زانوی پرانتزی چیست

در حالت عادی وقتی سر پا مستقیم می ایستید و مچ پاهایتان را به هم میچسبانید زانوهایتان هم در کنار یکدیگر قرار گرفته و فاصله کمی با هم دارند. گاهی این فاصله زیاد میشود و به نظر میرسد کل اندام های تحتانی چپ و راست بصورت دو پرانتز ( ) در کنار یکدیگر قرار گرفته اند. معمولاٌ به این تغییر شکل اندام، زانوی پرانتزی میگویند. ولی علت زانوی پرانتزی چیست

.

 

شایعترین علت زانوی پرانتزی انحراف قسمت بالایی استخوان درشت نی است که به آن ژنو واروم Genu varum میگویند.

 

در این عارضه تنه استخوان درشت نی به خط محوری بدن نزدیکتر میشود به عبارت دقیقتر هرچه از بالای استخوان درشت نی یا تیبیا به سمت پایین تر میاییم، میبینیم استخوان به خط محوری بدن نزدیکتر شده است. البته گاهی علت زانوی پرانتزی در تغییر شکلی است که در قسمت های پایینی تنه استخوان ران ایجاد میشود.

 

 

                                 

 

عوارض شکستگی کشکک

 مهمترین آنها عبارتند از

ساییدگی و آرتروز مفصل : شکستگی کشکک معمولا به غضروفی که در سطح پشتی آن است آسیب میزند. این آسیب میتواند در دراز مدت ایجاد سائیدگی مفصل بکند بطوریکه حدود یک پنجم بیماران با شکستگی کشکک در دراز مدت دچار استئوآرتریت زانو میشوند.

ضعف عضله چهار سر : ضعف عضلات چهارسر ران هم از دیگر عوارض این شکستگی است. محدودیت حرکت زانو چه بصورت محدودیت در راست کردن و یا خم کردن زانو هم شایع است. البته این محدودیت ها معمولا آنقدر زیاد نیستند که ناتوان کننده باشند.

درد مزمن در جلو زانو : از دیگر عوارض این شکستگی ها بروز درد مزمن جلوی زانو است

 

 

                                 

 

بازپروری شکستگی کشکک

درمان شکستگی کشکک چه با عمل جراحی و چه بدون آن باشد زانو باید تا مدتی در حالت صاف و بدون حرکت باقی بماند. این بیحرکتی بعد از چند هفته موجب خشکی مفصل زانو و ضعیف شدن عضلات ران بخصوص عضله چهارسر میشود.

 

بنابراین بسیار مهم است که بعد از این مدت بیحرکتی، بیمار تحت نظر پزشک معالج و یک فیزیوتراپ نرمش های بخصوصی را برای بدست آوردن مجدد دامنه حرکتی زانو و تقویت عضلات ران انجام دهد وگرنه زانو ممکن است بصورت دائمی دچار خشکی شود.

 

بیمار چه عمل شده باشد و چه درمان وی بدون جراحی صورت گیرد باید مدت خاصی با عصای زیر بغل راه برود که مدت و نحوه آن توسط پزشک معالج تعیین میشود.

 

 

                                 

 

کندرومالاسی کشکک

کندرومالاسی کشکک چگونه ایجاد میشود

 

از عوامل مهمی که زمینه را برای ایجاد این بیماری مستعد میکند تغییر شکل مسیر شیار مانندی است که کشکک باید در حین بالا و پایین رفتن در جلوی قسمت پایینی استخوان ران طی کند.

 

گاهی هم خود استخوان کشکک به علت عدم تعادل بافت هایی که به آن متصل میشوند به یک طرف منحرف یا کج میشود و به درستی در شیار مربوطه حرکت نمیکند. به این وضعیت حرکت نامناسب کشکک یا Patellar maltracking میگویند.

 

نتیجه این وضعیت توزیع نامناسب نیروها است بطوریکه به قسمت هایی از غضروف کشکک فشارهایی بیش از قسمت های دیگر آن وارد میشود و همین امر موجب نرم شدن و ریش ریش شدن غضروف میشود.

 

 بیماری در زنان بیشتر است بطوریکه شیوع آن در زنان دو برابر مردان است. در نوجوانان در سنین رشد بیشتر است و در ورزش هایی مثل دویدن، دوچرخه سواری، فوتبال، تنیس و اسکی بیشتر دیده میشود بخصوص اگر فرد ورزش را تازه شروع کرده باشد یا شدت انجام آنرا به ناگهان زیاد کند. به نظر میرسد در کسانی که صافی کف پا دارند یا زانوهای پرانتزی دارند این بیماری بیشتر دیده میشود.

 

 

                                 

 

علت و انواع ورم مفصل در بچه ها چیست

علت

 

همانطور که ذکر شد واقعاً هنوز معلوم نشده است که چرا بعضی بچه ها گرفتار این بیماری می شوند عوامل متعددی مانند خطای ژن، استرسهای روانی، ویروس و زمینه های ژنتیک ذکر شده ولی واقعاً هیچ یک ثابت نشده است. علت هر چه می خواهد باشد بدن بر ضد سلولهای سینوویوم و بافتهای مفصل ماده ای می سازد که باعث التهاب مفصل می شود.

انواع JIA

 

    نوع الیگوآرتیکولار یا پوسی آرتیکولار : ۵۰% موارد است گرفتاری در چهار مفصل یا کمتر از چهار مفصل است. گرفتاری بیشتر در مفاصل زانو، آرنج و مچ پا است در دخترها گرفتاری بیشتراست .

 

    نوع پلی آرتیکولار : ۴۰% موارد است. گرفتاری در بیش از پنج مفصل است. گرفتاری مفاصل قرینه است (مانند هر دو مچ پا، یا هر دو زانو یا مچ دستها)

 

    نوع سیستمیک: ۱۰% موارد است گذشته از گرفتاری مفاصل گرفتاری اعضای دیگر بدن مانند قلب نیز وجود دارد. در این نوع بیماری تب وجود دارد که هفته ها طول می کشد. مفاصل کوچک دستها و مفاصل دیگر نیز گرفتار می شوند.دانه های قرمز رنگ روی قفسه سینه و رانها و جاهای دیگر وجود دارد در این نوع پسر و دخترها مساوی گرفتار می شوند.

 

علائم

 

علائم عمومی : خستگی ، تب، کاهش اشتها

 

علائم خارج مفصلی: در چشم ها التهاب قسمت قدام چشم بخصوص در نوع الیگوآرتیکولار بوجود می آید بنابراین بایستی بیمار بطور مرتب هر شش ماه توسط چشم پزشک معاینه شود. اعضای دیگر بدن مانند قلب در نوع سیستمیک گرفتاری دارند.

 

علائم اختصاصی مفصل: به علت درد بیمار هنگام راه رفتن می لنگد. به علت درد و ورم کاهش حرکت مفصل وجود دارد و چون مفصل را در حالت ثابت نگه می دارد کم کم مفصل خشک می شود به علت صدمه ای که غضروف و استخوانهای اطراف مفصل می خورند کم کم مفصل دچار تغییر شکل و دفورمیتی می شود. صفحات رشد اطراف مفصل صدمه می خورند که باعث کاهش رشد و کوتاهی قد می شود.

 

علائم آزمایشگاهی: آزمایش رماتیسم (RF) همیشه مثبت نیست. در نوع الیگو آرتیکولار ANA بیشتر از انواع دیگر مثبت است.

تشخیص

 

آسان نیست و مجموعه علائم بالینی، معاینه، آزمایش خون و مایع مفصل و انجام عکس برداری برای رد کردن بیماریهای دیگر التهاب مفصل مانند تومور و شکستگی تشخیص را آسان ترمی کند.

 

 

                                 

 

عمل جراحی با میله داخل استخوانی

در این روش ران بیمار در اطاق عمل با بیهوشی عمومی بصورت بسته جااندازی شده و سپس از راه دو شکاف یک سانتیمتری که در دو طرف بالای زانو داده میشود دو میله بلند فلزی (به کلفتی میله بافتنی) به داخل کانال استخوانی ران تا بالاترین قسمت های استخوان فرستاده شده و بدین وسیله شکستگی بیحرکت میشود.

 

امروزه در اکثر مراکز درمانی اروپا و امریکای شمالی از روش دوم استفاده میشود. علت اینست که در هر دو روش از بیهوشی عمومی استفاده شده و اگر برای کشش بیمار از پین استخوانی استفاده شود شکاف جراحی چه در پوست و چه در استخوان در هر دو روش یکی است

.

 

با این حال در روش جراحی تعبیه میله داخل استخوانی، بیمار بجای ۳-۲ هفته ۲-۱ روز در بیمارستان بستری میشود و نیازی هم به گچ گیری ندارد و زودتر هم را میفتد.

 

هزینه بستری در بیمارستان و هزینه دور ماندن والدین از محل کارشان برای مراقبت از بیمار در بیمارستان کاهش یافته و بیمار هم مدت زیادی از مدرسه دور نمیماند

 

 

                                 

 

.

کشش پوستی و سپس گچ گیری

در این روش بیمار برای مدتی در بیمارستان بستری میشود.

 

در مدت بستری، بیمار در تخت به پشت دراز کشیده و وزنه هایی از طریق ریسمان به چسب های نواری پهنی که به پوست ساق چسبیده است متصل شده و موجب اعمال نیروی کششی به کل اندام تحتانی میشود. ( در بچه های بزرگتر گاهی بجای کشش پوستی از کشش استخوانی استفاده میشود.

 

در روش کشش استخوانی وزنه از طریق ریسمان به میله فلزی که بصورت عرضی در پایین استخوان ران بیمار (بالای زانو) گذاشته شده است متصل شده و موجب اعمال نیروی کششی به کل اندام تحتانی میشود).

 

کشش اعمال شده به اندام تحتانی موجب میشود قطعات شکسته شده ران در کنار یکدیگر و در وضعیت مطلوب قرار بگیرند. در این روش درمانی پزشک معالج مکرراً از محل شکستگی عکسبرداری کرده و وضعیت قطعات را زیر نظر میگیرد.

 

بیمار ۳-۲ هفته در همین حالت بستری میماند تا قطعات شکسته شده به هم بچسبند. سپس اگر از کشش استخوانی استفاده شده میله از پای بیمار خارج میشود و یا چسب های کشش پوستی از ساق بیمار جدا میشود و برای بیمار گچ اسپایکا گرفته میشود.

 

 

                                 

 

درمان شکستگی تنه ران در بچه ها

انتخاب نوع درمان شکستگی تنه استخوان ران در کودکان تابع سن بچه و مقدار جابجایی شکستگی است. در مواردی که شکستگی بدون جابجایی باشد درمان بصورت گچ گیری است.

 

برای گچ گیری شکستگی ران از روش خاصی استفاده میشود و گچ بکار برده را گچ اسپایکا Spica cast میگویند. گچ اسپیکا تنه بیمار را از سینه به پایین در بر میگیرد.

 

تمام اندام تحتانی شکسته شده تا نوک انگشت در گچ گذاشته میشود و اندام تحتانی طرف سالم تا بالای زانو گچ گرفته میشود. این گچ بسته به سن بچه بین ۶-۳ هفته باقی مانده و سپس خارج میشود

.

گچ اسپایکای ران

در مواردی که شکستگی همراه با جابجایی باشد اگر سن بچه زیر ۵ سالگی باشد ابتدا شکستگی در اطاق عمل و با کمک بیهوشی عمومی جااندازی شده و سپس گچ اسپایکا گرفته میشود و اگر سن بچه بالای ۵ سالگی باشد دو روش درمانی را میتوان انجام داد که هر روش طرفداران خود را دارد

 

 

                                 

 

 

شکستگی ترکه تری

بافت استخوانی در کودکان قدرت ارتجاعی بیشتری نسبت به بزرگسالان دارد. همچنین محتوای آب استخوان بچه ها از بزرگسالان بیشتر است.

 

در بزگسالان رفتار استخوان در مقابل نیروهایی که بر آن وارد میشود مانند رفتار شاخه خشک درختی است که قصد خم کردن آنرا داریم. وقتی دو طرف شاخه خشک درختی را میگیریم و آنرا خم میکنیم شاخه در ابتدا قوس برداشته و خم میشود.

 

اگر در این حال شاخه را رها کنیم شکل آن دوباره به حالت اول برمیگردد. اگر نیرویی که به دو طرف شاخه چوب وارد میکنیم از حد تحمل چوب فراتر رود چوب به ناگهان شکسته شده و به دو قطعه کاملا جدا از هم تبدیل میشود.

 

 در بچه ها اما رفتار استخوان قدری متفاوت بوده و شبیه خم کردن یک شاخه زنده و تر و تازه درخت است. شما به سختی میتوانید این شاخه را بشکنید. شاخه در ابتدا خم میشود.

 

با اعمال نیروی بیشتر ممکن است طرف محدب شاخه شکسته شده و فیبرهای تشکیل دهنده آن از هم جدا شوند ولی در طرف مقعر تداوم فیبرهای شاخه درخت باقی میماند .

 

پس در این موارد شکستگی کامل نیست. شکستگی در استخوان های بلند کودکان مثل استخوان های ساعد و ساق هم معمولا به این الگو شبیه است به همین خاطر به این توع شکستگی ترکه تری یا گرین استیک Green stick میگویند.

 

 تفاوت دیگر بچه ها با بزرگسالان اینست که پریوست یا ضریع استخوان ( پرده بافتی که دورتادور استخوان ها را میپوشاند) در بچه ها کلفت تر و محکم تر از بزرگسالان است

.

 

بنابر این در هنگام شکسته شدن استخوان بچه ها این پرده کمتر پاره شده و چون دور استخوان را گرفته از جابجا شدن قطعات استخوان جلوگیری میکند ( مانند وقتی که یک استوانه چوبی را در داخل یک شلنگ آب قرار دهیم و سپس چوب را با ضربه از بیرون از وسط بشکنیم. شلنگ آب سالم مانده و مانع از جابجا شدن دو قطعه شکسته شده چوب میشود).

 

شکستگی های ترکه تری هم نیاز به جااندازی دارند. بعضی از پزشکان معتقدند برای اینکه بتوان دو استخوان شکسته شده را بطور صحیح در امتداد هم قرار داد باید ابتدا شکستگی ترکه تری را به یک شکستگی کامل تبدیل کرده و سپس جااندازی انجام شود

 

 

                                 

 

.

شکستگی بالای آرنج بچه

شکستگی سوپراکندیلر آرنج بچه ها در پایین ترین قسمت استخوان بازو و درست بالای مفصل آرنج است. این شکستگی شایع ترین شکستگی آرنج اطفال بوده و معمولاً در بچه های با سن کمتر از ۸ سال دیده میشود.

 

این شکستگی یکی از خطرناک ترین شکستگی های مفصل آرنج هم هست چون میتواند موجب آسیب عروقی شود. علت ایجاد این شکستگی زمین خوردن بچه با دست است.

 

اگر بچه با کف دست زمین بخورد، قطعه پایینی به خلف (پشت) میرود. این نوع شکستگی را Extension type میگویند. اگر بچه با آرنج زمین بخورد قطعه پایینی شکستگی به جلو جابجا میشود. این نوع شکستگی را Flexion type میگویند.

شکستگی Extension آرنج

شکستگی Flexion آرنج