر شدن انسان ها از فعالیت های بدنی شده است.

 

شغل های پشت میز نشینی نه تنها موجب ضعیف شدن عضلات مختلف انسان میشود بلکه به علت وضعیت بد نشستن پشت میز موجب وارد شدن فشار های زیادی به مفاصل میشود. این عوامل در دراز مدت موجب بروز درد گردن و کمر و زانو میشود.

 

نرمش های گردن با تقویت عضلات گردنی و افزایش قابلیت انعطاف لیگامان ها و عضلات گردن موجب کاهش فشار بر روی مهره و دیسک گردن شده و تاثیر قابل توجهی در کاهش و حتی حذف کامل دردهای گردنی دارد. مهمترین نکته در انجام این نرمش ها اینست که در موارد زیر باید از انجام نرمش ها اجتناب شود

 

    در مواقعی که درد گردن تازه شروع شده است.

 

    اگر کسی مدتها درد گردن داشته و در چند روز اخیر شدت درد به ناگهان افزایش پیدا کرده است

انجام نرمش ها در این حالات ممکن است موجب افزایش شدت درد شود.

 

 نرمش های گردن در موارد زیر موثرند

 

    افرادی است که سالها دچار درد گردن بوده اند.

 

    در کسی که مدتها درد گردنی داشته و اخیرا شدت درد آنها افزایش یافته است یا کسانی که برای اولین بار دچار درد گردن شده اند باید ابتدا با انجام دیگر اقدامات درمانی مانند استفاده از داروهای ضد التهاب و گرم کردن گردن و استراحت درد گردن را کاهش داد و سپس نرمش ها را شروع کرد.

 

ممکن است بپرسید اگر با انجام اقدامات درمانی دیگر درد گردن کاهش یابد دیگر چه احتیاجی به انجام نرمش های گردنی است. علت آنست که چون عامل اصلی درد گردن در بیماری های ذکر شده ضعف عضلات گردن و کاهش قابلیت انعطاف لیگامان ها و عضلات گردن است حتی وقتی درد از بین میرود عامل اصلی زمینه ساز باقی مانده است.

 

دیر یا زود بعد از چند ماه یا چند سال فرد دوباره دچار درد گردن میشود. با افزایش سن فرد و ضعف بیشتر عضلات گردن احتمال عود درد بیشتر میشود. درمان درست اینست که با مقابله با علت اصلی بیماری راه را بر برگشت مجدد بیماری برای همیشه ببندیم. در مواردی هم که بیمار مدتها دچار درد گردن بوده است انجام نرمش ها با از بین بردن علت زمینه ای نقش مهمی در درمان دارد.

 

 

                                 

 

چه موقع به علت درد گردن به پزشک مراجعه کنیم

در صورت درد گردن در موارد زیر باید به پزشک مراجعه کنیم

 

   * درد شدید یا مداوم

 

    *درد گردن همراه با دردی باشد که به دست تیر میکشد

 

    *درد گردن همراه سردرد، گزگز، بیحسی یا ضعف اندام فوقانی باشد

 

    *در صورت ضربه به گردن باید به اورژانس اطلاع دهیم. به هیچ وجه گردن را نچرخانیم و به چپ و راست خم نکنیم. پرسنل متبحر اورژانس قبل از هر گونه حرکت دادن بیمار ابتدا گردنبند مخصوصی را برای بیمار میبندند. این گردنبند گردن را از ایجاد آسیب های احتمال در حین انتقال محافظت میکند

 

 

                                 

درد گردن به چه عللی ایجاد میشود

علل درد گردن

 

 درد گردن میتواند به علت مشکلاتی در هر کدام از قسمت های تشکیل دهنده آن اتفاق بیفتد. مشکلاتی در استخوان، لیگامان، عضلات و اعصاب. گاهی مشکلات گردن موجب درد میشود ولی بیمار درد را در خود گردن احساس نمیکند. درد ممکن است در شانه یا در اندام فوقانی یا در ستون مهره ای سینه ای احساس شود. شایعترین علل درد گردن عبارتند از

 

کشش عضلات گردن

 

وقتی فشار زیادی به گردن خود وارد میکنید ( یکی از علل شایع آن قرار دادن سر و گردن در یک وضعیت نامناسب به مدت طولانی است) عضلات و لیگامان های اطراف ستون مهره ای گردن شما تحت کشش زیادی قرار میگیرد و به دنبال آن ممکن است پارگی های میکروسکوپی در آنها ایجاد شود.

 

بدنبال آن در این بافت ها تورم و درد ایجاد میشود که شما آن را به صورت درد و خشکی گردن احساس میکنید. این محدودیت حرکت قدری به علت درد و قدری به علت انقباض عضلات اطراف ستون مهره است که خارج از اراده شما صورت میگیرد و به آن اسپاسم هم میگویند. این نوع درد معمولاً با چند روز استراحت خوب میشود.

پیر شدن دیسک Disc degeneration

 

دیسک در بین مهره های گردن یک ساختمان جذب کننده فشار و شوک است. دیسک بین مهره ای معمولاً با افزایش سن پیر میشود. خشک و چروکیده شده و خاصیت الاستیک خود را از دست میدهد. ارتفاع آن کم میشود و همین امر موجب میگردد مهره ها به یکدیگر نزدیک شده و فاصله آنها کم شود.

 

با کم شدن فاصله بین مهره ها فشار زیادی روی مفاصل بین مهره ای وارد میشود که این خود موجب آرتروز یا سائیدگی این مفاصل میشود

.

هرنی دیسک Disk herniation

 

یا دررفتن دیسک. در این وضعیت قسمت حلقوی محیطی دیسک ( آنولوس فیبروزوس) پاره شده و قسمت مرکزی ( نوکلئوس پولپوزوس) از بین شکاف پارگی به بیرون راه پیدا میکند. این قسمت بیرون زده را هرنی یا فتق میگویند.

 

مهمترین مشکلی که در فتق دیسک بوجود میاید اینست که قسمت بیرون زده به اعصابی که در حال بیرون آمدن از نخاع و مهره هستند فشار آورده و همین فشار موجب بروز بسیاری مشکلات از جمله درد اندام فوقانی است.

 

ضربه

 

گردن بسیار قابل انعطاف است و حرکات زیادی دارد. همچنین باید وزن سر را تحمل کند. گردن بین سر و تنه، بدون حامی و در معرض آسیب های خارجی است. این عوامل موجب میشوند تا گردن بشدت نسبت به ضربات آسیب پذیر باشد. تصادفات وسایل نقلیه، ورزش هایی مثل شیرجه و یا ورزش های رزمی و سقوط از ارتفاع میتوانند به راحتی به گردن صدمه بزنند.

 

بستن کمربند تا حد زیادی میتواند مانع آسیب های خطرناک به گردن در حین رانندگی شود. البته اگر اتومبیل از پشت ضربه بخورد کمربند ایمنی کمکی نمیکند.

 

در این مواقع پشت سری که در روی پشتی صندلی اتومبیل وجود دارد میتواند تا حد زیادی گردن را حمایت کند. درد بدنبال اکثر ضربات شدیدی که به گردن وارد میشوند به علت آسیب به عضلات و یا لیگامان های اطراف سون مهره ای گردنی است. وقتی شدت ضربه بالا است ممکن است موجب شکستگی مهره های گردنی شود.

 

آرتریت روماتوئید

 

رماتیسم مفصلی میتواند با تخریب مفاصل بین مهره های گردن موجب درد و خشکی در گردن شود.

 

عوامل دیگر

 

عواملی مانند عفونت، تومورها و یا بیماری های مادرزادی گردن هم میتوانند از علل درد گردن باشند

 

 

                                 

.

درمان شکستگی مهره بدنبال پوکی استخوان

اکثر این شکستگی ها بعد از ۸-۶ هفته بطور خود بخود خوب میشوند. چند روز استراحت و مصرف دارو ممکن است تنها درمانی باشد که مورد نیاز این بیماران است. گاهی پزشک معالج بریس های بخصوصی بصورت کمربند طبی برای بیمار تجویز میکند تا قدری حرکات ستون مهره را محدود کند. این محدودیت ممکن است به بهبود شکستگی کمک کند.

 

همچنین پزشک معالج از داروهایی برای کنترل شدت پوکی استخوان کمک میگیرد. در صورتیکه درد به درمان های معمول جواب ندهد عمل جراحی ممکن است به بیمار کمک کند. دو نوع جراحی که برای این بیماران انجام میشود کیفوپلاستی و ورتبروپلاستی است. بهترین کاندید این جراحی ها بیمارانی هستند که به علت شکستگی کمپرشن جدید دچار درد شدید شده اند.

 

کیفوپلاستی Kiphoplasty

 

در این جراحی یک بالون کوچک به داخل مهره شکسته شده فرستاده شده و باد میشود. این کار موجب میشود شکل مهره به حالت قبلی خود برگردد. سپس بالون خارج شده و بجای محل خالی، سیمان استخوانی تزریق میشود

.

ورتبروپلاستی Vertebroplasty

 

این روش هم مثل قبلی است با این تفاوت که بالونی به داخل مهره فرستاده نمیشود بلکه سیمان استخوانی مستقیماً به داخل مهره تزریق میشود. در این روش تلاشی در تصحیح تغییر شکل ایجاد شده در مهره صورت نمیگیرد و هدف از جراحی فقط محکم کردن مهره شکسته شده است

 

 

                                 

.

علائم شکستگی مهره

درد مهمترین علامت این شکستگی ها است. درد در ناحیه کمر احساس میشود و با ایستادن و یا نشستنن بدتر شده و با دراز کشیدن بهتر میشود.

پزشک معالج برای تشخیص عارضه از روش های تصویر برداری مانند رادیوگرافی ساده یا سی تی اسکن یا ام آر آی یا اسکن رادیوایزوتوپ استفاده میکند. بررسی و سنجش تراکم استخوان برای پی بردن به درجه پوکی استخوان ممکن است مورد نیاز باشد.

 

 

                                 

چگونه در ستون مهره به علت پوکی استخوان قوس و قوز ایجاد میشود

وقتی مهره دچار استئوپروز یا پوکی استخوان میشود ضعیف میشود. جسم مهره از استخوانی درست شده که مثل اسفنج یا یک کیک دارای خلل و فرج و حفرات کوچکی است. با افزایش سن و به علت استئوپروز این خلل و فرج و حفرات بزرگتر شده و در نتیجه مهره ضعیف میشود.در طول روز بطور طبیعی فشارها و ضرباتی به مهره ها وارد میشوند که مهره ها به راحتی در مقابل آنها مقاومت میکنند. وقتی استخوان مهره ضعیف میشود تحمل مقاومت در مقابل این فشارها و ضربات را از دست میدهد در نتیجه براثر هر ضربه کوچکی که به مهره وارد میشود شکستگی های بسیار کوچکی در مهره ایجاد میشود ( این ضربات و فشارها ممکن است براثر پریدن، جهیدن، چرخیدن، پایین رفتن از پله، افتادن ماشین در دست انداز، بلند کردن یک جسم سنگین یا حتی سرفه و عطسه کردن اتفاق بیفتد).

فرد متوجه این شکستگی ها نمیشود جز اینکه ممکن است در همان زمان قدری کمردرد برای فرد ایجاد شود که بعد از مدتی خوب میشود. شکستگی هم خودبخود جوش میخورد.

 

به تدریج شکستگی پشت شکستگی اتفاق میفتد و کم کم این شکستگی ها به هم اضافه میشوند. با هر بار شکستگی شکل مهره کمی تغییر میکند. مهره روی خودش خرد میشود. ارتفاع مهره کم میشود و این کاهش ارتفاع بخصوص در جلوی مهره بیشتر است. بهد از مدتی شکل جسم مهره که بصورت یک استوانه است تغییر کرده و ارتفاع جلوی استوانه کم میشود.

 

وقتی این اتفاق درچند مهره ایکه روی یکدیگر قرار گرفته اند میفتد ستون مهره به طرف جلو خمیده میشود یعنی قوس پیدا میکند. به همین علت فرد کم کم دچار قوز میشود. وی متوجه میشود که کم کم قدش نیز در حال کاهش است.

 

این شکستگی ها را کمپرشن Compression fracture میگویند. مهره ای که دچار پوکی است هم میتواند مانند هر استخوان دیگر دچار یک شکستگی واحد و بزرگ شود. احتمال این شکستگی ها در مهره پوک شده بیشتر است و این مهره ها بر اثر ضربات به مراتب ضعیف تر از معمول هم دچار شکستگی میشوند.

 

 

                                 

شکستگی مهره بدنبال پوکی استخوان

پوکی استخوان نوعی ضعیف شدن استخوان های بدن با افزایش سن است. پوکی استخوان یا استئوپروز موجب میشود استخوان های ما راحت تر شکسته شوند.

 

روند پوکی استخوان در طول سالها و بطور مستمر بدون هیچ علامتی پیشرفت میکند تا وقتی که موجب یک شکستگی در بدن ما شود. تازه آن وقت است که ممکن است متوجه وجود آن شویم.

استئوپروز یا پوکی استخوان میتواند در هر نقطه ای از بدن ایجاد شکستگی کند ولی شکستگی های ناشی از  پوکی استخوان بیشتر در ستون مهره دیده میشود. این نوع شکستگی هر سال در قریب هفتصد هزار انسان اتفاق میفتد.

 

نواحی دیگری از بدن که میتواند بدنبال استئوپروز دچار شکستگی شوند  استخوان های لگن و مچ دست هستند با این حال شیوع شکستگی ستون مهره بدنبال پوکی استخوان دو برابر دیگر شکستگی ها است

 

 

                                 

.

درمان اسپوندیلولیز یا شکستگی استرسی ستون مهره

درمان اسپوندیلولیز غالباً غیر جراحی است. مهم ترین اقدام درمانی قطع فعالیت های ورزشی است که موجب این عارضه شده است. گاهی اوقات یک بریس کمری و انجام فیزیوتراپی کمک کننده است.

 

در بیشتر موارد بیمار بعد از مدتی میتواند مجدداً فعالیت ورزشی را به آرامی شروع کند. انجام نرمش هایی برای افزایش قابلیت انعطاف پذیری مهره و تقویت عضلات کمر و شکم بسیار مفید است.

 

این بیماران باید تحت نظر پزشک باشند. پزشک ارتوپد تا سالها بطور مرتب از ستون مهره رادیوگرافی بعمل میاورد تا اگر بیماری مجدداً عود کرد یا پیشرفت کرد متوجه آن شود.

اگر درد با درمان های ذکر شده خوب نشود و شدت درد به حدی باشد که مانع فعالیت های روزمره فرد شود و یا در مواردی که سر خوردن مهره در حال پیشرفت باشد ممکن است نیاز به عمل جراحی وجود داشته باشد. در این عمل جراحی مهره پنجم کمری به مهره اول ساکروم جوش داده میشود

 

 

                                 

.

علل اسپوندیلولیز در ستون مهره

مهم ترین علت اسپوندیلولیز در مهره عبارتست از :

 

    علل ژنتیکی : در بعضی موارد استخوان قسمتی از مهره که در این بیماری آسیب میبیند بطور مادرزادی ضعیف و سست است. این وضعیت احتمال شکسته شدن این قسمت را بیشتر میکند.

 

    وارد کردن فشار بیش از حد به ستون مهره : بعضی ورزش ها مثل ژیمناستیک، شیرجه و وزنه برداری فشار زیادی به ستون مهره وارد میکند. این فشارها میتوانند موجب شکستگی استرسی مهره شوند.

 

علائم اسپوندیلولیز ستون فقرات

 

 در بعضی از افراد با وجود اینکه شکستگی وجود دارد دردی احساس نمیشود. درد معمولاً خفیف است و به باسن و ساق تیر میکشد. درد با فعالیت بدنی بیشتر شده و با استراحت کم میشود. این بیماران در حین راه رفتن قدم های کوچک برمیدارند

 

 

                                 

.

شکستگی استرسی ستون مهره چگونه ایجاد میشود

در این عارضه بر اثر ضربات مکرری که به ستون مهره وارد میشود قسمتی از مهره پنجم کمری (گاهی مهره چهارم) به نام پارس اینترآرتیکولاریس Pars interarticularis شکسته میشود.

اگر این شکستگی شدید باشد مهره پنجم به سمت جلو حرکت کرده و روی مهره اول خاجی (ساکروم) به جلو لیز میخورد. این حالت را اسپوندیلولیستزی Spondylolysthesis میگویند. اگر جلو آمدگی مهره زیاد باشد روی ریشه های عصبی فشار وارد میشود و بیمار دچار علائم عصبی میشود

 

 

                                 

.