پا پرانتزی چیست؟

پا پرانتزی چیست؟
 Genu Varum
مقدمه
  در حالت طبیعی ایستاده با زانوهای صاف، زمانی که قوزک‌ ها کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند، نباید فاصله چندانی بین زانوها وجود داشته باشد. اگر به هر دلیلی فاصله بین زانوها افزایش یابد، درحالی که قوزک‌ها به هم چسبیده‌اند این حالت پای پرانتزی  نامیده می‌شود.

به علت کمانی شدن پاها در این بیماری اصطلاح پای پرانتزی به کار می‌رود. در حالت پرانتزی شدن ساق پاها به سمت داخل انحراف می‌یابد.

علل
عدم هماهنگی در صفحه رشد(در کودکان)
بیماریی‌های که باعث کاهش ماده معدنی استخوان می‌شوند (مثلاً بیماری راشی تیسم و استئومالاسی)
ضربات وارده به ویژه به صفحه رشد
آرتروز (استئوآرتریت)
پارگی رباطهای زانو
شکستگی‌های انتهایی استخوان ران که منجربه بد جوش خوردن شده‌اند
شکستگی قسمت فوقانی استخوان درشت نی (به علت بد جوش خوردن)
بیماری پاژه
درمان
تجویز کفش طبی
تجویز کفش طبی و بریس در موارد شدیدتر
انجام جراحی
در کودکان در موارد شدید و زمانیکه روش‌های فوق پاسخ ندهد انجام می‌شود.

عمل جراحی
 پس از بسته شدن صفحه رشد به خصوص در موارد شدید در بزرگسالان معمولاً جراحی انجام می‌شود. پس از بسته شدن صفحه رشد استئوتومی انجام می‌گیرد.

درصورت عدم درمان پای پرانتزی با افزایش سن احتمال آسیب مفصل زانو که منجر به آرتروز زانو می‌شود تشدید می‌گردد؛ بنابراین در مواردی که به علت ژنوواروم شدید، آرتروز زانو ایجاد شده است احتمال انجام تعویض مفصل زانو (آرتروپلاستی) مطرح می‌شود.

توصیه‌ها و روش‌های درمانی فقط با نظر متخصص ارتوپدی یا طب فیزیکی و توانبخشی تجویز می‌گردد. همچنین در صورتی که ناهنجاری زانوی پزانتزی از نوع ساختاری نمی‌باشد بهتر است تمرینات اصلاحی را زیر نظر کارشناسان ارشد یا دکتری حرکات اصلاحی انجام دهید. زانوی پرانتزی ساختاری، عمدتاً با استفاده به موقع از بریس در دوره‌های مناسب امکان‌پذیر می‌شود.

به طور معمول، قرار دادن گوه خارجی در کف پا یا پاشنه توصیه نمی‌شود زیرا به دنبال کمانی شدن ساقها، پا به پرونیشن تمایل پیدا می‌کند. اصلاح این نوع ناهنجاری نیاز به اصلاح ساختار اسکلتی دارد که فقط در موارد شدید توصیه به استفاده از جراحی برای اصلاح این وضعیت می‌شود.

در مورد زانوی پرانتزی وضعیتی هم می‌توان ملاحظات اصلاحی زیر را در نظر گرفت

حرکات تقویتی  عضلات خارجی ساق و ران
حرکات کششی  کپسول داخل زانو

تصحیح راه رفتن به صورتی که پنجه مستقیم و در مسیر خط پیشروی قرار گیرد.

تصحیح کفش وتعویض کفشهایی که سائیدگی جانب خارج آنها بیشتر از حد معمول است.
پرهیز از نشستن در وضعیت چهار زانو

 

                                 

حرکات اصلاحی برای پا (زانوی) پرانتزی

توصیه‌ها و روش‌های درمانی فقط با نظر متخصص ارتوپدی یا طب فیزیکی و توانبخشی تجویز می‌گردد. همچنین در صورتی که ناهنجاری زانوی پزانتزی از نوع ساختاری نمی‌باشد بهتر است تمرینات اصلاحی را زیر نظر کارشناسان ارشد یا دکتری حرکات اصلاحی انجام دهید. اصلاح این نوع ناهنجاری نیاز به اصلاح ساختار اسکلتی دارد که فقط در موارد شدید توصیه به استفاده از جراحی برای اصلاح این وضعیت می‌شود. در مورد زانوی پرانتزی وضعیتی هم می‌توان ملاحظات اصلاحی زیر را در نظر گرفت:

•        ارائه حرکات تقویتی برای عضلات جانب خارجی ساق و ران

•        ارئه حرکات کششی برای کپسول داخل زانو

•        تصحیح راه رفت به صورتی که پنجه مستقیم و در مسیر خط پیشروی قرار گیرد.

•        تصحیح کفش وتعویض کفشهایی که سائیدگی جانب خارج آنها بیشتر از حد معمول است.

•        پرهیز از نشستن در وضعیت چهار زانو

 

 

در ادامه به برخی از حرکات اصلاحی اشاره می شود:

 

 

تمرینات کششی:

 

 

تمرین ۱

روی زمین بنشینید. پاهای خود را تا حد امکان باز کنید. سپس سعی کنید  انگشتان دست خود را به انگشتان پا نزدیک کنید در حالی که زانو به زمین چسبیده است و کاملا باز می باشد. اگر انجام این عمل برای شما امکان پذیر نیست و نمی توانید انگشتان پای خود را لمس کنید بهتر است ساق پا مچ پای خود را گرفته و سعی کنید در طی جلسات آینده انگشتان دست خود را بیشتر به انگشتان پا نزدیک کنید. این تمرین را ۳ بار و هر بار به مدت ۳۰ ثانیه انجام دهید.

تمرین ۲

پای خود را بر روی یک سکو (میز یا هر چیزی که ارتفاع آن مناسب باشد) قرار دهید و سعی کنی که پای تکیه گاه (که روی زمین قرار دارد)  را کاملا صاف کنید. اگر در ناحیه داخل ران احساس کشش نمی کنید باید پای خود را بر روی سکویی با ارتفاع بیشتر قرار دهید. این تمرین را ۳ بار و هر بار به مدت ۳۰ ثانیه انجام دهید.

 

تمرین برای افزایش قدرت عضلانی:

 

 

تمرین ۱

با کمی فاصله کنار دیوار قرار بگیرید. پای خود را کمی از زمین بلند کنید و با لبه خارجی پا به دیوار فشار بیاورید. تعادل خود را حفظ کنید و به جلو و عقب یا طرفین خم نشوید. این تمرین را ۳ بار و هر بار به مدت ۳۰ ثانیه انجام دهید.

تمرین ۲

با کنار خارجی پا یک توپ مدسین بال را هل می دهید. توجه داشته باشید که به توپ ضربه نزنید. بلکه توپ را هل بدهید به اینصورت که پس از برخورد پا با توپ در ادامه پا باید به حرکت خود ادامه دهد. این تمرین را ۳ بار و هر بار ۲۰ تکرار انجام دهید