پولیومیلیت Poliomyelitis یا فلج اطفال نوعی بیماری ویروسی است که در آن ویروس موجب آسیب تعدادی از سلول های نخاع شده و بدنبال آن تعدادی از عضلات اندام های بیمار فلج میشوند. این بیماری با انجام واکسیناسیون تا حد زیادی در دنیا ریشه کن شده است ولی در بعضی کشورها مانند پاکستان و افغانستان همچنان وجود دارد.
بیماری فلج اطفال
ویروس این بیماری از راه دستگاه گوارش وارد بدن بیمار میشود و سپس بعد از اینکه خود را در گلوی بیمار تکثیر کرد به جریان خون وی وارد شده و پس از وارد شدن به نخاع تعدادی از سلول های آن را از بین برده و در نتیجه انتقال پیام های عصبی مغز به اندام مختل میشود.
بیماری در 95 درصد موارد خود را فقط بصورت تب نشان داده و خودبخود و بدون برجای گذاشتن هیچ عارضه ای خوب میشود. در یک درصد مبتلایان به این ویروس، بیماری ابتدا بصورت تب است. تب بیمار بعد از چند روز خوب میشود و سپس بیمار برای چند روز دیگر دچار درد و اسپاسم شدید عضلات بدن میشود. بعد از گذشت چند روز دیگر عضلات اندام ها (بیشتر اندام تحتانی) دچار فلج شل میشوند.
بعضی از این عضلات فلج شده میتوانند بعد از چند ماه بهبودی نسبی پیدا کرده و قدرت خود را تا حدی بدست آورند ولی بعضی دیگر برای همیشه ضعیف یا فلج باقی میمانند. سیر بهبودی بعد از دو سال متوقف شده و بیماری وضعیت ثابتی به خود میگیرد.
بسیاری از بیماران در سابقه خود ذکر میکنند که " وقتی بچه بودم مریض شدم و تب کردم. برای من آمپول پنی سیلین زدند و من فلج شدم" .
البته تب بیمار بر اثر ابتلا به ویروس فلج اطفال بوده و خود بیماری موجب فلج اندام های بچه شده است ولی نشان داده شده است که تزریقات عضلانی و فعالیت زیاد بدنی در هنگام ابتلا به این بیماری میتواند احتمال بروز فلجی را بیشتر کند.
بندرت بعد از واکسیناسیون با واکسنی که از ویروس زند ضعیف شده تهیه شده ممکن است فرد واکسینه شده دچار بیماری فعال شده و فلج شود ( یک نفر در هر 2.5 میلیون نفر)
تغییر شکل اندام ها در بیماری فلج اطفال
مشکل اصلی بیماران مبتلا به پولیومیلیت یا فلج اطفال آسیب سلول های نخاع آنان است و بدنبال آن عضلاتی که بوسیله آن سلول ها تحریک میشوند دیگر کار نکرده و فلج میشوند.