در مراحل ابتدایی که هنوز آبسه و تجمع چرک وجود ندارد درمان شامل تجویز آنتی بیوتیک و فرو کردن انگشت روزی سه بار هر باز ۲۰ دقیقه در آب گرم است.
اگر در نوک انگشت آبسه تشکیل شده باشد باید به توسط جراح نوک انگشت شکاف داده شده و چرک خارج شود. متاسفانه در بسیاری موارد تشخیص اینکه عفونت فلون تبدیل به آبسه شده یا نه مشکل است و نیاز به معاینه دقیق متخصص دارد
.
در این بیماری نوک انگشت در سطح مقابل ناخن متورم، قرمز و بشدت دردناک میشود. علت درد شدید اینست که نوک انگشت فضای محدود و بسته ایست و بدنبال عفونت و افزایش جریان خون متسع میشود ولی چون فضا بسته بوده و قابلی اتساع زیادی ندارد فشار داخل آن بالا رفته و این فشار بالا موجب درد میشود.
گاهی این افزایش فشار داخل انگشت به حدی است که موجب کاهش جریان خون انگشت و بدنبال آن نکروز و سیاه شدن نوک انگشت میشود. در این بیماری ممکن است عفونت به استخوان بند انتهایی انگشت سرایت کرده و موجب استئومیلیت شود.
در فلون فشار دادن نوک انگشت درد را بیشتر میکند. در مراحل ابتدایی فلون فقط بافت پالپ انگشت ملتهب است ولی بعد از مدتی چرک در محل جمع پیدا کرده و آبسه تشکیل میشود
.
دو نوع عفونت نوک انگشت وجود دارد. یک نوع آن فلون است که در آن سطح ولار نوک انگشت یعنی همان قسمتی که در طرف مقابل ناخن است و اثر انگشت بر روی آن قرار دارد و به آن پالپ انگشت Finger pulp میگویند دچار عفونت میشود.
نوع دیگر از عفونت نوک انگشت پارونیشیا است که در آن ناحیه دور ناخن یعنی سطح دورسال یا پشتی انگشت دچار عفونت میشود.
فلون نوعی عفونت نوک انگشت است که در آن پالپ انگشت Finger pulp (یعنی همان قسمتی که در سطح ولار انگشت یا سطح مقابل ناخن قرار دارد و اثر انگشت بر روی آن است) دچار عفونت میشود.
گاهی اوقات قبل از شروع عفونت نوک انگشت به وسیله جسم تیزی سوراخ یا پاره شده است و از طریق آن زخم میکروب ها به فضای پالپ انگشت راه پیدا کرده و تولید عفونت میکنند و گاهی هم سابقه زخمی شدن نوک انگشت وجود ندارد
.
برای پیشگیری از ابتلا به پارونیشیا باید به نکات زیر دقت شود
* از ناخن و پوست اطراف آن مراقبت کامل کنید
* ناخن خود را نجوید و گوشه آنرا نکنید
* مراقب باشید دستتان در معرض مایعات و پودرهای ظرفشویی قرار نگیرد. دستکش های لاستیکی با پوشش داخلی نخی مناسب ترین وسیله برای اینکار هسند
* برای آرایش ناخن خود از وسایل شخصی استفاده کنید
* ناخن های دست را هفته ای یکبار و ناخن های پا را ماهی یکبار کوتاه کنید
* از ناخن گیر تیز استفاده کنید و گوشه های ناخن را گرد کنید
* پوست اطراف ناخن را به هیچ وجه دستکاری نکنید
* دست خود را خشک نگه داشته و در معرض رطوبت دائم قرار ندهید. به مدت طولانی از دستکش یا از ناخن مصنوعی استفاده نکنید.
برای درمان عفونت ناشی از پارونیشیا از آنتی بیوتیک استفاده میشود. در مواردی که تجمع چرک در گوشه ناخن وجود داشته باشد ممکن است نیاز به عمل جراحی کوچکی وجود داشته باشد. در این عمل جراحی پزشک معالج آبسه گوشه ناخن را شکاف داده تا چرک آن تخلیه شود و ممکن است نیاز باشد تا قسمت کوچکی از گوشه ناخن هم برداشته شود.
قرار دادن دست در آب گرم روزی سه بار و هر بار ۱۵ دقیقه هم مفید است. بهتر است آب حاوی صابون یا موارد ضد باکتریایی باشد. در موارد پارونیشیای قارچی درمان بصورت استفاده از داروهای ضد قارچ است و بیمار باید سعی کند تا حد امکان دست خود را خشک نگه داری کند.
پارونیشیای باکتریایی معمولا به راحتی درمان میشود ولی نوع قارچی آن به درمان مقاومتر بوده و ممکن است نیاز به چند ماه زمان برای درمان داشته باشد. در صورت شدید شدن عفونت ممکن است آبسه گوشه ناخن گسترش یافته و عفونت به تاندون یا استخوان و یا حتی جریان خون گسترش یابد. در عفونت های مقاوم ممکن است ناخن تغییر شکل دائمی پیدا کند.
مهمترین علامت این بیماری متورم و قرمز شدن و دردناک شدن بافت اطراف ناخن است. ممکن است تورم و قرمزی در کنار، گوشه یا پشت ناخن باشد. در موارد شدیدتر ممکن است دور تا دور ناخن قرمز و متورم شود ویا حتی ممکن است تورم و التهاب به زیر ناخن هم انتشار پیدا کند.
وقتی علت ایجاد عفونت باکتری باشد ممکن است تجمع چرک هم در ناحیه ایجاد شود و این چرک میتواند در گوشه، کنار، پشت و یا حتی زیر ناخن باشد. حرکات بند انتهایی انگشت بدون درد است. در پارونیشیای باکتریایی شروع علائم سریع و در نوع قارچی آهسته و بتدریج است. ممکن است ناخن تغییر شکل داده، رنگ آن عوض شود و یا حتی از بستر خود کنده شود
.
پارونیشیا یا عقربک، عفونت پوست کنار ناخن Nail fold بوده و شایعترین عفونت دست است. این عفونت میتواند به علت باکتری، قارچ یا ویروس ها ایجاد شود. اینکه چرا این عفونت در بعضی افراد بوجود میاید کاملا مشخص نیست ولی عوامل زیر میتواند فرد را مستعد ابتلا به عفونت کنار ناخن کند
در کسانی که دستشان مدت زیادی در آب است مثل کسانی که مرتب ظرف یا رخت میشویند
در کسانی که به گوشه ناخن خود صدمه زده اند مانند جویدن ناخن یا صدمه با گوشه ناخن در حین آرایش آن و یا کندن گوشه ناخن
استفاده از دستکش یا ناخن مصنوعی به مدت طولانی و بوجود آمدن محیط نمناک که مساعد رشد میکروب است
در افراد مبتلا به دیابت احتمال بروز این عفونت بیشتر است
درمان سلولیت دست هرچه زودتر باید انجام شود وگرنه احتمال سرایت عفونت به قسمت های دیگر دست و وخیم تر شدن آن وجود دارد.
مهمترین اقدامات درمانی برای معالجه سلولیت عبارتند از
* درمان اصلی این بیماری تجویر آنتی بیوتیک است. دارو معمولا بصورت خوراکی به بیمار داده میشود ولی در موارد شدید ممکن است لازم شود بیمار در بیمارستان بستری و تحت درمان تزریقی قرار گیرد.
* برای کاهش درد از داروهای مسکن استفاده میشود.
* بیمار باید دست خود را بالاتر از سطح قلبش نگه دارد تا تورم آن کاهش یابد.
*دست باید تا مدتی بیحرکت شود. بیحرکت کردن دست معمولا با استفاده از یک آتل یا اسپلینت انجام میشود. بعد از برطرف شدن علائم عفونت، حرکات دست به توسط فیزیوتراپ شروع میشود.
* در مواردی که به علت شدت عفونت، چرک در زیر پوست جمع میشود باید با استفاده از جراحی مواد چرکی تخلیه شود.
مواردی از سلولیت که بدنبال زخمی شدن دست ناشی از گاز گرفتگی حیوان یا انسان ایجاد شده است یا زخم دست بر اثر مشت زدن به دهان و دندان فرد دیگر ایجاد شده است احتمال شدت یافتن عفونت زیاد است.
علت اینست که میکروب هایی که در دهان انسان یا حیوانات وجود دارند میتوانند عفونت های بسیار خطرناکی ایجاد کنند. این عفونت ها را باید با دقت و توجه بیشتری درمان کرد.
در موارد زیر بیمار در بیمارستان بستری میشود
* وضع عمومی بیمار بد باشد مثل تب شدید یا تغییرات فشار خون
* با وجود مصرف آنتی بیوتیک وضعیت بیماری بدتر شود
* بیمار ضعف سیستم ایمنی داشته باشد
سلولیت معمولا در عرض ۱۰-۷ روز درمان میشود ولی در موارد شدید یا وجود بیماری های زمینه ای ممکن است طول درمان بیشتر از این باشد. در موارد شدید ممکن است سلولیت گسترش یافته و موجب عفونت دیگر نقاط دست شود
.
علائم سلولیت دست عبارتند از
* درد پوست که با فشار به آن بیشتر میشود
* گرم و قرمز شدن پوست
* متورم و سفت و براق شدن پوست
* محدود شدن حرکات انگشتان بدنبال تورم پوست و دردناک شدن حرکات دست
* تورم غدد لنفاوی آرنج و زیر بغل
* ایجاد رگه های قرمز رنگ در ساعد به علت تورم و التهاب رگ های لنفاوی
* علائم سیستمیک عفونت شامل تب، لرز، تعریق، درد عضلانی، ضعف، تهوع و استفراغ
بعضی عوامل میتوانند شرایط را برای بروز این بیماری مساعد کنند که عبارتند از
* گزش حشرات
* گزیدگی به توسط حیوان
* زخم یا خراش پوست
* زخم جراحی اخیر
* دیابت
*بیماری های عروقی
* مصرف کورتن یا دیگر داروهای ضعیف کننده سیستم ایمنی
تشخیص این بیماری معمولا با معاینه بیمار و مشاهده علائم بیماری امکانپذیر است. با این حال ممکن است پزشک معالج از آزمایشات خونی یا کشت ترشحات احتمالی از محل عفونت برای کمک به تشخیص استفاده کند
شروع سلولیت چگونه است
در روی پوست همه انسان ها انواع مختلفی از باکتری ها ( باکتری ها و ویروس ها انواعی از میکروب ها هستند) زندگی میکنند که در حالت عادی مشکلی ایجاد نمیکنند ولی توانایی نفوذ در درون پوست و ایجاد بیماری در آنرا ندارند.
وقتی به علت آسیب خارجی، پوست زخم میشود تعدادی از این باکتری ها به درون پوست رفته و در آنجا رشد کرده، تکثیر میشوند و موجب بروز علائمی میشوند که آنرا عفونت پوست مینامند.
شایعترین باکتری که موجب سلولیت یا عفونت پوست میشود استافیلوکوک staphylococcus و گاهی استرپتوکوک است
.
