علائم آرتروز مفاصل فاست در ستون فقرات چیست

مفاصل فاست در پشت مهره ها واقع شده و آنها را به هم متصل میکنند. ساییده شدن غضروف این مفاصل موجب آرتروز آنها میشود.

 

مهمترین علامت استئوآرتریت یا آرتروز مفصل فاست درد است. این درد که خود را بصورت کمردرد نشان میدهد بعد از مدتی بیحرکتی و استراحت و در هنگام شروع مجدد حرکت بیشتر میشود. خم شدن کمر به طرفین و به عقب هم میتواند موجب درد شود. درد معمولا در پشت کمر احساس شده و میتواند به باسن ها انتشار یابد.

تشخیص آرتروز مفاصل فاست به عنوان منشا کمردرد معمولا با توجه به شکایات بیمار و معاینه وی به توسط پزشک امکانپذیر است. در این راستا پزشک از روش های تصویر برداری مانند رادیوگرافی ساده، سی تی اسکن و ام آر آی هم استفاده میکند. یکی از روش های تشخیصی این بیماری تزریق ماده بیحسی در مفصل است.

پزشک با کمک فلوروسکوپ و با استفاده از یک سوزن بلند مقداری ماده بیحسی را در مفصل فاست تزریق میکند. در صورتیکه منشا کمردرد آرتروز مفصل فاست باشد درد بیمار بلافاصله از بین میرود. از بین رفتن درد نشانه اینست که منشا کمردرد مفصل فاست بوده است.

 

 

 

                                 

علت آرتریت فاست ها چیست

جهت قرار گرفتن فاست ها طوری است که سطوح آنها در کنار هم حرکت کرده و سر میخورند و فشار زیادی به این سطوح مفصلی وارد نمیشود. وارد شدن فشار زیاد بر روی این مفاصل موجب ساییده شده غضروف آنها میشود.

 

حرکت بین دو مهره مجاو در سه محل است که شامل دیسک بین مهره ای در جلو و دو مفصل فاستی در پشت است. وقتی که به علت فشارهای زیاد وارد شده به دیسک ارتفاع آن کم میشود سطوح فاست ها به هم نزدیک تر شده و در نتیجه با فشار بیشتری بر روی هم ساییده میشوند و این ساییدگی موجب آسیب غضروف آنها میشود.

 

شکستگی ستون مهره، شکستگی فاست ها، آسیب های رباط های اطراف ستون مهره و آسیب های دیسک هم میتوانند موجب تغییر در جهت حرکت فاست ها و در نتیجه افزایش فشار درون آنها میشود.

بتدریج و با سایش مکرر سطوح مفصلی فاست بر روی هم غضروف این مفاصل نازک شده و کم کم از بین میرود. این پدیده آسیب غضروفی را آرتروز یا استئوآرتریت یا ساییدگی مفصل فاست میگویند. در واقع شایعترین علت آرتریت مفاصل فاست استئوآرتریت است

.

در این روند، بدن در اطراف مفصل ساییده شده شروع به ساختن استخوان های اضافه میکند که به آن استئوفیت Osteophyte یا خار Bone spur میگویند. این استخوان های اضافه از لبه مفاصل بصورت برجستگی بیرون میزنند و میتوانند موجب تنگ شدن فورامن و کانال استخوانی شده و به ریشه های عصبی و حتی به نخاع فشار وارد کنند

 

 

                                 

.

علائم و درمان خرابی دیسک بین مهره ای چیست

خرابی دیسک در غالب اوقات بدون علامت است. این بدان معنی است که بسیاری از افرادی که از هیچ مشکلی در کمر شکایت ندارند در صورتی که با روش های تصویربرداری مانند رادیوگرافی و یا ام آر آی بررسی شوند دیسک خراب دارند.

 

در صورتیکه خرابی دیسک علامت دار شود مهمترین علامت آن درد است. این درد میتواند فقط در کمر احساس شود و یا ممکن است به پشت لگن و به پشت ران تیر بکشد.

 

کمردرد ناشی ار خرابی دیسک معمولا بعد از انجام کار سنگین و یا بعد از نشستن و یا بیحرکتی طولانی در یک وضعیت مشخص ایجاد میشود. کمردرد این بیماران با خم شدن یا چرخیدن کمر بیشتر میشود. این بیماران با راه رفتن احساس بهتری دارند تا وقتی یک جا ایستاده یا نشسته اند. آنها وقتی که برای مدت طولانی یک جا نشسته اند سعی میکنند مرتبا وضعیت و موقعیت خود را عوض کنند.

فرد ممکن است در کمر خود احساس خشکی کند.

 

درد این بیماران معمولا با استراحت خوب میشود. این درد معمولا چند روز طول میکشد و خودبخود خوب میشود.

این کمردرد معمولا در طول سالها با شدت و ضعف وجود دارد. در ابتدا ممکن است شدت درد کم بوده و با چند روز استراحت و یا مصرف کمی مسکن خوب شود ولی در سال های بعد و با خراب تر شدن دیسک شدت درد بیشتر شده و به راحتی درمان نمیشود

 

 

                                 

.

دیسک چگونه خراب میشود

دیسک بین مهره ای ساختارهایی به شکل یک استوانه کم ارتفاع (دیسک) هستند که در بین مهره ها قرار میگیرند. دیسک دو قسمت دارد. یک قسمت مرکزی که به آن نوکلئوس یا هسته میگویند و یک حلقه مدور در دور که به آن آنولوس یا حلقه میگویند.

 

نوکلئوس یا هسته قابلیت الاستیک و ارتجاعی داشته و خاصیت اصلی دیسک که مانند یک فنر ضربه گیر عمل میکند به علت عملکرد همین هسته است. آنولوس یا حلقه اطراف هسته وظیفه حفظ و نگهداری هسته را دارد و آن را سرجای خود درست در بین مهره های بالا و پایین نگه میدارد.

 

روند خراب شدن و پیر شدن دیسک بین مهره ای یک توالی تقریبا ثابت را طی میکند. در ابتدا نوکلئوس یا هسته مرکزی دیسک توانایی جذب آب را از دست داده و درصد آب آن کاهش پیدا میکند. سپس این هسته کلفت و سفت شده و مانند حلقه دور خود یعنی همان آنولوس میشود. بدنبال این تغییرات توانایی جذب ضربه که از خواص مهم دیسک بین مهره ای است کاهش پیدا میکند و ضربات به عوض اینکه در دیسک مستهلک شوند مستقیما به مهره وارد میشوند

.

این روند موجب میشود که نه تنها مهره و مفاصل بین آنها زودتر خراب شده و دچار آرتروز شوند بلکه موجب میگردد فشار بازهم بیشتری به دیسک وارد شود. بتدریج در آنولوس پارگی های کوچکی ایجاد میشود. این پارگی ها کم کم بزرگتر و بیشتر شده و موجب ضعیف شدن دیسک میشوند. بتدریج اندازه دیسک کوچک میشود. ارتفاع آن کم شده و قابلیت ارتجاع آن کاهش میابد.کم شدن ارتفاع دیسک موجب نزدیک تر شدن مهره ها به هم میشود و این نزدیکی موجب میگردد مفاصل بین مهره ها یا همان فاست ها بیشتر به هم فشرده شوند و نتیجه این فشردگی بروز ساییدگی و آرتروز است. آرتروز در مفاصل بین مهره ای خود موجب بروز درد میشود.

 

از طرف دیگر بتدریج در اطراف دیسک خراب شده و در اطراف مفاصل بین مهره ای استخوان های اضافه ای به نام استئوفیت بوجود میاید. در صورتی که این استئوفیت ها به درون کانال نخاعی رشد کنند فضای آن را تنگ کرده و موجب تنگی کانال نخاعی و بروز علائم مربوط به ان میشوند.

 

وقتی که آنولوس یا حلقه اطراف دیسک خراب و ضعیف میشود ممکن است با وارد شدن یک فشار ناگهانی کاملا پاره شده و بدنبال این پارگی محتوای نوکلئوس یا هسته به بیرون جابجا میشود. به اصطلاح میگویند دیسک دچار هرنی یا فتق شده است. این دیسک جابجا شده میتواند بر روی ریشه های عصبی که از نخاع خارج میشوند فشار وارد کرده و موجب بروز علائم سیاتیک شوند.

 

پس دیده میشود که منشا بسیاری از بیماری های ستون مهره که در نهایت منجر به کمردرد میشوند خرابی دیسک بین مهره ای است. خود خرابی دیسک میتواند موجب درد و بروز کمردرد شود. بیماری هایی هم که بدنبال آن ایجاد میشوند یعنی آرتروز مفاصل بین مهره ای، تنگی کانال نخاعی، فتق یا هرنی دیسک هم میتوانند بطور جداگانه موجب درد شوند.

 

 

                                 

خرابی دیسک بین مهره ای چیست و چگونه ایجاد میشود

خرابی یا دژنرسانس دیسک بین مهره ای Degenerative disc disease یکی از شایعترین علل کمردرد است. خراب شدن دیسک در واقع یک بیماری نیست بلکه یک روند طبیعی است که با بالا رفتن سن در همه افراد ایجاد میشود.

همانطور که با بالا رفتن سن افراد، پوست چروکیده میشود، موی سپید میشود، استخوان ها تراکم خود را بتدریج از دست میدهند، در دیسک بین مهره ای هم کم کم تغییراتی ایجاد میشود که موجب اختلال در عملکرد آن میگردد.

 

به همین علت نام آن تغییرات را خراب شدن یا دژنرسانس میگذارند. دژنرسانس از لحاظ لغوی به معنی پیر شدن است. این خراب شدن در اثر کار زیاد دیسک است. ضربات مکرری که در طول زندگی به دیسک وارد میشود بتدریج ان را فرسوده و پیر و خراب میکند.

 

پس خراب شدن یا پیر شدن دیسک بین مهره ای یک روند تدریجی و طبیعی است با این حال در بعضی افراد این روند سریعتر و در سنین پایین تر بوجود میاید و در بعضی دیگر دیرتر. همچنین بعضی ضربات و آسیب هایی که به ستون مهره وارد میشود میتواند موجب تسریع این روند شود.

 

بعضی فعالیت های سنگین بدنی میتوانند فشار زیادی را بر دیسک وارد کرده و موجب خراب شدن زودرس آن شوند. مصرف سیگار میتواند خرابی دیسک را سرعت دهد. همچنین در بعضی خانواده ها زمینه ژنتیکی وجود دارد که موجب میشود دیسک در سنین پایینتری خراب شود.

 

 

                                 

پیشگیری و درمان کمردرد در زمان بارداری چیست

توجه به نکات زیر در دوران بارداری میتواند موجب کاهش احتمال بروز کمردرد شود

 

  *  زنان باردار باید مواظب افزایش وزن خود باشند

 

   * نرمش هایی را انجام دهند تا عضلات کمر خود را قویتر کنند

 

  *  به وضعیت قامت خود بیشتر توجه کرده و درست بایستند و درست بنشینند

 

   * کفش های پاشنه بلند نپوشند

 

فعالیت های زیر ممکن است شدت درد کمر در زنان باردار را افزایش دهند. در این صورت بهتر است از آنها اجتناب کرد

 

  *  ایستادن یا راه رفتن بیش از 30 دقیقه

 

  *  به دست گرفتن کیف یا ساک سنگین

 

   * ایستادن بر روی یک پا

 

  *  بالا رفتن از پله

 

   * خم شدن به جلو

 

  *  رانندگی بیش از 30 دقیقه

 

از روش های زیر میتوان برای کاهش کمردرد در دوران بارداری استفاده کرد

 

  *  کمربند طبی

 

  *  استراحت

 

  *  انجام نرمش های طبی

 

  *  ماساژ درمانی

 

  *  دارو

 

اکثر قریب به اتفاق کمردردهایی که در زمان بارداری ایجاد میشوند در یک ماه بعد از زایمان خودبخود بهبود میابند

 

 

                                 

علت کمردرد در دوران بارداری چیست

حدود 80 درصد از زنان باردار حداقل یکبار دچار کمردرد میشوند و بیش از نیمی از این درد ها در سه ماه آخر بارداری ایجاد میشوند. البته در غالب موارد مدت این دردها کوتاه است. با این حال در 30 درصد موارد شدت درد به حدی است که فعالیت های روزانه را محدود میکند. کمردرد دوران بارداری در افراد زیر بیشتر دیده میشود

 

 *   زنان چاق

 

  *  بارداری های مکرر

 

  *  سابقه کمردرد در بارداری های قبلی

شدت کمردرد بارداری در زنان جوان بیش از زنان مسن تر است.

 

علل کمردردهای بارداری معمولا یک عامل نیست و تغییرات بیومکانیکی در ستون مهره، تغییرات هورمونی که در زنان بارداری ایجاد میشوند و تغییراتی که در وضعیت روحی و روانی زن باردار ایجاد میشود در ایجاد آن نقش دارند.

 

حدود یکی سوم کمردردهای بارداری در سه ماهه اول آن ایجاد میشوند یعنی زمانی که هنوز شکم بزرگ نشده و فشار خاصی به ستون مهره وارد نمیشود. بنظر میرسد تغییرات هورمونی در شروع این دردها نقش داشته باشند.

 

همین تغییرات هورمونی است که در دوران قبل از عادات ماهانه میتواند موجب کمردرد شود. این تغییرات هورمونی معمولا بر روی تاندون ها و رباط های اطراف ستون مهره و همچنین رباط های لگن ( در مفاصل ساکروایلیاک و سمفیز پوبیس) تاثیر گذاشته و موجب شل شدن آنها میشود. این شلی و افزایش طول میتواند موجب ناپایداری مفاصل این نواحی و بدنبال آن بروز درد شود.

 

قبلا اعتقاد بر این بود که در دوران بارداری لوردوز کمری یا همان گودی پشت کمر افزایش میابد و این میتواند موجب کمردرد شود. مطالعات جدیدی که با استفاده از عکسبرداری از ستون مهره در زمان بارداری انجام شده نشان میدهد که گودی کمر در دوران بارداری ممکن است حتی کم شود. بنابراین بیشتر به نظر میرسد علت عمده درد کمر در دوران بارداری تغییراتی است که در عضلات و ریاط ها و تاندون های ستون مهره ایجاد میشود.

 

 

 

                                 

ارتباط چاقی و کمردرد چیست

شیوع چاقی رفته رفته در بسیاری از جوامع انسانی در حال افزایش بوده و این مشکل بتدریج بصورت یک اپیدمی درمیابد. مدرن شدن جوامع بخصوص جوامع شهری تاثیر زیادی بر رفتارهای غذایی ما داشته است.

 

امروزه غذای بیشتری نسبت به روزگارهای پیشین در دسترس مردم قرار گرفته و انواع غذاهای آماده در اکثر فروشگاه ها وجود دارد. مردم بیشتر در بیرون از خانه غذا میخورند و این موجب میشود کنترل کمتری بر محتوا و کیفیت غذای خود داشته باشند.

 

بچه ها بتدریج چاقتر میشوند. آنها بجای بازی هایی که مستلزم فعالیت بدنی است بیشتر مینشینند و بازی کامپیوتری میکنند. وقتی گرسنه نیستند غذا میخورند و در تلویزیون بطور مرتب تبلیغات مربوط به خوراکی های پر کالری را مشاهده میکنند.

 

بسیاری میدانند که چاقی ارتباط مستقیمی با بیماری های قلبی، دیابت، افزایش فشار خون و سرطان های دستگاه گوارش دارد ولی در مورد ارتباط چاقی و کمردرد کمتر بحث شده است.

 

امروزه مشخص شده که چاقی میتواند بطور نزدیکی با علائم بیماری های پوکی استخوان، آرتروز، روماتیسم مفصلی، تنگی کانال نخاعی و اسپوندیلولیستزی ارتباط داشته باشد و این بیماری ها همگی میتوانند موجب کمردرد شوند.

 

یکی از وظایف ستون مهره انتقال وزن تنه از طریق لگن به اندام تحتانی و سپس زمین است و این طبیعی است که با افزایش وزن تنه نیروهای بزرگتری از این ساختمان عبور کند. این نیروها میتوانند بتدریج سبب اختلال در کارکرد آن و بعد از مدتی بروز آسیب های ماندگار و تخریب در ساختارهای تشکیل دهنده ستون مهره شود.

 ؤ

چاقی و افزایش وزن میتواند با مکانیسم های مختلفی موجب کمردرد شود. مهمترین انها عبارتند از

 

  *  با افزایش وزن میزان زیادی چربی در شکم تجمع پیدا میکند. شکم بزرگ موجب میشود گودی کمر بیشتر شده و لگن به سمت چلو بچرخد. این افزایش تقعر در ستون مهره کمری موجب وارد شدن فشار بیش از حد به دیسک بین مهره ای و مفاصل بین مهره ها میشود.

 

 *   پایین ستون مهره یعنی ناحیه کمر بیشترین تاثیر را از افزایش وزن میپذیرد. وزن زیاد تنه در این محل میتواند موجب فشار بیش ار حد به مهره ها شود. این فشار بتدریج موجب خراب شدن دیسک بین مهره ها میگردد. این آسیب و خرابی در دیسک کم کم موجب چروکیده شدن و کاهش ارتفاع دیسک شده و در نتیجه مهره ها به هم نزدیک تر میشوند. نزدیکی مهره ها به هم موجب افزایش فشار به مفصل بین مهره ها میشود. به این مفاصل فاست Facet joints میگویند. فشار بیش از حد به مفاصل فاست بتدریج موجب بروز آرتروز و ساییدگی در آنها شده و که نتیجه آنها درد است.

 

   * خرابی دیسک بین مهره ای زمینه را برای افزایش احتمال بروز فتق دیسک بین مهره ای افزایش میدهد.

 

   * در افراد چاق به علت فشارهای زیادی که به مهره ها وارد میشود بافت های اطراف دچار التهاب میشوند. یکی از واکنش های بدن به این التهاب تولید بافت همبندی و استخوان اضافه است. این بافت های اضافی در اطراف نخاع میتوانند فضای کانال نخاعی را کم کرده و در نتیجه موجب بروز بیماری تنگی کانال نخاعی شوند.

 

 *   در افراد چاق احتمال بروز اسپوندیلولیستزی یا سر خوردن مهره ها هم بیشتر میشود.

 

   * افراد چاق فعالیت های فیزیکی کمتری دارند. این کم تحرکی بتدریج میتواند موجب ضعف عضلات ستون مهره و شکم شود. ضعیف شدن این عضلات از مهمترین علل شناخته شده در بروز کمردرد است

 

 

                                 

.

علائم خطر در کمردرد بچه ها

در کمردرد بچه ها علائم زیر نشانه خطر هستند و با دیدن آنها باید به پزشک مراجعه کرد

 

  *  کمردردی که بیش از یک ماه طول بکشد

 

    *کمردردی که مانع انجام فعالیت های روزانه بچه شود

 

   * وجود علائمی مانند تب، سرفه یا مشکلات ادراری و گوارشی

 

  *  انتشار درد به اندام تحتانی

 

   * سن کمتر از شش سال

 

   * سابقه ضربه شدید به ستون مهره

    *کمردرد شبانه

 

 

 

                                 

 

 

کمردرد چه خصوصیاتی دارد

دردی که بیمار مبتلا به کمردرد احساس میکند ممکن است خصوصیات زیر را داشته باشد

 

    *کمر درد ممکن است با خم شدن و یا بلند کردن اجسام بیشتر شود

 

   * کمر درد ممکن است با نشستن شدیدتر شود

 

 *   کمر درد ممکن است با ایستادن و راه رفتن بدتر شود

 

    *کمر درد ممکن است بعضی روزها شدید باشد و بعضی روزها خفیف بوده یا اصلاً وجود نداشته باشد

 

  *  کمر درد ممکن است به پشت باسن یا قسمت خارجی لگن انتشار پیدا کند ولی پایین تر نرود

 

   * کمر درد ممکن است به ساق انتشار پیدا کند. این درد ممکن است همراه با احساس خواب رفتگی و گزگز و یا حتی احساس ضعف و سستی در ساق و پا باشد. به این حالت سیاتیک میگویند. توجه داشته باشید که سیاتیک ممکن است بدون کمردرد باشد.