علت، علائم و درمان کمردرد

کمر درد و رگ به رگ شدن کمر از دلیل بسیار رایج برای غیبت از کار و مراجعه به پزشک است. هرچند درد کمر ممکن است بسیار دردناک و آزار دهنده باشد، اما معمولاً عارضه‌ای جدی نیست. با وجود آنکه درد پایین کمر می‌تواند در همه افراد با سنین مختلف مشاهده شود، اما عمدتاً در بین بزرگسالان با سن ۳۵ تا ۵۵ سال شایع‌تر است. متخصصان معتقدند که کمر درد، ناشی از نوع ارتباط و همکاری بین استخوان‌ها، ماهیچه‌ها و رباط‌هایی است که در ناحیه کمر قرار دارند. درد در قسمت پایین کمر می‌تواند مربوط به ستون فقرات، دیسک‌های بین مهره‌ها، رباط‌های اطراف نخاع و دیسک‌ها، نخاع و اعصاب آن، ماهیچه‌های پایین کمر، اندام‌های درونی شکم و لگن خاصره و پوست اطراف ناحیه ستون فقرات باشد. حتی میتواند در صورت مشکل تنگی کانال برای درمان توسط جراحی تنگی کانال نخاعی کمر مراجعه نمایند.همچنین درد در قسمت بالایی کمر می‌تواند ناشی از بیماری‌های آئورت، وجود تومور در ناحیه کمر و التهاب نخاع باشد.

 

 

علت کمردرد

 

گاهی کمردرد می‌تواند نشانه‌ای از یک بیماری بسیار حادتر در بدن مانند سرطان باشد. مثلاً بعد از انجام معاینات پزشک مشخص می‌شود که علت کمردرد یک متاستاز و انتشار سرطان از یک نقطه دیگر بدن مثل پروستات و تخمدان و.. باشد حال‌آنکه تا آن زمان سرطان اولیه علائم ایجاد نکرده است. چیزی که مهم است و بیماران باید به آن اهمیت بدهند این است که علت درد کمر یک علامت است و اگر احساس می‌کنند ظرف چند روز از شدت آن کاسته نمی‌شود باید به یک متخصص طب ورزش یا طب فیزیکی و توان‌بخشی مراجعه کنند تا در مرحله اول علت کمردرد شناسایی شود . علل کمردرد متعدد است و خود انواعی دارد مانند:

 

 

• کمردرد سیاتیک یا مکانیکال

• کمردرد عصبی

• کمردردهای التهابی و ارجاعی

• کمردرد شغلی

 

 

 

علائم کمردرد

 

درد ممکن است مداوم باشد، یا تنها زمانی رخ دهد که بدن در وضعیت خاصی قرار گیرد. امکان دارد درد با سرفه یا عطسه، خم شدن یا چرخاندن بدن بدتر شود. خشکی و انعطاف پذیری کمر, فعالیت بدنی همراه با فشار یا بلندکردن جسم سنگین, ضربه یا سقوط شدید, مشکلات ستون فقرات در کمر, عفونت ها, دیسک کمر, مشکل در عصب, پوکی استخوان, تومورها, اسپوندیلوز (خشک و انعطاف ناپذیر شدن ستون فقرات ), مشکل مادرزادی در کمر, زایمان, توجه داشته باشید که اغلب علت واضحی وجود ندارد.

 

 

کمردرد در بارداری

 

به موازات افزایش وزن جنین، کمردرد در دوران بارداری هم تشدید می‌شود از یک طرف هم در دوران حاملگی هورمونی به نام ریلکسین در بدن ترشح می‌شود و همچنین افزایش هورمون پروژسترون از یک طرف سبب شلی لیگامانی تشدید کمردرد در دوران بارداری می‌شود. بسیاری از خانم‌ها قبل از دوران حاملگی دارای کمر دردهای گاه‌وبیگاه و بعضاً شدید می‌شوند که باید قبل از اقدام به حاملگی در پی درمان کمردرد خود باشند و در غیر این صورت به‌احتمال قریب به یقین دچار کمردرد در حاملگی خواهند شد. درمان کمردرد در دوران بارداری بسیار مشکل‌تر از درمان کمر درد خارج از این دوران می‌باشد. چون از یک طرف بسیاری از دستگاه‌های فیزیوتراپی برای بیماران ممنوعیت دارد و از طرفی نمی‌توان چندان به بیماران دارو برای درد کمر داد و حتی ورزش در دوران بارداری و برای کمردرد دوران بارداری محدودیت‌های خاص خود را دارد و نمی‌توان به بیماران هر ورزشی را داد. از طرفی بعضی از ورزش کمر درد در بارداری سه‌ماهه اول مناسب است درحالی‌که ممکن است همان ورزش‌ها در سه ماهه سوم ممنوع باشد.

 

 

 

درمان کمر درد

 

 

 

استراحت

 

استراحت حتی در شدیدترین نوع کمر درد مانند کمردرد سیاتیک حداکثر 3 روز به‌صورت مطلق توصیه می‌شود و بیشتر از آن می‌تواند موجب ضعیف شدن عضلات کمر شود. هرچند بسته به شرایط بیمار و تحت نظارت پزشک دوران استراحت می‌تواند کاهش یا افزایش یابد.

 

داروهای ضد التهابی

 

دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی و استامینوفن جزء دارو های مسکن (تسکین دهنده درد) شناخته شده ای هستند که برای تسکین کمر درد شدید مورد استفاده قرار می گیرند.

 

داروی شل کننده عضلات

 

داروی شل کننده عضلات داروهایی هستند که سبب تسکین سیستم عصبی مرکزی و درد دیسک کمرمی شوند. این دارو ها خواب آور هستند و باعث کاهش تنش های عضلانی و هیجانی در فرد می گردد، از این رو در کاهش کمر درد های شدید می توانند مؤثر باشند. مصرف این دارو برای کمر درد حتما باید زیر نظر پزشک معالج صورت بگیرد.

 

فیزیوتراپی

 

روش های فیزیوتراپی همچون انقباض ها و تحریک های الکتریکی و ماوراء صوتی، متحرک سازی مفاصل، و ماساژ درمانی می توانند تسکین موقتی برای کمر درد شدید باشند. لازم به ذکر است که کمر درد شدید معمولا با گذشت زمان خود به خود از بین می رود و در این شرایط، دیگر نیازی به درمان نخواهد بود.اگر شدت کمر درد بیشتر شود، یا اختلالاتی در انجام فعالیت ها و حرکت مشاهده شود، توصیه ها و آموزش های روش های فیزیوتراپی برای بازگشت به وضعیت عادی و درمان کمر درد با ورزش بسیار کارساز خواهند بود.

 

مگنت تراپی

 

درد مزمن غالباً پی‌آمد عملکرد نامناسب شبکه‌های عصبی کوچکی است که در اثر التهاب عصبی درونی آسیب دیده‌اند. تحریک مغناطیسی پالسی با شدت بالا (HIPMS) به شیوه‌ای غیرتهاجمی نورون‌ها را غیرقطبی می‌کند و بهبود آسیب دیدگی را شتاب می‌بخشد. مگنت درمانی تسکین درد را برای بیماران دچار کمر درد پس از جراحی یا سانحه، دیستروفی رفلکسی سمپاتیک، نوروپاتی محیطی، سندرم خروجی صدری و اندومتریوز به ارمغان می‌آورد.

 

تزریقات نخاعی

 

تزریقات نخاعی (یا تزریق در نخاع) معمولا به عنوان شیوه مناسب در درمان کمر درد شدید در نظر گرفته نمی شود. با این وجود، روش های مختلف تزریق نخاعی وجود دارد که از این قبیل می توان تزریق استروئید اپیدورال، مفاصل فاست(facet joints)، و تزریق در نقطه ماشه‌ای (یک ناحیه خاص در ماهیچه اسکلتی یا فاسیای عضلانی است) نام برد.