حیطه فعالیت فیزیوتراپیستها

ماهیت فرآیندهای فیزیوتراپی

این هم توصیف مفهوم عملیات فیزیوتراپی مصوبه ۱۹۹۹ میلادی آخرین ورژن

فیزیوتراپی، خدمتی است که تنها توسط و یا با هدایت و نظارت یک فیزیوتراپیست صورت می گیردوشامل :بررسی ، تشخیص، برنامه ریزی درمانی، مداخله و ارزیابی می باشد. 

بررسی(Assessment): شامل معاینه(Examination) انفرادی و گروهی نقص های بالقوه یا بالفعل، محدودیتهای عملکردی، ناتواناییها، یا سایر مشکلاتی که توسط گرفتن تاریخچه، غربالگری و همچنین با استفاده از آزمایشات خاص و اندازه گیری و ارزیابی نتایج معاینات از طریق انالیز آنها در چهارچوب یک فرایند منطقی بالینی می توان به آن پی برد. 

تشخیص(Diagnosis): از معاینات و ارزیابی آنها بدست می آید و بیانگر نتیجه حاصل از فرایند منطقی بالینی می باشد. تشخیص ممکن است به صورت نقص حرکتی بیان شود یا شامل دسته های مختلفی از آسیبها، محدودیتهای حرکتی، توانائیها/ ناتوانیها یا سندرمها باشد.

برنامه ریزی(Planning): با تعیین نیاز به مداخله آغاز می شود و معمولا به ایجاد برنامه ای برای مداخله ختم می شود که شامل اهداف نهایی قابل اندازه گیری مورد بحث قرار گرفته با بیمار/ مشتری، خانواده یا فردی که از وی مراقبت می کند، می باشد. 

مداخلات(Intervention): انجام می شوند و برای رسیدن به اهداف توافق شده تغییر میابند و میتواند شامل :درمان با دست، بهبود حرکتی، استفاده از وسایل فیزیکی، مکانیکی و الکتریکی-درمانی، آموزش عملکرد، فراهم کردن وسایل کمکی و نحوه استفاده از آنها، راهنمایی و ارایه مشورت به بیمار، مستند سازی، هماهنگی و ارتباطات باشد. مداخلات همچنین ممکن است با هدف پیشگیری از آسیبها، محدودیتهای حرکتی، ناتوانیها یا صدمات صورت گیرند که در این صورت شامل بهبود و حفظ سلامتی، کیفیت زندگی و توانایی در تمام سنین و جمعیتها می باشد. 

ارزیابی(Evaluation): مستلزم انجام مجدد آزمایشها با هدف ارزیابی نتایج حاصل می باشد.

فیزیوتراپی چیست...

فیزیوتراپی (به انگلیسی: physiotherapy) شیوه‌ای از درمان بیماری‌ها و اختلالات عصبی-ماهیچه‌ای-اسکلتی با استفاده از تجهیزات مکانیکی، جریان‌های الکتریکی، مانورهای دستی، تمرینات ورزشی و عوامل فیزیکی دیگر است. در این روشها از ورزش، نور، پرتوهای فرابنفش و فروسرخ، گرما و جریان برق استفاده می‌شود. فیزیوتراپی حیطه‌ای از پزشکی است که هدف آن پیشگیری از بیماری‌ها، درمان، توانبخشی و بالا بردن سطح سلامت می‌باشد.

واژه فیزیوتراپی از «فیزیو= فیزیولوژیک، جسمانی و طبیعی» و «تراپی=درمان»، ساخته شده‌است. در بعضی از منابع لغت اصلی که کلمه فیزیوتراپی ازآن گرفته شده‌است کلمه physiological therapeutics می‌باشد. البته مداخلات درمانی در فیزیوتراپی بخش کوچکی از عملیات آن محسوب می‌گردد. در فیزیوتراپی هدف ارتقای عملکرد جسمانی بدن می‌باشد البته با توجه به تداخل و ارتباط زیاد سیستمهای بدن درمانهای فیزیوتراپی که توسط فیزیوتراپیست انجام می‌شود مستقیم یا غیر مستقیم باعث بهبود عملکرد دستگاه فیزیولوژیک نیز می‌شود مثلاً فیزیوتراپی دستگاه تنفسی موجب بهبود درصد گازهای خون (دی اکسید کربن و اکسیژن) و تغییر میزان اسیدیته خون شده که به نوبه خود می‌تواند باعث بهبود سطح هشیاری شود.

فیزیوتراپیست در این رشته به عنوان درمانگر شناخته می‌شود. با توجه به این که فیزیوتراپی درمان فیزیولوژیک و جسمانی بیماریها است کالبدشناسی و حرکت‌شناسی و فیزیولوژی حرکت از اهمیت بیشتری برخوردار است.

فیزیوتراپی درمانی علمی بر اساس تحصیلات عالی و بالینی با قدمت طولانی میباشد که همزمان با توسعه دانش پزشکی به یکی از ارکان درمان های نوین پزشکی تبدیل شده است.

اصلی ترین هنر و تخصص فیزیوتراپیست توانایی انجام مهارتهای دستی و حرکت درمانی است که در جهت پیشگیری از بسیاری بیماریها و درمان و توانبخشی افراد جامعه بکارگرفته میشود. خواص امواج مختلف مانند امواج صوتی,مغناطیسی,لیزر,شاک ویو,رادیویی و خواص درمانی اب,سرما و گرما بکارگرفته میشوند تا دستیابی به این اهداف اسانتر شود.

اعمال مذکور منحصرا توسط فیزیوتراپیستهای فارغ التحصیل از دانشکده های توانبخشی انجام میشود که اموزشهای علمی را طی کرده و درمانهای بالینی را بخوبی فراگرفته اند.

دیدگاه منحصربه فرد فیزیوتراپیست از بیمار و شناخت ویژه اش از عملکرد و ساختار طبیعی بدن در کنار معاینه و ارزیابی دقیق به وی این توانایی را میدهد تا بیماران را در جهت رسیدن به اهدافی مانند پیشگیری از بیماریها,تطابق افراد با محیط کار,افزایش کیفیت زندگی افراد,کاهش نیاز به برخی جراحیها و درمانهای دارویی طولانی مدت که عوارضی نیز درپی دارند,سوق دهند.

تمامی روشهای درمانی فیزیوتراپی دارای شواهد و پایه علمی و تحقیقاتی بوده و با درمانهایی مثل طب فیزیکی,کایروپراکتیک,طب سنتی,ورزش درمانی و ماساژدرمانی کاملا متفاوت میباشد.

درمان در فیزیوتراپی به طور کلی به سه گروه اصلی تقسیم می‌شود:

۱- تمرین درمانی: فیزیوتراپیست به وسیله تجویز؛ انجام و آموزش ورزشهای درمانی خاص؛ ماساژ؛ ورزش در آب (آب‌درمانی)؛ اقدام به درمان بیمار یا افزایش سطح سلامت می‌کند.

۲- الکتروتراپی:درمان به وسیله دستگاههای ویژه انجام می‌شود این دستگاهها معمولاً امواج خاصی را (امواج مایکرو ویو؛ امواج کوتاه رایویی؛ امواج مافوق صوت؛ امواج الکتریکی) که همگی توسط دستگاه به شکل خاصی تولیدشده و تغییر می‌یابند (مدوله می‌شوند).

۳- مهارتهای درمان با دست

مهمترین حیطه‌های فعالیت فیزیوتراپی در پزشکی شامل درمان موارد زیر است: ۱-بیماریهای دستگاه حرکتی (ارتوپدی). ۲-بیماریهای دستگاه قلبی و تنفسی. ۳-بیماریهای دستگاه اعصاب محیطی و مرکزی. ۴-بیماریهای پوستی و سوختگیها. ۵-درد و کنترل درد. ۶-بیماریهای شغلی.