فیبرومیالژی سندرم درد اسکلتی-عضلانی مزمنی است که با درد منتشر، نقاط حساس، خستگی و اختلال خواب مشخص می‌شود و علت آن ناشناخته است. در۱۰٪ جمعیت دردهای اسکلتی-عضلانی دیده می‌شود. درد مزمن و تندرنس عضلانی و نقاط اتصال عضلانی مشخصه آن است. وجود مجموعه علایمی غیر از درد باعث شده که اصطلاح سندرم فیبرومیالژیا نیز در مورد این بیماری به کار رود.
💥 علایم بالینی
ویژگی‌های اصلی فیبرومیالژی درد منتشر در بافت نرم است که معمولاً با جملاتی نظیر گرفتگی، خارش، سوزش هم بیان می‌شود. درد ممکن است در گردن، پشت، سینه، بازوها و پاها حس شود. بعلاوه بیماران ممکن است خستگی، اختلالات خواب یا سردرد شاکی باشند. بیماریهای شایع همراه شامل سندرم روده تحریک پذیر، سندرم خستگی مزمن، افسردگی، سردرد مزمن، آلرژی‌های دارویی متعدد، سندرم پیش از قاعدگی و اختلالات اضطرابی است. معاینات فیزیکی غیر از وجود tender pointها (نقاط قرینه در عضلات و اتصالات تندونی دربدن نرمال است.
اختلالات همراه بافت همبند، بیماریهای روانی، اختلالات خواب و عفونتهای مزمن ارزیابی بیماران با درد و تندرنس که کرایتریای فیبرومیالژی را پر می‌کنند، مشکل کرده است. همپوشانی علائم فیبرومیالژی با سایر بیماریهای با اتیولوژی ناشناخته، مانند سندرم خستگی مزمن، بررسیهای اضافه در تشخیص را ضروری می‌سازد. تشخیص‌های دیگری که باید مد نظر باشد شامل هایپوتیروئیدیسم، میوپاتیهای ناشی از دارو (به عنوان مثال HMG-CoA inhibitorها)، پلی میالژیا روماتیکا، سندرم درد میوفاسیال، بیماری لایم، مالتیپل اسکلروزیس، میوپاتی متابولیک، افسردگی، سندرم تمپرومندیبولار و سایر بیماریهای روماتولوژیک است.
💥 تشخیص
شخیص فیبرومیالژی بالینی است. بررسیهای آزمایشگاهی و تصویر برداری برای رد سایر اختلالات کمک کننده‌اند. آزمایشات اصلی CBC، ESR،CRP آزمایشات بیوشیمی استاندارد و تستهای عملکرد تیروئید را شامل شوند. به علت تعدد موارد مثبت کاذب، RF، ANAو لایم آنتی بادی‌ها تنها باید در بیمارانی که شک بالینی بالاست بررسی شوند.بررسیهای رادیولوژیک نیز در بیمارانی که شواهد التهاب مفاصل یا رادیکولوپاتی دارند، انجام می‌شود. شرح حال دقیق خواب و بررسیهای آن در بیماران چاق و مردان مبتلا به فیبرومیالژی الزامی است. بیماران باید از نظر وجود افسردگی همراه، که در بیماران با دردهای مزمن معمول است، نیز مورد بررسی قرار گیرند.
💥 درمان
یکی از مهم ترین اقدامات در درمان فیبرومیالژیا آگاه سازی و آموزش بیماران نسبت به عدم خطرناک بودن بیماریشان است. آموزش بیماران اثر درمانی اثبات شده دارد. از اقدامات دیگر استفاده از داروهای متنوع به خصوص دسته های دارویی SSRI, TCA می باشد که می توان به صورت ترکیبی توسط متخصص برای کاهش عوارض جانبی آنها استفاده شود. ورزش به خصوص از نوع هوازی به صورت پیاده روی در درمان این بیماران موثر می باشد. درمان اختلالات همراه مثل اختلالات خواب، اضطراب، افسردگی هم را باید در درمان مد نظر قرار داشته باشد.
