کندرومالاسی:
نرمی غضروف کشکک زانو یا کندرومالاسی بیماری است که در آن غضروف زیر کشکک زانو نرم می شود و آسیب می بیند. این بیماری منجر به درد در قسمت جلوی زانو، ورم و صدای سایش در هنگام حرکت دادن زانو می شود. این بیماری در جوانان و ورزشکار شایع میباشد و در بین زنان شایعتر است. بیماری نرمی غضروف کشکک زانو عموما با سندرم pfps (درد کشککی-رانی) اشتباه گرفته می شود.
نرمی کشکک زانو همان نرم شدن غضروف استخوان کشکک (patella)است.اگرچه در بسیاری از موارد علت اصلی این بیماری مشخص نیست، ولی ضربه های قبلی به مفصل زانو و استخوان کشکک در ایجاد آن موثرند.بیماری طی زمان پیش رونده بوده و معمولاً در مراحل پایانی،آرتروز کشککی-رانی ایجاد می کند.از نکات قابل توجه در کندرومالاسی کشکک این است که گاهی بیمار از درد شاکی است در حالی که ممکن است در زمان هایی دیگر دردی نداشته باشد.
علائم کندرومالاسی کشکک:
-وجود درد در قسمت جلوی زانو
-فعالیت های جهشی و دویدن باعث افزایش درد می گردد.
-معمولاً در زانو تورم وجود ندارد ولی گاهی تورم مختصری دیده می شود.
-بلند شدن از صندلی، خم کردن همزمان زانوها(به ویژه در دامنه های زیاد) و همچنین بالا و پایین رفتن از پله ها درد بیمار را تشدید می کند.
-به هنگام معاینه، حرکت کشکک روی ران منجر به درد و کریپتاسیون (Crepitation) می شود.
-مثبت بودن آزمون مالش کشکک و ران (Patello Femoral Grinding Test). اگر آزمون مثبت باشد، معمولاً بیمار از درد و ناراحتی شکایت می کند
موارد متعددی وجود دارد که میتواند روی عملکرد صحیح یکی از زانوها یا هر دو زانو تاثیر بگذارد و باعث ایجاد زانو درد شود. نرمی کشکک زانو هنگامی اتفاق می افتد که کاسه زانو به جای اینکه روی استخوان ها بلغزد، مجاور استخوان ها سائیده می شود. این موضوع باعث به وجود آمدن پارگیهای کوچک در غضروف میشود، که منجر به التهاب شده و باعث به درد جلوی زانو میشود. پزشک معممولا با بررسی علایم بیمار یا با انجام معاینه (بررسی حرکت کشکک زانو و فشار وارد کردن بر آن) نرمی غضروف کشکک زانو را تشخیص می دهد. تصویربرداری با اشعه ایکس معمولا کندرومالاسی را نشان نمی دهند،گاهی از ام آر ای برای تایید تشخیص نرمی کشکک زانو استفاده می شود.
فیزیوتراپی مخصوص سندرم درد کشکک زانو برای تسریع فرآیند بهبودی و تضمین نتایج بهینه ضروری است. در کلینیک های طب فیزیکی و تحت نظارت متخصص طب فیزیکی فیزیوتراپیست از روش هایی مانند اولتراسوند (فراصوت) برای کاهش درد و التهاب استفاده می کند. ماساژ مخصوص عضله چهار سر ران نیز موثر است. وقتی درد و التهاب اولیه برطرف شد، تمرکز بر بهبود انعطاف پذیری، استحکام و هم ترازی دور مفصل زانو است.
برنامه ورزشی
یکی از بخش های مهم برنامه درمانی نرمی کشکک زانو استحکام عضله چهار سر ران است، زیرا این عضله نقش مهمی در حرکت کشکک زانو دارد. کشش عضله پهن خارجی (واستوس لترالیس) و استحکام عضله پهن داخلی (واستوس مدیالیس) اغلب توصیه می شود.
اوزون درمانی
روش درمان کندرومالاسی با استفاده از تزریق ازون برای انواع مشکلات زانو مفید و موثر می باشد. این روش درمانی باعث بهبود جریان خون در بافت آسیب دیده می شود و بدین ترتیب با فراهم کرد مواد مغذی در بافت، باعث تسریع در بهبودی و رفع درد و التهاب می شود. در این روش ترکیبی از اوزون، پروکائین و ویتامین بی ۱۲ و مواد دیگر به بافت آسیب دیده زانو تزریق می شود، و باعث از بین رفتن تورم می شود و رسوبات فیبری را تحریک می کند، تا باعث شود سلول ها با استفاده از این رسوبات، بافت آسیب دیده را ترمیم کنند. تزریق ازن باید هر ۱ الی ۲ هفته یکبار تکرار شود، بیماران پس از یک الی دو جلسه درمانی به بهبودی و نتایج دلخواه (تسکین زانو درد و از بین رفتن تورم) می رسند.
تزریق PRP
تزریق PRP یا پلاسمای غنی از پلاکت، یکی از روش های درمانی موثر در درمان نرمی کشکک زانو می باشد. در این روش با استفاده از خون بیمار، پلاکت های تغلیظ شده را می گیرند. به دلیل اینکه پلاسمای غنی از پلاکت، حاوی فاکتورهای رشد است، باعث تسریع در روند بهبودی می شوند.
هدف از تزریق پی آر پی درمان آسیب دیدگی توسط بدن می باشد، این روش نه تنها منجر به رفع علایم از جمله درد جلوی زانو می شود، بلکه باعث بهبودی نیز می شود. تاثیر این روش تا حدی است که گاهی لزوم استفاده از دارو و جراحی را برای بیمار از بین می رود. این روش برای درمان درد زانو ناشی از آسیب دیدگی های تاندون، رباط، غضروف و استخوان های زانو و همچنین در موارد ابتلا به آرتریت مورد استفاده قرار می گیرد.
ابتدا مقدار کمی خون از بیمار گرفته می شود، سپس با استفاده از دستگاه سانتریفیوژ در سرعت بالا چرخانده می شود، تا بدین ترتیب پلاکت ها تغلیظ شوند. سپس مایع حاصل دور کشکک زانو و یا در نزدیکی آن تزریق می شود. غلظت فاکتورهای رشد با این روش ۳ الی ۵ برابر بیشتر از حالت نرمال خون می شوند.
با توجه به نوع آسیب دیدگی و واکنش اولیه بیمار به درمان، پزشک یک الی چند مرحله تزریق پی آر پی را تجویز می کند. هنگام تزریق پزشک از تصویربرداری با اشعه ایکس و یا اولتراسوند برای پیدا کردن محل دقیق تزریق استفاده می کند. این روش عوارض جانبی ندارد، زیرا پلاسمای غنی از پلاکت از خون خود بیمار گرفته می شود و درصد احتمال واکنش بدن به آن صفر می باشد.
زانو بند طبی
hely-webber-strap
بستن یک زانوبند طبی به شکل نوار در زیر کاسه زانو به رفع فشار از مفصل و در نتیجه کاهش شدید درد کمک می کند. این نوارها به راحتی قابل استفاده و بسیار موثر هستند. زانو بند طبی باعث ثابت ماندن زانو در طول توانبخشی می شود. بریس ثابت نگه داشتن کشکک زانو باعث اعمال فشار یکنواخت می شود، که به هدایت کشکک زانو و بهبود نحوه حرکت آن کمک می کند. زانوبندهای بند دار بر تاندون زیر کاسه زانو فشار خفیفی را اعمال می کنند تا به تسکین درد و بهبود ثبات زانو کمک کنند.
کفی و کفش طبی
کفی های طبی باعث محافظت از قوس پا می شوند و بدین ترتیب از چرخش شدید پا به سمت داخل، افزایش زاویه Q (معیاری برای اندازه گیری انحراف در راستای اندامهای تحتانی) جلوگیری می کنند. از اینرو باعث بهبود دامنه حرکتی کشکک زانو و کاهش نیروهای پیچشی وارد بر بافت های همبند می شود.یک کفی خوش ساخت همچنین به جذب ضربه که به پاشه پا وارد می شود کمک میکند.
بیماری نرمی غضروف زانو اغلب در بین جوانان و ورزشکاران بروز می یابد. اپر چه این بیماری دردناک بوده و مانع از حرکت عادی زانو می شود، اما می توان با روش های درمان محافضه کارانه مانند فیزیوتراپی، ورزش و.... این بیماری را درمان نمود. توجه داشته باشید اگر علائم ذکر شده را دارید، به پزشک متخصص طب فیزیکی مراجعه کنید تا با تشخیص به موقع کندرومالاسی، بهترین درمان را برایتان تجویز نماید و بدین ترتیب بتوانید از عوارض آن مصون بمانید
