تنگی کانال نخاعی در ستون مهره کمری. علائم و درمان و مراقبت

یکی از علل شایع کمردرد تنگی کانال نخاعی است. تنگی کانال نخاعی بیماری افراد میانسال و مسن است.

 

میدانیم که نخاع در درون کانال استخوانی قرار دارد که از پشت سر هم قرار گرفتن مهره ها تشکیل شده است. اگر به دلایلی این کانال تنگ شود فضای مورد نیاز نخاع کم شده و به آن فشار وارد میشود. این فشار همچنین به اعصابی که از نخاع خارج شده و به اندام تحتانی میرود وارد گشته که موجب بروز علائم بیماری میشود.

کانال نخاعی در هر قسمتی از مسیر خود میتواند تنگ شود. این تنگی در ستون فقرات گردنی و یا کمری علائم متفاوتی دارد

 

 

                                 

.

درمان فتق دیسک ستون فقرات سینه ای چیست

 

شروع درمان در غالب موارد دیسک بین مهره ای سینه با انجام اقدامات غیر جراحی است و در صورتیکه پس از انجام این اقدامات مشکلات بیمار رفع نشد ممکن است نیاز به عمل جراحی وجود داشته باشد.

 

با این حال در مواردی که علائم فشار بر روی نخاع وجود داشته باشد و یا مشکلات بیمار بسرعت در حال بدتر شدن باشد بیمار باید فورا تحت درمان جراحی قرار گیرد. مهمترین اقدامات غیر جراحی در درمان این بیماری عبارتند از

 

    یکی دو روز استراحت در بستر

 

    استفاده از بریس کمر برای یک هفته

 

    استفاده از داروهای ضد التهاب و شل کننده عضلانی و ندرتا استفاده از کورتیکواستروئیدهای خوراکی در موارد انتشار درد به اندام های فوقانی یا تحتانی

 

    فیزیوتراپی

 

در مواردی که علائم بیمار پیشرونده باشد و یا علائم فشار بر روی نخاع مانند ضعف اندام فوقانی یا تحتانی، دردی وجود داشته باشد که کم نمیشود و یا مشکلاتی در ادرار یا مدفوع کردن وجود داشته باشد عمل جراحی فوری ضروری است و در مواردی هم که علائم بیمار پاسخ درمانی مناسبی به اقدامات غیر جراحی ندهد هم بیمار میتواند تحت عمل جراحی قرار گیرد.

 

انواع اعمال جراحی که در درمان این بیماری بکار میروند عبارتند از

 

 

کوستوترانسورسکتومی

 

کوستو costo به معنای دنده است و منظور از ترانسورس، زائده عرضی مهره بوده و اکتومی ectomy به معنای بیرون آوردن است. در عمل کوستوترانسورسکتومی Costotransversectomy جراحی از پشت قفسه سینه انجام میشود.

 

جراح قسمتی از دنده در محل اتصال به مهره و همچنین زائده عرضی مهره را در دو یا چنده مهره مجاور از بدن خارج کرده تا به دیسک بین مهره ای دسترسی پیدا کند. سپس دیسک بین مهره ای آسیب دیده را خارج میکند. Discectomy

دکمپرشن ترانس توراسیک

 

ترانس به معنی از میان است و توراسیک به معنای قفسه سینه است. در این عمل از طریق پهلوی بیمار جراح شکافی در بین دنده ها ایجاد کرده و راهی به درون قفسه سینه باز میکند سپس به کنار و جلوی دیسک بین مهره ای دسترسی پیدا کرده و آن را خارج میکند و به این ترتیب فشار را از روی نخاع برمیدارد. برداشتن فشار را دکمپرشن Decompression میگویند.

 

 

توراکوسکوپی

 

در این روش یک ابزار به نام توراکوسکوپ Thoracoscope از شکاف کوچکی که در کنار قفسه سینه ایجاد شده به درون آن فرستاده شده و جراح با استفاده از آن کنار و جلوی مهره ها و دیسک بین مهره ای را میبیند و سپس از طریق ابزارهای دیگر که از طریق آن شکاف وارد قفسه سینه میشود دیسک مبتلا خارج میگردد

 

 

خشک کردن

 

وقتی که در اعمال جراحی بالا مقدار زیادی از دیسک بین مهره ای خارج میشود مهره ها ناپایدار میشوند. در این حالت پزشک سعی میکند مهره هایی را که دیسک بین آنها را خارج کرده به هم جوش بدهد. برای این کار گرافت یا پیوند استخوانی را بین مهره ها قرار میدهد و آنها را به کمک پیچ و پلاک و سیم به هم متصل میکند

 

 

                                 

.

علائم هرنی یا فتق دیسک بین مهره ای سینه ای چیست

علائم این بیماری بسته به محل فشار به نخاع و شدت فشار و اینکه آیا نخاع صدمه دیده یا خیر متغیر است. در غالب اوقات درد اولین علامت بیمار است. این درد میتواند در پشت قفسه سینه (در وسط و دو طرف) و در جلو قفسه سینه احساس شود.

هرنی در مهره های بالایی سینه ای میتواند موجب احساس درد در یک یا هر دو اندام فوقانی شود. هرنی در مهره های وسط میتواند موجب احساس درد در شکم و قفسه سینه شده و بیمار یا حتی پزشک فکر کنند بیمار مشکل قلبی دارد. هرنی در مهره های پایینی سینه ای میتواند موجب بروز درد در پشت کمر شده و دردی شبیه به درد کلیه ایجاد کند و یا ممکن است درد در کشاله ران یا اندام تحتانی احساس شود.

 

گاهی اوقات احساس گزگز و بیحسی در محدوده درد وجود دارد. گاهی اوقات ممکن است بیمار در عضلات اندام تحتانی یا فوقانی احساس ضعف کند. ممکن است اختلالاتی در دفع ادرار و مدفوع نیز وجود داشته باشد.

 

تشخیص هرنی دیسک بین مهره ای سینه ای معمولا با توجه پزشک به اظهارات بیمار و سپس معاینه وی امکانپذیر میشود. پزشک برای تشخیص از روش های تصویربرداری مانند رادیوگرافی ساده، سی تی اسکن و ام آر آی و همچنین از نوار عصب و عضله استفاده میکند.

 

 

                                 

علت هرنی یا فتق دیسک بین مهره ای سینه ای چیست

دیسک بین مهره ای در طول زندگی در معرض فشارهای زیادی قرار دارد. این فشارها و ضربات موجب بروز آسیب ها و پارگی هایی در قسمت آنولوس یعنی دورادور دیسک میشود.

 

هر بار که دیسک آسیب میبیند خودبخود ترمیم میشود ولی این خراب شدن و ترمیم شدن ها بتدریج موجب ضعیف شدن قسمت آنولوس شده و بعد از مدتی بدنبال یک فشار ناگهانی به دیسک، قسمت آنولوس دچار چنان پارگی وسیعی میشود که قسمت مرکزی یا نوکلئوس از درون آن پارگی راه خود را به بیرون باز میکند. این بیرون زدگی هسته ژلاتینی دیسک از ورای حاشیه مدور آن را فتق یا هرنی دیسک بین مهره ای میگویند.

 

مسلما این آسیب ها بیشتر در نقاطی ایجاد میشود که فشار بیشتری بر روی دیسک ایجاد میشود و در ستون مهره ای سینه ای این فشار بیشتر از همه در قسمتی است که بیشترین مقدار حرکت را دارد.

 

مهره های پایینی دیسک سینه ای بخصوص مهره دوازدهم سینه های که در محل اتصال ستون مهره سینه ای کمری قرار دارد تحت بیشترین فشار است پس احتمال هرنی دیسک در این مهره بیشتر است.

 

هرنی دیسک میتواند بطور ناگهانی و بر اثر تصادف اتومبیل و یا سقوط از ارتفاع یا انجام حرکاتی مانند چرخش ناگهانی ستون مهره ایجاد شود. احتمال هرنی دیسک ستون مهره سینه ای در مبتلایان به بیماری شوئرمن بیشتر است.

بیرون زدگی دیسک معمولا به سمت پشت است و میتواند بطور مستقیم به نخاع فشار وارد کند. در محدوده مهره های ۹-۴ ستون مهره سینه ای فشار دیسک بر روی تنها شریان تغذیه کننده ستون مهره در این ناحیه میتواند موجب اختلال جریان خون نخاع و مرگ سلول های آن شود.

 

 

                                 

 

فتق و هرنی دیسک ستون مهره سینه ای چیست. علائم و درمان

افزایش استفاده از ام آر آی به عنوان یک روش تشخیصی منجر به کشف این واقعیت شد که حدود ۱۵ درصد از مردم دچار هرنی یا فتق دیسک بین مهره ای Disc hernia در ناحیه ستون مهره ای سینه ای هستند. دیدن یک هرنی دیسک بین مهره ای سینه ای معمولا یک یافته اتفاقی است. به این معنی که بیمار به علت دیگری ام آر آی شده و در تصاویر آن هرنی مشاهده شده است.

درصد کمی از بیماران مبتلا به هرنی یا فتق دیسک بین مهره ای سینه ای مشکلی در مورد آن دارند. با این حال در درصدی از افراد، این هرنی میتواند به نخاع فشار آورده و موجب بروز علائمی شود. هرنی دیسک بین مهر ای سینه ای بیشتر در افراد با سن ۶۰-۴۰ سال دیده میشود

 

 

                                 

.

سیاتیک چگونه تشخیص داده میشود

بعد از اینکه پزشک با بیمار در مورد مشکلاتش صحبت کرده و اطلاعات لازم را کسب میکند وی را دقیقاً معاینه کرده و در صورت مشکوک شدن به هرنی دیسک بین مهره ای بررسی های پاراکلینیکی را برای بررسی بیشتر انجام میدهد.

 

رادیوگرافی ساده میتواند تغییرات کلی را در ستون مهره نشان دهد ولی برای بررسی وضعیت دیسک و ریشه های عصبی باید از روش های تصویر برداری دیگری استفاده کرد. استفاده از میلوگرافی بصورت تزریق دارو در اطراف نخاع و سپس عکس برداری از آن یکی از روش های تشخیصی است.

 

امروزه این روش تا حد زیادی جای خود را به ام آر آی داده است. گاهی اوقات پزشک معالج با استفاده از الکترومیوگرافی یا تست نوار عصب و عضله وضعیت ریشه های عصبی نخاع را بررسی میکند.

 

 

                                 

علائم سیاتیک چیست

درد سیاتیکی ممکن است بصورت احساس گرفتگی عضلات در ساق یا بصورت احساس درد در پشت یا سطح خارجی ساق باشد. درد ممکن است موقع نشستن، سرفه کردن یا عطسه کردن بیشتر شود.

 

ممکن است احساس سوزن سوزن شدن یا گزگز یا خواب رفتگی در ساق داشته باشید. و یا حتی ممکن است احساس سنگینی ساق و احساس ضعف عضلانی در ساق داشته باشد. ممکن است علائم ذکر شده در ساق بدون کمردرد باشد. اگر بیمار مدت زیادی طول بکشد میتواند موجب لاغر شدن بعضی از عضلات اندام تحتانی شود.

 

 

                                 

عوامل مستعد کننده هرنی یا فتق دیسک

مهمترین عوامل زمینه ساز هرنی یا فتق دیسک بین مهره ای عبارتند از

 

    جنس : هرنی دیسک در مردان بیش از زنان دیده میشود.

 

    بلند کردن ناصحیح اجسام : وقتی جسم سنگینی را بلند میکنید اگر به جلو خم شوید و جسم را بردارید خود را در معرض پارگی دیسک قرار میدهید. همچنین چرخیدن کمر در حین بلند کردن اجسام احتمال پارگی دیسک را زیاد میکند. در حین بلند کردن اجسام به جای خم شدن به جلو باید زانو های خود را خم کرده و بنشینید و جسم را تا حد امکان به تنه خود نزدیک کرده و سپس بلند شوید.

 

    وزن : افراد سنگین وزن بیشتر دچار هرنی دیسک میشوند.

 

    رانندگی زیاد : به علت نشستن به مدت زیاد و لرزش مداوم اتومبیل احتمال هرنی دیسک را بیشتر میکند.

 

    زندگی بدون تحرک : موجب ضعیف شدن عضلات کمر و شکم شده و کمر ناپایدار میشود. نتیجه آن افزایش احتمال پارگی دیسک بین مهره ای است.

 

    کشیدن سیگار : سیگار موجب ضعیف شدن دیسک بین مهره ای و در نتیجه افزایش احتمال آسیب پذیری آن میشود

 

 

                                 

.

سیاتیک چیست و چگونه موجب کمر درد و درد اندام تحتانی میشود

سیاتیک چیست. اگر ناگهان دچار کمردرد ی شده اید که همراه با آن درد به باسن و پشت ران و ساق شما هم انتشار پیدا میکند به احتمال زیاد دچار وضعیتی شده اید که به آن سیاتیک Sciatica میگویند. سیاتیک به درد های تیر کشنده ای میگویند که از پشت باسن شروع شده و به پشت ران و ساق و گاهی کف پا تیر میکشد.

علت سیاتیک چیست

 

سیاتیک بیشتر در سنین ۵۰-۳۰ سالگی بوجود میاید و علت عمده آن پاره شدن دیسک بین مهره ای است. بدنبال وارد شدن فشار بیش از حد به ستون مهره، قسمت حلقوی محیطی دیسک ( آنولوس فیبروزوس) پاره شده و قسمت مرکزی ( نوکلئوس پولپوزوس) از بین شکاف پارگی به بیرون راه پیدا میکند. این قسمت بیرون زده را هرنی یا فتق میگویند.

مهمترین مشکلی که در فتق دیسک بوجود میاید اینست که قسمت بیرون زده به  ریشه های عصبی که در حال بیرون آمدن از نخاع و مهره هستند فشار وارد میکند.

 

همچنین تماس مواد شیمیایی تشکیل دهنده قسمت ژلاتینی دیسک با ریشه های عصبی موجب تحریک و التهاب آنها میشود. این فشار و التهاب عصب موجب بروز علائم سیاتیک میگردد. در ستون مهره کمری این تغییرات بیشتر در دیسک بین مهره های ۳ و ۴ و دیسک بین مهره های ۴ و ۵ ایجاد میشود.

 

هرنی یا فتق دیسک معمولاً بعد از فعالیت هایی مانند بلند کردن یا هل دادن جسم سنگین یا خم شدن یا چرخیدن ناگهانی بوجود میاید. بطور متوسط از هر ۵۰ نفر یک نفر در طول عمرش دچار هرنی دیسک میشود و از این تعداد در ۲۵-۱۰ درصد آنها علائم بیماری ممکن است بیش از شش ماه ادامه یابد.

 

 

                                 

 

درمان آرتریت مفاصل فاست

درمان این بیماری در غالب اوقات بدون استفاده از عمل جراحی است. مهمترین اقدامات درمانی عبارتند از

 

   * یکی دو روز استراحت

 

  *  دوری از فعالیت های سنگین بدنی برای یکی دو هفته

 

 *   استراحت روی محل نه چندان نرم و با زانو های خم

 

  *  گرم کردن کمر

 

   * استفاده از داروهای ضد التهاب و شل کننده عضلانی

 

  *  استفاده از کشش به توسط فیزیوتراپ

 

  *  آموزش و انجام حرکات کششی و تقویتی ستون مهره

 

در صورتیکه اقدامان فوق موثر واقع نشد ممکن است تزریق کورتیکواستروئید به توسط پزشک و با هدایت فلوروسکوپ در مفصل فاست بتواند درد بیمار را تسکین دهد.

در صورتیکه هیچکدام از روش ها فوق نتوانستند درد بیمار را از بین ببرند میتوان از عمل جراحی استفاده کرد. دو نوع جراحی برای این بیماری مورد استفاده قرار میگیرد که عبارتند از

 

    ریزوتومی فاست : ریزوتومی Rhizotomy به نوعی از اعمال جراحی میگویند که در آنها یک عصب بطور عمدی به توسط جراح قطع میشود. هدف از ریزوتومی فاست Facet rhizotomy از بین بردن اعصابی است که حس درد را از مفاصل فاست به مغز میبرند. این کار با کمک فلوروسکوپ انجام شده و پزشک با وارد کردن وسیله خاصی و رساند آن به مفصل فاست محل عصب را پیدا کرده و آن را داغ میکند تا عصب از بین برود

 

    فیوژن مفصل : این نوع جراحی به معنای جوش دادن دو مهره مجاور و خشک کردن آنها است تا هیچ حرکتی بین آنها صورت نگیرد. با حرکت نکردن مهره ها مفاصل فاست آنها هم حرکت نکرده و در نتیجه درد بیمار از بین میرود. برای این کار جراح پیوند استخوان را بر روی استخوان های پشت مهره قرار داده و سپس مهره ها را با پیچ و پلاک به هم متصل میکند. به این جراحی Posterior fusion میگویند به این معنی که مهره ها از پشت به هم متصل میشوند