علت ابجاد زانو و پای ضربدری چیست؟

پا ضربدری، شرایطی است که زاویه بالای ساق پا به طرف داخل میباشد و زانوها در تماس با یکدیگر قرار میگیرند و مچ پا ها از هم دور می شوند.معمولا کودکان تا سن ۳ سالگی دچار کجی زانو می باشند و پای ضربدری به علت خم بودن ساق پای جنین در رحم مادر است، معمولا این کودکان تا سنین ۴ الی ۵ سالگی با پای ضربدری روبرو هستند، و پس از آن زانو شروع به صاف شدن می کند، با این حال تعدادی از این کودکان این کج بودن اصلاح نشده و ادامه میابد. در این موارد علت کج بودن زانو ممکن است ناشی از مشکلاتی مثل بیماری نرمی استخوان یا بدشکلی های ژنتیکی باشد.

 

علت

 

نوزادان به خاطر وضعیت فشردگی آن ها در رحم مادر با پای پرانتزی به دنیا می آیند. پاهای کودک با آغاز راه رفتن قوی تر می شوند و زانو ها به سمت داخل حرکت می کنند(در حدود 12 تا 18 ماهگی). اما در بعضی کودکان در 3 سالگی، پاها بیش از اندازه به سمت داخل ( وضعیت زانو ضربدری) می شوند. در این زمان موقع ایستادن کودک، زانوها با یکدیگر تماس داشته، اما قوزک ها از یکدیگر جدا هستند.

 

کجی زانو در کودکان سالم تا سن زیر 6تا7 سال رایج است این به این دلیل است که وزن آنها برروی ناحیه خارجی مفصل زانو ایجاد میشود و این یکی ازمراحل رشد طبیعی کودکان است برای درمان زانو ضربدری در اکثر موارد بدون هیچ گونه مراجعه به پزشک و خود به خود اصلاح می شود اما در صورتیکه کجی زانو خودبه خود اصلاح نشد و فاصله بین مچ پاها بیشتراز10 سانتیمتر باشد و زانوها نامتقارن باشد کودک با مشکل درروند رشد مواجه است .

 

پای ضربدری می تواند در نتیجه مشکلات یا بیماری های خاص همچون موارد زیر ایجاد شود:

 

- نرمی استخوان براثرکمبود ویتامین دی دربدن

 

- شرایط کبود سایر موادغذایی مانند ویتامین سی

 

- عوامل نادر ژنتیکی مانند ابتلا به سندروم کوهن

 

- وارد شدن آسیب به استخوان ساق پا (در این حالت فقط یک پا دچار خم یا انحنا می شود

 

- اضافه وزن یا چاقی

 

- دربزرگسالان کجی استخوان می تواند بر اثر هرگونه صدمه مانند شکستگی مچ پا و بیماری هایی مانند آرتروز استخوان یا روماتیسم ایجاد شود

 

پای ضربدری همچنین ممکن است با مشکل صافی کف پا ارتباط داشته باشد. هنگامی که زانوها در موقعیتی قرار می گیرند که بیش از حد خم و انحنا دارد، مفاصل پا مجبور به چرخش در محل خود می شود. این شرایط باعث وارد شدن فشار و کشیدگی زیاد به غضروف ها، تاندون ها و نیز بافت نرم داخل انحنای پا می شود.

 

                                 

 

 

علل و تشخیص پای ضربدری

وقتی به حالت طبیعی و با زانوهای کاملا صاف ایستاده ایم، باید دو زانو و دو قوزک در کنار یکدیگر قرار گیرند اما همیشه این اتفاق نمی افتد و به دلایل مختلف فاصله دو زانو یا دو قوزک از هم زیاد می شود که به آن زانو ضربدری می گویند.

علل پای ضربدری

پای پرانتزی در سن ۳ سالگی به بعد ممکن است به پای ضربدری تبدیل شود. اگر زمینه ژنتیکی برای تشدید آن وجود نداشته باشد، این حالت طبیعی قلمداد می شود و تا سن ۵ تا ۶ سالگی ادامه می یابد.

زانو ضربدری نیز می تواند ناشی از نرمی استخوان باشد ولی با توجه به اینکه اکثر کودکان در سن ۴-۳ سالگی و بعد از آن در معرض هوای آفتابی قرار می گیرند به ندرت ممکن است کمبود ویتامین D رخ دهد و بیماری های استخوانی مثل پا ضربدری بیشتر به دلیل بیماری های کلیوی است. مورد شایع دیگری که باعث افزایش زاویه ضربدری دو پا می شود، صافی کف پا هاست.

تشخیص پای ضربدری

برای درمان زانو ضربدری باید به پشت بخوابد و دو پایش را کنار هم قرار دهد. در این حالت زانو ها به هم می چسبند و قوزک های داخلی از یکدیگر دور می شوند. اندازه گیری فاصله ی قوزک ها درجه تغییر شکل را مشخص می کنند.

درجه 1: فاصله میان دو قوزک داخلی از 2.5 سانتیمتر کمتر است.

درجه 2: فاصله میان دو قوزک داخلی بین 2.5 تا 5 سانتیمتر است.

درجه 3: فاصله میان دو قوزک داخلی بین 5 تا 7.5 سانتیمتر است.

درجه 4: فاصله میان دو قوزک داخلی بیشتر از 7.5 سانتیمتر است.