تشخیص شکستگی گردن استخوان بازو

مهمترین علامت این شکستگی درد در ناحیه بالای استخوان بازو و ناحیه شانه است. فشار دادن این محل با دست موجب تشدید درد میشود. حرکت شانه هم میتواند شدت درد را بیشتر کند.

 

گاهی اوقات و بخصوص در مواقعی که قطعات شکسته شده در هم فرو میروند، بیمار ممکن است درد زیادی را احساس نکرده و حتی بتواند شانه خود را حرکت دهد. در این شکستگی معمولا شانه متورم میشود.

 

علامت دیگر این شکستگی ایجاد خونمردگی در ناحیه شانه و بازو است که معمولا بعد از گذشت چند روز از شکستگی دیده میشود.

 

در چند روز بعد از شکستگی وسعت این خونمردگی بتدریج بیشتر شده و به طرف پایین بازو و حتی آرنج کشیده میشود.

 

بیماران معمولا از دیدن وسعت خونمردگی پوستی وحشت زده میشوند ولی باید به آنها اطمینان داد که این خونمردگی پوستی نتیجه طبیعی شکستگی است و بعد از مدتی به توسط خود بدن جذب میشود.

 

 رادیوگرافی ساده میتواند شکستگی را مشخص کند. گاهی اوقات برای مشخص شدن تعداد قطعات شکسته شده و یا میزان و جهت جابجایی قطعات از سی تی اسکن استفاده میشود.

                                 

انواع شکستگی های گردن استخوان بازو

شکستگی گردن استخوان بازو ممکن است به صورت های زیر دیده شود :

 

• گاهی اوقات بخصوص در افراد مسن ممکن است قطعات شکسته شده در هم فرو روند. به این نوع شکستگی ها ایمپکتد Impacted یا در هم فرو رفته میگویند. و گاهی اوقات بخصوص در جوانترها این قطعات کاملا از یکدیگر جدا میشوند.

 

• گاهی اوقات ممکن است شکستگی گردن استخوان بازو همراه با دررفتگی سر استخوان بازو از درون حفره گلنوئید (دررفتگی مفصل شانه) باشد. به این نوع آسیب ها شکستگی- دررفتگی شانه میگویند.

 

گاهی اوقات تشخیص دررفتگی همراه با شکستگی مشکل است و در صورتیکه فقط شکستگی دیده شود و دررفتگی همراه تشخیص داده نشود درمان بیمار با عوارض زیادی همراه خواهد شد.

 

• خط شکستگی ممکن است یکی باشد و در این حالت استخوان بازو به دو قطعه تبدیل میشود. یکی سر استخوان و دیگر تنه استوان بازو ولی گاهی اوقات خط شکستگی بیش از یکی است و در این حال ممکن است قسمت بالایی استخوان بازو به سه یا چهار قطعه تبدیل شود

                                 

.

 

 

عوارض شکستگی های استخوان ترقوه

عوارض این شکستگی نادر است ولی مهمترین آنها عبارتند از

 

عوارض پوستی

 

پاره شدن پوست روی استخوان میتواند موجب تبدیل شدن شکستگی بسته به یک شکستگی باز شود

عوارض عروق و عصبی

 

آسیب به عروق و اعصاب زیر استخوان میتواند بر اثر فشار لبه تیز قطعات شکسته شده ایجاد شود

جوش نخوردن شکستگی

 

در یک درصد مواردی که درمان بصورت بسته انجام میشود این عارضه دیده میشود. کلا این عارضه نادر بوده و بیشتر، عارضه درمان جراحی شکستگی است.

بد جوش خوردن شکستگی

 

بد جوش خوردن شکستگی استخوان ترقوه صورت برجسته ماندن محل شکستگی است. به این برجستگی Hump میگویند.

 

این برجستگی همانطور که گفته شد در کودکان معمولا بعد از مدتی از بین میرود ولی در بزرگسالان گرچه کوچکتر میشود، ممکن است مقداری برجستگی برای همیشه باقی بماند. بیمار میتواند بعدا با عمل جراحی برجستگی را بردارد.

 

                                 

علل شکستگی استخوان ترقوه در ناحیه شانه

مهمترین مکانیسم های ایجاد شکستگی ترقوه عبارتند از :

در حین زایمان

 

بعضی از نوزادان در حین زایمان مشکل دچار شکستگی این استخوان میشوند. در حین عبور نوزاد از کانال زایمانی فشارهای زیادی که به شانه وی وارد میشود ممکن است آنقدر زیاد باشد که موجب شکسته شدن استخوان ترقوه شود.

ضربه مستقیم

 

استخوان ترقوه تا سن بیست سالگی کاملا سفت و محکم نمیشود و تا این سن بر اثر ضربات مستقیم به راحتی دچار شکستکی میشود. این ضربات مستقیم میتوانند بطور مثال بدنبال اصابت چوبدستی به استخوان ایجاد شوند.

ضربه غیر مستقیم

 

ضربه غیر مستقیم به استخوان ترقوه معمولا در حین ورزش و به علت زمین خوردن ایجاد میشود. در حین زمین خوردن فرد بطور غیر ارادی دست خود را بصورت کشیده به جلو میاورد و معمولا اولین جایی که به زمین برخورد میکند کف دست است.

 

نیروی برخورد به زمین از کف دست به آرنج و بعد به شانه اعمال شده و میتواند موجب شکستگی ترقوه شود. گاهی اوقات هم شکستگی بر اثر افتادن بر روی شانه ایجاد میشود.

 

خصوصیات شکستگی استخوان ترقوه

 

هر جایی از استخوان ترقوه ممکن است دچار شکستگی شود ولی شایعترین محل شکستگی، محل اتصال یک سوم وسطی و یک سوم خارجی استخوان است.

 

بدنبال شکستگی معمولا استخوان، به دو قطعه داخلی یا مدیال ( آنکه به جناغ نزدیک است) و خارجی یا لترال ( آنکه به شانه نزدیک است) تبدیل میشود.

 

معمولا  قطعه خارجی بر اثر وزن اندام فوقانی به سمت پایین و بر اثر انقباض عضلات اطراف شانه به سمت داخل جابجا میشود.

 

شکستگی در انتهاهای داخلی و خارجی استخوان ترقوه کمتر دیده میشود و علائم آنها شبیه به دررفتگی مفاصل نزدیک آنها یعنی مفاصل آکرومیوکلاویکولر Acromioclavicular joint و استرنوکلاویکولر Sternoclavicular joint است.

 

                                 

آناتومی استخوان ترقوه ( کلاویکل)

استخوان ترقوه قسمتی از شانه است . این استخوان مانند استخوان کتف کمک میکند تا اندام فوقانی به تنه اتصال پیدا کند. استخوان ترقوه تنها ارتباط استخوانی اندام فوقانی با تنه است.

 

ترقوه یک استخوان بلند است که در طول خود دو قوس دارد و به شکل حرف S البته با انحنای کمتر است. این استخوان از طرف داخل در مجاورت استخوان جناغ قرار گرفته و مفصل استرنوکلاویکولر Sternoclavicular را درست میکند و در طرف خارج در کنار زائده آکرومیون از استخوان کتف مفصل آکرومیوکلاویکولر Acromioclavicular را بوجود میاورد.

از زیر این استخوان عروق و اعصاب مهمی عبور میکنند ولی خوشبختانه این عروق و اعصاب در حین شکستگی ترقوه بندرت آسیب میبینند. شکستگی استخوان ترقوه معمولا در قسمت وسطی آن اتفاق میفتد.

 

                                 

درمان شکستگی های کتف چگونه است

درمان اکثر شکستگی های استخوان کتف درمان غیر جراحی بصورت آویزان کردن اندام فوقانی به گردن است. مدت بیحرکتی معمولاً سه هفته است و این زمانی است که استخوان کتف نیاز داد تا جوش بخورد. در ۲۴ ساعت اول بعد از شکستگی میتوان با سرد کردن ناحیه پشت کتف، مانع از افزایش تورم و خونریزی شد.

 

بعضی از انواع شکستگی های استخوان کتف مانند شکستگی های حفره گلنوئید و یا شکستگی گردن استخوان کتف یا شکستگی زائده آکرومیون، اگر همراه باجایجایی زیاد باشند ممکن است نیاز به عمل جراحی داشته باشند.

 

اگر زائده آکرومیون دچار شکستگی خرد شده با جابجایی زیاد شده باشد قطعات خرد شده را توسط عمل جراحی برمیدارند و عضله دلتوئید را به بقایای زائده آکرومیون میدوزند.

 

در صورتیکه قطعه شکسته شده بزرگ و با جابجایی زیاد باشد قطعه شکسته شده را با عمل جراحی جااندازی کرده و با پیچ فیکس میکنند.

 

حرکات شانه ممکن است بعد از این شکستگی به سرعت محدود شود. بنابراین لازم است تا هر چه زودتر معمولا در همان هفته اول بعد از شکستگی، حرکات شانه شروع شود. این حرکات و نرمش ها برای بدست آوردن دامنه حرکات شانه است.

 

نرمش های کششی و تقویتی باید تا زمان بدست آوردن کامل حرکات شانه و تقویت عضلات آن انجام شوند. این زمان ممکن است حتی تا یک سال هم طول بکشد

 

                                 

.

شکستگی استخوان کتف در ناحیه شانه. تشخیص و درمان

استخوان کتف یا اسکاپولا Scapula یک استخوان مثلثی شکل در پشت قفسه سینه است. این استخوان بندرت دچار شکستگی میشود و شیوع شکستگی آن کمتر از یک درصد شکستگی های بدن است. یکی از علل این شیوع کم ممکن است توده عضلانی خوبی باشد که اطراف آنرا احاطه کرده است.

 

شکستگی این استخوان معمولا در آسیب های با شدت زیاد مثل تصادفات وسایل نقلیه و سقوط از ارتفاع دیده میشود و به همین خاطر این شکستگی در بسیاری اوقات با آسیب به دیگر قسمت های بدن مثل آسیب به جمجمه یا ستون مهره یا آسیب به ریه و شکستگی دنده ها همراه است. این شکستگی معمولا بر اثر ضربه مستقیم به استخوان کتف ایجاد میشود.

انواع شکستگی های استخوان کتف کدامند

 

شکستگی استخوان کتف ممکن است در قسمت های متفاوتی از استخوان ایجاد شود که عبارتند از:

    شکستگی تنه استخوان کتف : شکستگی در این ناحیه گرچه ممکن است بصورت چند قطعه ای و خرد شده باشد ولی معمولا قطعات شکسته شده جابجایی زیادی ندارند. علت این جابجایی کم در حجم زیاد عضلاتی است که بخوبی اطراف تنه استخوان کتف را گرفته و به استخوان چسیده اند. این عضلات در حین شکستگی استخوان، قطعات شکسته شده را در کنار هم نگه داشته و اجازه جابجایی زیاد را به آنها نمیدهند.

    شکستگی گردن استخوان کتف : در این شکستگی حفره گلنوئید از تنه اصلی استخوان جدا میشود. این نوع شکستگی معمولا بر اثر زمین خوردن و افتادن روی شانه ایجاد میشود.

ü      شکستگی زائده آکرومیون

 

ü      شکستگی زائده کوراکوئید

 

ü      علائم شکستگی کتف در ناحیه شانه چیست

 

ü      مهمترین علائم شکستگی استخوان کتف عبارتند از

 

ü      درد شدید در هنگام حرکت دادن اندام فوقانی و یا در هنگام فشار بر روی استخوان شکسته شده

 

ü      تورم در ناحیه پشت شانه و کتف

 

ü      خراشیدگی پوستی و خونمردگی در پشت شانه و کتف.

 

 

ü      تشخیص شکستگی کتف

 

پزشک معالج از رادیوگرافی ساده برای مشخص کردن شکستگی و تشخیص آن استفاده میکند. گاهی اوقات برای بررسی شکل شکستگی و برنامه ریزی برای درمان نیاز به استفاده از سی تی اسکن وجود دارد.

 

                                 

مراحل درمان یک شکستگی کدامند

در بسیاری از بیمارانی که بدنبال ضربه دچار شکستگی اندام شده اند مشکل بیمار تنها شکستگی وی نیست. ضربه ای که موجب شکستگی شده است حال چه بدنبال تصادف باشد یا سقوط از ارتفاع یا هر علت دیگر، میتواند موجب آسیب به ارگان های حیاتی دیگر بیمار هم بشود.

 

پزشک معالج در مواجهه با بیمار، تمام مشکلات وی را در نظر میگیرد. ابتدا سعی میکند به مشکلات مهم تر رسیدگی کرده و سپس تک تک آسیب های وارده به بیمارش را مورد بررسی و سپس مداوا قرار دهد.

 

درمان یک بیمار دچار شکستگی دو مرحله دارد که عبارتند از:

 

·         احیاء و مراقبت های اولیه شکستگی

 

·         مراقبت از استخوان تا وقتی که جوش بخورد

 

 

احیاء و مراقبت های اولیه شکستگی

این مرحله اولین برخورد بیمار با پزشک یا پرسنل پزشکی است. در این مرحله پزشک یا پرستار در صحنه تصادف بر بالین بیمار حاضر میشوند و یا بیمار به نزدیکترین مرکز درمانی رسیده است.

در این مرحله اقداماتی برای بیمار انجام میشود که صرفا در جهت حفظ جان اوست. اگر بیمار بر اثر تصادف یا سقوط از ارتفاع دچار آسیب تنفسی شده است یا خونریزی شدید دارد یا فشار خون او بشدت کاهش یافته است به او کمک میشود.

اقداماتی که در این مرحله انجام میشوند صرفا برای زنده نگه داشتن بیمار است.

 

پس از اینکه پزشک معالج مطمئن میشود خطری حیات بیمارش را تهدید نمیکند ابتدا اقداماتی در جهت تشخیص شکستگی انجام میشود و پس از تشخیص نوع شکستگی، به بیمار داروهایی تجویز میشود تا درد وی کاهش یابد.

 

اندام شکسته شده بالا نگه داشته میشود تا تورم آن کم شود و همچنین از افزایش سریع تورم در ساعات آینده جلوگیری شود. برای بیحرکت کردن موقت اندام تا موقعی که درمان قطعی شروع شود اندام در یک آتل گذاشته میشود.

 

اگر شکستگی بیمار بصورت شکستگی باز است ( شکستگی باز به شکستگی میگویند که همراه با زخمی شدن پوست روی محل شکستگی است و زخم به استخوان شکسته شده راه دارد) به بیمار داروهای آنتی بیوتیک داده میشود تا احتمال عفونت آینده در محل شکستگی کاهش یابد.

 

همچنین ممکن است لازم شود پزشک معالج در اطاق عمل، زخم محل شکستگی را درمان کند. بافت های از بین رفته را خارج کرده و آلودگی هایی را که از بیرون وارد محل شکستگی شده اند از زخم خارج کند.

 

                                 

معیار بازگشت کارکرد اندام چیست

برگشت کارکرد عضو آسیب دیده هم چند جنبه مهم دارد. اندام از قسمتهای مختلف و عناصر متفاوتی تشکیل شده که اگر بدرستی کار نکنند فعالیت آن اندام به وضع طبیعی برنگشته است. برگشت کارکرد عضو از چند جنبه قابل بررسی است

بازگشت حرکات به مفاصل اطراف شکستگی

 در اندام تحتانی ( منظور اندامی است که معمولا در فرهنگ مردم به آن پا میگویند) اگر زانو به خوبی خم و راست نشود شما نمیتوانید به راحتی بنشینید یا از پله بالا بروید یا حتی ناخن های پایتان را کوتاه کنید یا در اندام فوقانی ( که به غلط دست هم نامیده میشود) اگر بطور مثال آرنج شما خم نشود شما نمیتوانید در حین غذا خوردن قاشق را به دهانتان ببرید یا سرتان را شانه کنید.

 در بسیاری اوقات بعد از درمان شکستگی، حرکات مفاصل در اندام آسیب دیده دچار محدودیت میشود. مثلا برای درمان یک شکستگی در ناحیه مچ دست پزشک معالج بعد از جاانداختن شکستگی اقدام به گچ گیری میکند.

در مدتی که اندام در این گچ بیحرکت مانده است مفاصل آن اندام بتدریج قابلیت تحرک و نرمی خود را از دست داده و به اصطلاح خشک میشوند.

یا اگر برای درمان یک شکستگی تنه استخوان ران از عمل جراحی و کارگذاری پلاک استفاده شده است بعد از جراحی معمولا عضلات آسیب دیده در حین شکستگی به یکدیگر و به استخوان زیرشان میچسبند و این چسبندگی مانع از حرکت روان عضلات روی یکدیگر و روی استخوان شده که نتیجه آن محدود شدن حرکات مفاصلی است که حرکاتشان وابسته به آن عضلات است.

روند ذکر شده در درمان بسیاری از شکستگیها بطور طبیعی اتفاق میفتد با این حال پزشک معالج با انجام اقداماتی یا از آن پیشگیری میکند و یا اگر قابل پیشگیری نباشد حرکت مفصل را به حالت اولیه آن برمیگرداند.

 

بنابراین یکی از معیارهای یک درمان موفق اینست که دامنه حرکات مفاصل در اندام آسیب دیده به حالات قبل از شکستگی بازگردد

 

حفظ کارکرد عضلات

 

 اندام بدون حرکت بشدت ناکارا است و عامل حرکت در هر اندام عضلات آن هستند. عضلات اندام آسیب دیده بشدت در معرض خطر ضعیف شدن در طول درمان شکستگی قرار دارند. ضعیف شدن این عضلات میتواند با مکانیسم های متفاوتی ایجاد شود.

 

بطور مثال بیماری را در نظر بگیرید که بدنبال شکستگی ناحیه آرنج تحت درمان با گچ گیری قرار گرفته است. در مدتی که اندام وی تا زمان بهبودی در گچ بیحرکت باقی میماند عضلات بازوی وی فعالیتی ندارند پس طبیعی است که بعد از مدتی کم تحرکی دچار ضعف شوند.

 

این ضعف البته تا زمانی که اندام بیمار در گچ قرار دارد خود را نشان نمیدهد ولی بعد از اینکه اندام از گچ خارج شد بیمار متوجه کاهش قدرت بازوی خود نسبت به قبل از شکستگی میشود.

 

بیمار دیگری را در نظر بگیرید که بدنبال شکستگی ساق تحت عمل جراحی با استفاده از میله داخل استخوانی قرار گرفته است. بیمار به علت احساس درد بعد از جراحی توصیه های پزشک معالج را نادیده گرفته و مچ پایش را حرکت نمیدهد.

 

طبیعتا پس از مدتی عضلاتی از ساق که مچ پا را حرکت میدهند به علت کار نکردن دچار ضعف میشوند. این ضعف بخصوص وقتی خود را نشان میدهد که بیمار بعد ار جوش خوردن محل شکستگی میخواهد روی پای آسیب دیده ایستاده و حرکت کند ولی به علت ضعیف شدن عضلات این کار برایش مشکل شده است.

 

پس معیار دیگر یک درمان موفق شکستگی اینست که قدرت عضلات اندام آسیب دیده در حد قبل از آسیب حفظ شوند.

 

جوش خوردن شکستگی

 

 اندامی که استخوان شکسته آن بطور کامل جوش نخورده است بعید است بتواند کارایی قبل خود را بدست آورد. پس یکی از فاکتورهای مهم برگشت کارکرد اندام، جوش خوردن شکستگی است.

 

اندام فقط استخوان و عضله نیست

 عناصر حیاتی مهم دیگر مانند اعصاب و عروق در اندام وجود دارند که کارکرد صحیح آنها برای حفظ کارایی اندام ضروری است. اگر این عناصر براثر ضربه اولیه یا براثر لبه تیز شکستگی دچار آسیب شوند لازم است تا بدرستی درمان شوند تا اندام بتواند فعالیت طبیعی خود را از سر گیرد

 

                                 

شکستگی باز و شکستگی بسته دقیقا چه معنایی دارند. تقسیم بندی

شکستگی ها را میتوان به شکل های مختلفی دسته بندی کرد. یکی از مهمترین آنها تقسیم بندی شکستگی ها به دو دسته باز و بسته است. در زیر به تعریف و توضیح شکستگی های باز و بسته میپردازیم.

 

شکستگی های باز استخوان

شکستگی باز به دسته ای از شکستگی ها میگویند که در آنها بر اثر زخمی که ایجاد شده، محل شکستگی به فضای بیرون راه پیدا کرده است.

توجه داشته باشید که این فضای بیرون لزوما بیرون از بدن نیست. بطور مثال اگر شکستگی استخوان لگن طوری باشد که استخوان شکسته شده دیواره روده را پاره کند و به داخل فضای روده برود آنرا شکستگی باز مینامند.

یا هنگامی که یک دنده شکسته شده، بافت ریه را سوراخ کرده و به داخل کیسه های هوایی ریه برود در واقع با فضای بیرون ارتباط پیدا کرده و نام شکستگی باز را به خود میگیرد.

 

واضح ترین مثال برای شکستگی های باز حالتی است که لبه تیز قطعه استخوانی شکسته شده پوست را سوراخ کرده و از آن بیرون میزند. در این حال زخمی ایجاد شده و این زخم، استخوان را به فضای بیرون ارتباط میدهد.

 

توجه به این نکته مهم است که وجود یک زخم پوستی هر چند وسیع و بزرگ بر روی محل شکستگی لزوما به معنای باز بودن آن نیست. در این موارد اگر زخم پوستی به محل شکستگی راه نداشته باشد آنرا شکستگی باز نمیدانند.

 

برعکس، ممکن است پوست روی یک استخوان شکسته شده فقط یک سوراخ کوچک داشته باشد ولی این سوراخ به محل شکستگی راه داشته باشد. در این حال شکستگی را باز میدانند.

 

اهمیت شکستگیهای باز دقیقا در همین ارتباط فضای بیرون و داخل است چون از همین راه است که میکروبها میتوانند به محل شکستگی وارد شده و موجب مهمترین عارضه آن یعنی عفونت شوند. احتمال عفونت در شکستگی های بسته بسیار کم است مگر اینکه عمل جراحی در محل شکسته شده انجام شده باشد.

 

خطر دیگری که در شکستگیهای باز وجود دارد و اهمیت آنها را بیشتر میکند، احتمال خونریزی از محل زخم است. به بیان دیگر این احتمال وجود دارد که مقدار زیادی از خون بدن از طریق همین زخم از دست برود.

 

شکستگی های باز را بر طبق تقسیم بندی گاستیلو و آندرسون Gustilo- Anderson به سه گروه تقسیم میکنند

 

گروه یک

 

در این گروه طول زخم ایجاد شده کمتر از یک سانتیمتر است. زخم تمیز بوده و آسیب عضلات مختصر است. شکستگی ها ساده هستند.

 

 

گروه دو

 

در این گروه طول زخم بین یک تا ده سانتیمتر است. آسیب عضلات و دیگر بافت های نرم وجود دارد ولی شدید نیست. شکستگی ممکن است چند تکه ای باشد.

 

 

گروه سه

 

در این گروه طول زخم بیش از ده سانتیمتر است. زخم آلوده بوده و آسیب بافت های نرم مانند عضلات و عروق و اعصاب زیاد است. شکستگی ها غالبا چند تکه ای هستند. این گروه خود به سه دسته تقسیم میشود.

 

    A : موقعی است که جراح میتواند عضلات و پوست اندام را بر روی استخوان شکسته شده قرار داده و زخم را بخیه کند.

    B : موقعی است که عضلات و پوست اندام چنان از بین رفته اند که نمیتوان زخم را بخیه کرد و برای پوشاندن روی استخوان نیاز به جراحی ترمیمی و پیوند پوست و عضله وجود دارد.

    C : موقعی است که آسیب عروقی بوجود آمده در اندام چنان شدید است که برای زنده ماندن اندام نیاز به جراحی عروق وجود دارد.

 

 

شکستگی های بسته استخوان

 

 در این شکستگیها، پوست روی محل شکستگی سالم است. ممکن است در حین حادثه این پوست کمی خراشیده شود و یا زخمی در پوست ایجاد شده باشد ولی در شکستگی بسته، زخم به محل شکستگی راه ندارد و به بیان دیگر محل شکستگی به فضای بیرون راه پیدا نکرده است.

 

احتمال عفونت در این شکستگیها کم است و اگر هم خونریزی در محل شکستگی ایجاد شود در محل میماند و از بدن خارج نمیشود.