کانال نخاعی و تنگی آن

یکی از علل شایع کمردرد تنگی کانال نخاعی است. تنگی کانال نخاعی بیماری افراد میانسال و مسن است.

میدانیم که نخاع در درون کانال استخوانی قرار دارد که از پشت سر هم قرار گرفتن مهره ها تشکیل شده است. اگر به دلایلی این کانال تنگ شود فضای مورد نیاز نخاع کم شده و به آن فشار وارد میشود.

این فشار همچنین به اعصابی که از نخاع خارج شده و به اندام تحتانی میرود وارد گشته که موجب بروز علائم بیماری میشود.

کانال نخاعی در هر قسمتی از مسیر خود میتواند تنگ شود. این تنگی در ستون فقرات گردنی و یا کمری علائم متفاوتی دارد.

تنگی کانال نخاعی کمری چگونه ایجاد میشود

تنگ شدن کانال نخاع به علت رشد استخوان و بافت های دیگر به داخل این کانال است و این رشد بافت های اضافی جزئی از روند پیری و مسن شدن است. در حقیقت این بیماری معمولاً در افراد بالای 60-50 سال دیده میشود.

در مرد و زن شیوع یکسانی دارد ولی معمولاً در خانم ها با علائم بیشتری بروز کرده و بیشتر نیاز به درمان پیدا میکند.

 شروع این بیماری با پیر شدن دیسک بین مهره ای است. با افزایش سن، دیسک بین مهره ای محتوای آب خود را از دست داده و چروکیده و کوچک میشود. کاهش ارتفاع دیسک موجب میشود مهره ها به یکدیگر نزدیک تر شوند و این نزدیک شدن مهره ها دو مشکل را ایجاد میکند.

یکی اینکه سوراخ یا دهانه ای که بین دو مهره مجاور هم و در دو طرف آنها قرار دارد تنگ میشود. این دهانه ها محل خروج ریشه های عصبی از نخاع هستند. پس به این اعصاب فشار وارد میشود. مشکل دیگر اینست که با نزدیکتر شدن مهره ها به هم فشار بیشتری به مفاصل بین مهره ها وارد میشود که آنهم به نوبه خود موجب آرتروز و سائیدگی مفصل میشود.

کانال نخاعی طبیعی  

کانال نخاعی تنگ شده

 هر مفصلی که سائیده میشود شروع به ساختن استخوان های اضافه در اطراف خود میکند. همچنین لیگامان های اطراف مفصل هم کلفت تر میشوند.

مفاصل بین مهره ای هم همین کار را میکنند. این استخوان های اضافی و لیگامان های کلفت شده هم دهانه بین مهره ای و هم کانال نخاع را تنگ تر میکند.

مجموعه این عوامل موجب افزایش فشار بر روی ریشه های عصبی میشوند که در حال خروج از نخاع هستند. در بعضی افراد کانال نخاعی بصورت مادرزادی تنگ است.

این وضعیت در مردان بیشتر دیده میشود و علائم آن معمولاً در سنین 50-30 سالگی بروز میکند.

منبع : ایران ارتوپد

                                 

آسیب نخاع

طناب نخاعی استوانه ای از بافت عصبی که ضخامت آن تقریباً به اندازه انگشت کوچک است و 38 تا 45 سانتی متر طول دارد. این طناب از سوراخ جمجمه شروع می شود به طوری که از بالا با بصل النخاع در ارتباط است و درون کانال ستون مهره ای تا سطح قاعده بدنه الویه مهره کمری 1 L پائین کشیده شده است و در آنجا به دسته ای از رشته های عصبی به نام اعصاب دم اسبی ختم می شود. این اعصاب از مناطق کمری و خاجی ستون فقرات بیرون می آیند. طناب نخاعی از 31 قسمت تشکیل شده است که از هر کدام یک جفت عصب خارج می شود. ضخامت این طناب در نقاط مختلف متفاوت است و در نواحی گردنی و کمری قدری ضخیم تر است. زیرا در این ناحیه عصب بزرگی برای نواحی دست و پا از نخاع خارج می شود. این دو ناحیه را برجستگی های گردنی و کمری نخاع می گویند.

اعمال طناب نخاعی

1 – رابط میان مغز و اعصابی است که به بخش های طرفی تنه و دست و پا می روند.

2 – مرکز مهم اعمال رفلکسی است .

اعصاب نخاعی شامل : 8 جفت گردنی ، 12 جفت توراسیک ( سینه ای )، 5 جفت عصب کمری ، 5 جفت خاجی ، 1 جفت دنبالچه ای

معلول ضایعه نخاعی

به فردی اطلاق می شود که به هر علتی اعم از تروما یا ضربه، بیماری های مادرزادی، بیمارهای عفونی، تومور مغزی یا سرطان، بیماری های مغزی و عروقی و یا حتی مراحل پیشرفته ضایعات دیسکوپاتثی، نخاع از زیر منطقه بصل النخاع تا ناحیه انتهای شبکه دم اسبی که توسط ستون فقرات محافظت می شوند دچار آسیب شده و مقدار ضایعه آن از قسمتی تا قطع کامل و یا له شدگی و تغییرات استحاله ای باشد که نتیجه آن ایجاد عوارض حرکتی و حسی و یا اتونومیک یک یا چند اندام و تنه است.

ضایعات طناب نخاعی و ریشه های آن

1 – کنکشن CONCUSSION که باعث ایجاد علائم عصبی خفیفی شده و پس از چند ساعت بهبود می یابند.

2 – کوفتگی نخاع : CONTUSION که منجر به ادم و خونریزی سطحی طناب نخاعی می شود.

3 – فشردگی نخاع : COMPRESSION که با ادم وایسکمی شدید همراه بوده و منجر به نکروز می شود. این ضایعه ممکن است دائمی باشد و یا این که پس از مدتی به آهستگی تخفیف یابد.

4 – قطع کامل نخاع : که منجر به از بین رفتن کلیه اعمال فیزیولوژیکی نخاع در زیر محل ضایعه به طور دائمی می شود. این ضایعه در اثر زخم شدن به عقب؛ چرخیدن و فشردگی نخاع ایجاد می شود  ممکن است منجر به جراحی کانال نخاعی کمری شود.

اتیولوژی آسیب های نخاعی

1 – عوامل با منشاء خارجی :ضربات شدید و ناگهانی ، تصادف رانندگی ، سقوط از بلندی ، صدمات زمان تولد، صدمات ناشی از گلوله ، صدمات ناشی از ورزش

2 – عوامل با منشاء داخلی :تومورهای مغزی و نخاعی ، عفونت ها ؛ میلیت ، اختلالات عروقی ، تغییرات دژنراتیو( تخریب دیسک) ، ادم ، هماتوم و پارگی دیسک ،مولییپل اسکلزوزیس ، اختلالات مایعات نخاعی ، التهاب سلول های نخاعی

عوارض آسیب های نخاعی

1 – سیستم تنفس:صدمه و آسیب به مهره های گردنی یا شکستگی بالای 4 C مشکلات خاصی را در عمل تنفس به وجود آورده و باعث توقف کامل تنفس می شود صدمه زیر 4C در صورت فعال بودن عصب فرنیک باعث تنفس دیافراگماتیک خواهد شد.2 – سیستم قلبی و عروقی :هرگونه قطع عرضی در طناب نخاعی بالاتر از سطح T5 ا ثر اعصاب سمپاتیک را بر سیستم قلبی و عروقی از بین می برد و باعث مشکلات فوری شامل برایکاردی – هیپوتانسیون و کاهش برون ده قلبی می شود.3 – سیستم ادراری:رتانسیون ادراری یک علامت شایع در صدمات حاد نخاعی و شوک نخاعی است. مثانه با توجه به فقدان اثر مهاری مغز بسیار تحریک پذیر می شود در نتیجه مکرراً مقدار کمی ادرار دفع خواهد کرد که دفع مثانه به طور کامل صورت نگرفته و این امر منجر به اتساع مثانه و احتباس ادرار و بروز عفونت و سنگ های ادراری می شود.4 – سیستم معده ای – روده ای:چنانچه طناب نخاعی بالاتر از 5 T و به طور عرضی قطع شود فقدان عصب رسانی سمپاتیک ممکن است که منجر به ایجاد اتساع ایلئوس و معده شود.

مشکلات دفعی ؛ سختی و احتباس مدفوع نیز ایجاد می شود.

5)شوک نخاعی و هیپورفلکس خود به خودی:شامل انبساط مثانه (در اثر استاز ادراری) و انبساط روده و زخم فشاری

6)هایپرورفکسی معمولاً در ضایعات نخاعی بالای سطح 6 T به وجود می آید. اگر یک محرک شدید احشایی و یا یک محرک دائمی روی استخوان های زیر ناحیه ضایعه وجود داشته باشد و یا مثانه این بیماران تحت کشش بیش از حد قرار گیرد. علائم آن عبارت اند از سردرد؛ عرق نواحی بالای سطح ضایعن؛ گرفتگی بینی؛ تیره شدن بینایی؛ فشارخون؛ تندی و یا کندی ضربان قلب؛ کشش بیش از اندازه مثانه در این بیماران به علل زیر حادث می شود :

الف ) گرفتگی سوند تخلیه کننده

ب ) پر شدن کیسه ادرار

ج ) غلط بسته شدن سوند

د) عمل تعویض سوند

هـ ) اتساع بیش از حد مثانه

و) افزایش گاز در روده ها و افزایش و تجمع مدفوع و یا هر نوع تحریک روی رکتوم 

ز) تحریکات پوستی مثل سوختگی – که جت جلوگیری از آن بایستی عوامل ایجاد کننده را حتی الامکان برطرف نمود.

(7هایپروترمیا :HYPERTHERMIA

ممکن است دمای بدن این بیماران تحت تأثیر محیط گرم؛ افزایش یابد که باعث علائم زیر می گردد:

الف ) پوست گرم؛ قرمز و خشک

ب ) احساس ضعف

ج) سرگیجه

د) اختلال بینایی

هـ) سردرد

و) تهوع

ز) دمای بالا

ج ) نبض نامنظم و ضعیف

جهت کاهش هایپروترمیا و تنظیم دمای بدن بیمار بایستی از روش های زیر استفاده نمود

بیمار به طور خودکار مدت زمانی را که می تواند در یک محیط گرم باقی بماند را به دست آورد. از مایعات استفاده کند. از لباس های نازک نخی و سبک استفاده کند. جهت جلوگیری از آفتاب زدگی از کلاه استفاده کند. از اسپری خنک کننده استفاده نماید. اطراف بیمار جریان هوا برقرار باشد و اگر دمای بدن بیمار از 40 سانتی گراد بیشتر شد به پزشک مراجعه کند.

8 – هیپروترمیا HYPOTHERMIAهمچنین وقتی که یک بیمار نخاعی در محیط سرد به مدت طولانی قرار گیرد علائم زیر به وجود می آید:

الف ) پوست سرد

ب ) لرز

ج ) کاهش دمای بدن

د) کاهش فشارخون ؛ نبض و تنفس

هـ( پریشانی که بایستی برای رفع آن از لباس گرم استفاده نمود و بیمار از محیط سرد خارج شود و اندام های او را با حوله های گرم پوشاند.

9)از آنجا که این بیماران اکثراً در وضعیت درازکش قرار دارند هنگام تغییر وضعیت و قرار گرفتن در حالت نشسته و یا ایستاده به علت تجمع خون در اندام های تحتانی و محوطه شکم دچار کاهش ناگهانی فشارخون همراه با 

سرگیجه  می شوند که با استفاده از جوراب کشی در ناحیه اندام های تحتانی و شکم بند در ناحیه شکم و همچنین تغییر وضعیت بیمار به صورت تدریجی می توان از آن جلوگیری نمود. اگر در روی ویلچر بیمار دچار این حالت شد با افقی نمودن ویلچر می توان از کاهش فشارخون جلوگیری نمود و پس از بهبود حالت بیمار به تدریج به وضعیت اولیه برگرداند. البته کاهش فشارخون می تواند به علت کاهش دفع ادرار نیز باشد که پس از دفع ادرار بهبود می یابد

10)تجمع مایع داخل کانال نخاعی به علت تغییرات نرولوژیکی در 5 تا 10% بیماران نخاعی به وجود می آید که ممکن است از چند ماه تا چند سال بعد از ضایعه به وقوع بپیوندد علائم آن بشرح زیر است: کاهش ناگهانی درد و یا حس بیمار و یا افزایش ناگهانی و زیاد درد – افزایش عرق و تعریق غیر طبیعی – اتونومیک دیسرفلکس.

همچنین در بیماران ضایعه نخاعی سطوح 4 T به بالا به علت فلج عضلات بین دنده ای بیمار؛ فعالیت های تنفسی کاهش یافته و به علت کم شدن و یا از بین رفتن رفلکس سرفه و بازدم قوی زمینه مناسبی جهت ایجاد بیماری های ریوی مثل پنومونی ؛ آتکلتازی و غیره ؛ فراهم می گردد که CHEST PT و آموزش های لازم تنفسی برای جلوگیری از عوارض ریوی اهمیت فراوانی دارد.

 

منبع: تبیان

                                 

آرتروسکوپی

     

 

آرتروسکوپی یک وسیله جراحی است که پزشک متخصص ارتوپدی از آن برای دیدن داخل مفصل به جهت تشخیص یا درمان بیماری استفاده میکند. کلمه آرتروسکوپی به معنای دیدن داخل مفصل است. Arthro به معنای مفصل و scopy به معنای دیدن است. در واقع یک آرتروسکوپ یک مفصل بین است. پزشک معالج با دیدن داخل مفصل میتواند بسیاری از بیماریهای آنرا تشخیص داده و میتواند اقدام به درمان جراحی بعضی از آنها از طریق ارتروسکوپ کند.

چرا نیاز به آرتروسکوپی دارم

روند تشخیص بیماری های مفصلی معمولا از مراحل خاصی میگذرد. پزشک ابتدا سعی میکند با صحبت با بیمار اطلاعات لازم در مورد مشکلات وی را از او بگیرد. سپس وی را معاینه میکند و بعد از آن از طریق انجام آزمایشات و تصویربرداری هایی مانند رادیوگرافی ساده، سی تی اسکن  یا ام آر آی سعی میکند به تشخیص بیماری نزدیک تر شود. گاهی اوقات بعد از انجام اقدامات ذکر شده تشخیص دقیق بیماری امکانپذیر نیست. در این موارد ممکن است بتوان از طریق ارتروسکوپ و دیدن داخل مفصل تشخیص بیماری را امکانپذیر کرد. با استفاده از آرتروسکوپ میتوان پارگی لیگامان ها را در شانه و زانو درمان کرد. میتوان غضروف آسیب دیده در شانه یا زانو و منیسک آسیب دیده در زانو را ترمیم یا خارج کرد.

ترمیم یا بازسازی رباط صلیبی قدامی در زانو و یا خروج بافت های ملتهب در زانو، شانه، آرنج، مچ دست و مچ پا با آرتروسکوپ امکانپذیر است. آرتروسکوپ میتواند به خروج استخوان ها یا غضروف های آزاد در شان، زانو، آرنج ، مچ دست و مچ پا کمک کند. به توسط آرتروسکوپ میتوان سندرم کانال کارپ  را در ناحیه مچ دست درمان کرد. گرچه میتوان رون هر مفصلی را با آرتروسکوپ دید ولی انجام آرتروسکوپی در شش مفصل بیشتر انجام میشود که عبارتند از زانو، شانه، آرنج، مفصل ران، مچ دست و مچ پا.

 

توضیح تکنیک آرتروسکوپی

مهمترین قسمت یک آرتروسکوپ یک لوله فلزی توخالی به اندازه تقریبی یک نی است ( منظور نی هایی است که برای نوشیدن مایعات از آنها استفاده میشود). در یک انتهای این لوله فلزی یک دوربین فیلمبرداری بسیار دقیق قرار گرفته است و در درون لوله تعداد زیادی عدسی وجود دارد. پزشک متخصص ارتوپد از طریق یک شکاف چند میلیمتری این لوله را وارد فضای مفصلی کرده و سپس تصاویر تهیه شده توسط دوربین به یک مانیتور با وضوح بالا منتقل میشود تا پزشک معالج بتواند تصاویر داخل مفصل را روی مانتیتور ببیند.

یک منبع نور پرقدرت از طریق همان لوله نور کافی را برای دیدن داخل مفصل در اختیار میگذارد. از طریق یک شکاف دیگر در روی مفصل لوله باریک دیگری وارد مفصل میشود تا از طریق آن مقداری مایعات به داخل آن فرستاده شود. هدف از این کار یکی اینست که مایع کدر داخل مفصل خارج شده و یک مایع شفاف و زلال جای آنرا بگیرد تا داخل مفصل بهتر دیده شود و دلیل دیگر افزایش حجم داخل مفصل است تا به این طریق اجزای مفصل بیشتر از هم فاصله گرفته و بهتر دیده شوند و فضا برای حرکت آرتروسکوپ در مفصل نیز مهیا شود.

 پزشک ارتوپد میتواند بسیاری از قسمت های داخل مفصل را از طریق آرتروسکوپ ببیند و بیماری ها و ضایعات آنرا تشخیص دهد. پزشک معالج ممکن است از طریق شکاف کوچک دیگری در مفصل ابزارهای جراحی خاصی را به داخل آن فرستاده و از طریق آنها اقدام به درمان جراحی بعضی از ضایعات درون مفصلی کند. این وسایل بسیار متنوع هستند. بعضی از آنها مانند چاقو برای بریدن بکار برده میشوند. با بعضی دیگر که یک سر چرخنده دارد میتوان قسمت هایی از بافتهای داخل مفصل را تراشید. میتوان از لیزر هم در حین آرتروسکوپی استفاده کرد.

مراحل انجام آرتروسکوپی

معمولا درمان آرتروسکوپی بصورت یک جراحی سرپایی است به این منظور که بیمار مدت کوتاهی معمولا چند ساعت قبل از جراحی در بیمارستان بستری شده و بعد از آرتروسکوپی میتواند در همان روز از بیمارستان مرخص شود. مانند هر عمل جراحی دیگر بیمار باید به توسط متخصص بیهوشی تحت بیهوشی عمومی یا بیحس کمری یا بندرت بیحسی محلی قرار بگیرد. پس باید قبل از شروع عمل بیمار حداقل بمدت هشت ساعت چیزی نخورده و نیاشامیده باشد. کل آرتروسکوپی ممکن است چیزی حدود نیم تا یک ساعت وقت ببرد.

اگر در حین عمل بطور کامل بیهوش نشده باشید شما هم میتوانید از طریق مانیتور شاهد آرتروسکوپی باشید. در انتهای جراحی، وسایل خارج شده و شکاف های پوستی بخیه شده و پانسمان میشوند.

عوارض آرتروسکوپی چیست

عوارض آرتروسکوپی زیاد نیست ولی مانند هر جراحی دیگر احتمال عفونت، التهاب وریدها، تورم و خونریزی زیاد، آسیب و عروق یا اعصاب وجود دارد. احتمال عارضه در آرتروسکوپی اگر به درستی انجام شود کمتر از یک درصد است.

 

                                 

آرتروسکوپی چه مزایایی دارد

گرچه توجه به آرتروسکوپی از جانب مردم بیشتر به علت استفاده از آن در درمان ورزشکاران معروف بدست آمد، ولی درمان با آرتروسکوپ در بعضی بیماری ها میتواند موجب ساده شدن عمل جراحی، درد کمتر بیمار بعد از جراحی و دوران نقاهت کوتاهتر میشود. بیمار معمولا همان روز یا روز بعد از جراحی میتواند از بیمارستان مرخص شود. خیلی از اوقات بیمار میتوان بعد از چند روز به سر کارش برگردد.

منبع : ایران ارتوپد 

دررفتن شانه

منظور از جابجایی یا همان دررفتگی شانه خارج شدن سر استخوان بازو از حفره، مفصلی شانه می باشد که نسبت به افراد عادی در ورزشکاران بشدت شایع است. مفصل شانه شایعترین مفصل بدن است که دچار در رفتگی و جابجایی میگردد. 96% موارد جابجایی در اثر ضربه ایجاد می شوند.جابجایی شانه می تواند به سمت جلو، بالایا پائین یا عقب باشد که در 85% موارد سر استخوان بازو به سمت جلو جابه جا می گردد.جابه جایی شانه 50-45% از موارد جابه جایی مفاصل بدن را تشکیل می دهد.آناتومی کاربردی

مفصل شانه از قرارگیری سربزرگ استخوان بازو داخل حفره گلنوئید استخوان کتف بوجود می آید این مفصل توسط کپسول مفصلی پوشیده می شود. حفره مفصلی شانه توسط دو لایه عضلات سطحی و عمقی پوشیده می شود لایه عمقی را عضلات گرداننده شانه ( Rotator cuff ) می سازند که 4 عضله کوچک می باشند که سبب چرخش به داخل و خارج مفصل شانه می شوند و مفصل را از اطراف حمایت هم می کنند. تاندونهای این عضلات با کپسول مفصل شانه در هم می آمیزند. لایه سطحی را عضله دلتوئید تشکیل می دهد

بیومکانیک ورزشی

هر نیروی وارده در ورزش به مفصل شانه امکان دارد منجر به  در رفتگی شانه شود.میزان ریسک بروز این مسأله در صورت وجود سابقه قبلی در رفتگی یا شلی مفصلی افزایش می یابد. در بهم خوردن شدید در ورزش ریسک این مسأله زیاد است. بطور کلی هر نوع ورزشی که در آن در سرعت بالا ناگهان سرعت کم شده و نیرو به بازو منتقل شود احتمال دررفتگی زیاد است مثل دوچرخه سواری، شیرجه.

شرح حال

بطور معمول با شرح حال می توان نوع دررفتگی را براحتی مشخص نمود.
تعیین نوع دررفتگی با پرسیدن وضعیت دست هنگام ضربه براحتی شناسایی می گردد. معمولاً دررفتگی به جلو هنگامی رخ میدهد که دست و آرنج باز و بازو به خارج چرخیده و دور از بدن است مثل هنگامی که با دست روی زمین می افتیم. دررفتگی به سمت عقب با اعمال نیرو از روبرو در حالیکه دست در کنار بدن و به سمت داخل چرخیده است رخ می دهد.
چنانچه فرد بعد از تشنج یا شوک الکتریکی آمده است حتماً‌ باید به دررفتگی خلفی مشکوک شد.
دررفتگی به سمت پائین نادر است.سابقه دررفتگی قبلی پرسیده شود که داشته یا خیر.

معاینه

چنانچه دررفتگی وجود داشته باشد فرد درد شدیدی دارد و ممکن است نتوان مفصل را حرکت داد. در دررفتگی قدامی می توان سر بازو را لمس نمود و دامنه حرکات کاهش دارد. بخصوص در حرکت به خارج ( abduction ) و چرخش به داخل ( internal rotation ) . فرد معمولاً بازو را در حالت کمی دور از بدن و چرخش به خارج نگه می دارد.
دررفتگی به عقب تشخیص مشکلتری از قدامی دارد. بازو معمولاً‌ در وضعیت چرخش به داخل و در کنار بدن می باشد. دامنه حرکات کاهش یافته است بخصوص در حرکت چرخش به خارج و به سمت جلو.معاینه کامل عصبی عضلانی بایدصورت گیرد.

تصویربرداریرادیوگرافی:
نمای Anteroposterior : به بیمار می گوئیم ْ45-30 خم شود بطوریکه استخوان کتف وی موازی کاست رادیوگرافی قرار گیرد. این سبب می گردد که یک عکس AP در صفحه استخوان کتف گرفته شود در حالت نرمال یک فضای خالی بین سر بازو و حفره گلنوئید قرار دارد که در حالت در رفتگی این فضا وجود ندارد.
چنانچه عکس AP در صفحه بدن گرفته شود امکان دارد دررفتگی های خلفی را نشان ندهد.
نمای طرفی ( lateral )  :نمای AP نشان می دهد دررفتگی داریم یا خیر. اما نمای طرفی جهت آن را که به جلویا عقب می باشد را نشان می دهد.
ام ار آی: در افراد مسن یا میانسال که احتمال پارگی رباطهای عضلات چرخاننده شانه بدنبال جابجایی شانه زیاد است چنانچه دامنه حرکات بهبود نیابد یا درد رفع نگردد MRI برای تشخیص آسیب این رباطها لازم است. چانچه گادولینیوم MRI انجام شود بهتر است.درمان فاز حاد:بعد از جا انداختن باید دست به مدت 3-1 هفته توسط بانداژ بی حرکت باشد.
در این مدت فرد باید تمرین های دامنه حرکتی را برای مفاصل آرنج – مچ دست و دست انجام دهد.درمان جراحی معمولاً‌ برای ورزشکارانی که نیاز زیاد به استفاده از اندام فوقانی در ورزش خاص خود دارند توصیه می گردد و در افراد معمولی نیازی نیست.
فاز بهبودی:
بعد از دوره بی حرکت سازی حرکات غیر فعال شانه شروع می گردد ( حرکات توسط فرد دیگر )
در افراد پیر بعد از 1 هفته بی حرکتی باید حرکات غیر فعال شروع شوند زیرا احتمال بروز شانه یخ زده یا همان خشکی شانه در افراد مسن بیشتر است. هدف از این حرکات دستیابی به چرخش به خارج 30 درجه و جلو آوردن دست به میزان 90 درجه در سه هفته اول و دستیابی به 40 درجه چرخش به خارج و بالا آوردن دست تا 240 درجه در سه هفتم دوم است.
درمان جراحی در مورد ورزشکارانی که در این فاز ناپایداری علامتدار مفصلی را نشان می دهند انجام می گیرد.
فاز نگهدارنده:
در این فاز تقویت عضلات گرداننده شانه با اعمال وزن و حرکات فیزیوتراپیک صورت می گیرد. شنا کردن یک ورزش عالی برای این منظور می باشد.

بازگشت به تمرینات 

• نباید تا زمان رفع کامل علائم و محدودیتهای حرکتی مفصل شانه بعد از در رفتگی به رقابت بازگشت که این امر معمولاً دو الی سه ماه زمان نیاز دارد.

فیزیوتراپییکی از مهم ترین درمانها فیزیوتراپی می باشد که حتما باید با مراجعه به مراکز تخصصی و زیر نظر متخصص فیزیوتراپیست درمان را پیش برد

عوارض
• آسیب عروقی _ عصبی در ناحیه بازو و بدنبال دررفتگی
• آسیب عضلانی همراه عضلات ناحیه بازو
• عوارض ناشی از شکستگی در همراهی شکستگی و در رفتگی شانه

•استعداد به در رفتگی های مکرر : به خصوص در افراد زیر 18 سال چنانچه یک بار در رفتگی قدامی رخ دهد بسیار مستعد به بروز مجدد آن هستند و چنانچه این امر سه الی چهار بار تکرار گردد به جراحی برای پایدار کردن مفصل شانه که توسط جراح شانه انجام میشود، نیاز داریم.

پییش آگهی 

سن بروز این آسیب مهمترین فاکتور بیان کننده بروز مجدد است. افراد جوان بیشتر مستعد بروز مجدد می باشند. اگر در دوران نوجوانی رخ دهد احتمال بروز مجدد تا 90% می رسد در افراد بالای 40 سال ریسک بروز مجدد 15-10% می باشد.اغلب بروزهای مجدد در عرض 2 سال اول بعد از آسیب اولیه رخ می دهد.

                                            

                                 

آسیب های زانو

درد زانو یکی از شایعترین علل مراجعه بیماران به پزشکان و شایعترین علت مراجعه مردم به متخصصین ارتوپدی است. زانو مفصل پیچیده ای است و در واقع خود از چند مفصل تشکیل شده است و به علت همین پیچیدگی بدنبال ضربه میتواند به شکل های گوناگون آسیب ببیند. بسیاری از آسیب های زانو را میتوان با روشهای غیر جراحی درمان کرد ولی تعدادی از آنها برای بهبودی نیاز به عمل جراحی دارند.

 

آناتومی زانو

 زانو بزرگترین مفصل بدن است. این مفصل از کنار هم قرار گرفتن سه استخوان تشکیل شده است. قسمت پایینی استخوان ران، قسمت بالایی استخوان ساق و استخوان کشکک. قسمت انتهای پایینی ران روی ساق حرکات لولایی دارد و کشکک در فرورفتگی شیار مانند پهنی که در جلوی انتهای پایینی ران قرار دارد میتواند به طرف بالا و پایین حرکت کند. مفصل زانو لیگامان های قوی دارد که استخوانها را به یکدیگر متصل میکند.

 

این لیگامان ها مانع میشوند که استخوان های تشکیل دهنده مفصل در هر جهتی حرکت کنند. به زبان دیگر وظیفه آنها اجازه و تسهیل حرکت استخوان ها فقط در جهت های خاص است. مهم ترین جهتی که لیگامان های زانو اجازه حرکت میدهند خم و راست شدن زانو است گرچه زانو در جهات دیگر هم حرکات خفیفی دارد. زانو چهار لیگامان مهم دارد که عبارتند از:

•  لیگامان متقاطع قدامی یا ACL 

•  لیگامان متقاطع خلفی یا PCL 

•  لیگامان کلترال داخلی یا MCL

•  لیگامان کلترال خارجی یا LCL

ساختمان دیگر زانو منیسک است. هر زانو دو منیسک داخلی و خارجی دارد که جنس آن شبیه غضروف بوده و مانند بالشتکی در بین استخوانهای ران و ساق قرار میگیرد. وظیفه منیسک ها تسهیل حرکت ران روی ساق است و شوکی را که در هنگام پریدن و راه رفتن به زانو وارد میشود جذب کرده و در واقع با قرار گرفتن بین ران و ساق مانع از این میشود تا این استخوان ها در محل مفصل مستقیما به یکدیگر ضربه وارد کنند.

 

 

آسیب های شایع زانو

 آسیب های زانو از آسیب های شایع در ورزشکاران است. به همین علت متخصصین طب ورزشی باید دانش و مهارت فراوانی در درمان آسیب های زانو داشته باشند. ساختمان های بطور شایعی در حین حرکات ورزشی میتوانند دچار آسیب شوند.

 

لیگامان متقاطع ( صلیبی) قدامی یا  ACL

( Anterior Cruciate Ligament)

حرکاتی مانند تغییر ناگهانی جهت راه رفتن، توقف ناگهانی موقع دویدن یا برخورد نامناسب اندام تحتانی  به زمین موقع جهیدن میتواند موجب آسیب این لیگامان شود. این آسیب میتوان بصورت کشیدگی یا پارگی های خفیف در تاندون بوده و یا میتواند بصورت پارگی کامل لیگامان باشد. در ورزش های اسکی و بسکتبال و فوتبال این آسیب ها زیاد دیده میشوند. برای مطالعه بیشتر به مقاله "رباط متقاطع جلویی ( رباط صلیبی قدامی) ACL در مفصل زانو چگونه آسیب دیده و علائم پارگی آن چیست" مراجعه کنید.

 

لیگامان کلترال داخلی یا MCL 

( Medial Collateral Ligament)

آسیب به این لیگامان معمولا به علت ضربه ایکه از طرف خارج به زانو وارد میشود بوجود آمده و معمولا در ورزش های ضربه ای مثل فوتبال دیده میشود. برای مطالعه بیشتر به مقاله "آسیب لیگامان یا رباط های کلترال (جانبی) زانو" مراجعه کنید.

 

لیگامان متقاطع ( صلیبی) خلفی یا PCL

( Posterior Cruciate Ligament)

معمولا به علت ضربه ایکه به جلو زانو وارد میشود بوجود میاید. علت دیگر آن پیچ خوردن زانو حین ورزش است. برای مطالعه بیشتر به مقاله "پارگی رباط متقاطع خلفی ( رباط صلیبی خلفی) PCL در مفصل زانو" مراجعه کنید.

 

 پارگی منیسک

معمولا به علت چرخش ناگهانی ران روی ساق یا ایستادن ناگهانی هنگام دویدن یا تکل خوردن در حین فوتبال ایجاد میشود. برای مطالعه بیشتر به مقاله "پارگی منیسک در مفصل زانو چگونه ایجاد میشود" مراجعه کنید.

باید به خاطر داشت که در بسیاری از آسیب های زانو ممکن است بیش از یک بافت آسیب ببینند مثلا ممکن است آسیب رباط جانبی داخلی همراه با آسیب رباط صلیبی قدامی و یا حتی همراه با پارگی منیسک باشد.

 

درمان آسیب های زانو

 در آسیب های خفیف معمولا درمان با استفاده از استراحت، سرما، کمپرس و بالا نگه داشتن زانو است. منظور از استراحت به زمین نگذاشتن پا و استفاده از کراچ (عصای زیر بغل) است. سرمای موضعی با استفاده از یخ میتواند تورم را کنترل کند. و بستن باند کشی در اطراف زانو برای کمپرس کردن محل آسیب میتواند مفید باشد.

مهمترین اصل این است که درمان هرچه زودتر شروع شود موثرتر است. در موارد زیر باید زود به پزشک مراجعه کرد:

•  اگر در موقع ضربه یک صدا یا احساس تق در زانو کردیم یا احساس کردیم زانوی ما ناگهان از زیر ران دررفته و جابجا شده است

•  اگر درد شدید در زانو احساس میکنیم

•  اگر لنگش داریم

•  اگر نمیتوانیم زانوی خود را حرکت بدهیم

•  اگر زانوی ما متورم شده است

منبع :ایران ارتوپد

                                            

                                 

آیا کفی های پرهزینه ارزش استفاده را دارند

یکی از راه های کنترل درد های پاشنه پا استفاده از کفی های مخصوص در داخل کفش است. چند سالی است که انواع خاصی از این کفی های با تبلیغاتی که ذکر میکند کفی با دستگاه های کامپیوتری و به اندازه کف پای فرد است درست میشود و با هزینه زیاد در دسترس عموم قرار میگیرد. اینک یک مطالعه جدید میگوید هزینه کردن برای این کفی ها احتمالا به هدر دادن پول است.

این مطالعه میگوید استفاده از این کفی ها برای کنترل درد فاسئیت پلانتار تفاوت چندانی با کفی های معمولی و یا درمان های ساده دیگر ندارد. فاسئیت پلانتار علت عمده درد پاشنه است و به علت التهاب باند های فیبری ایجاد میشود که از پاشنه پا به سمت پنجه کشیده شده اند. این بیماری در کسانی که زیاد راه میروند یا زیاد میدوند و یا کسانی که از کفش های نامناسب استفاده میکنند بیشتر دیده میشود.

درد پاشنه ناشی از فاسئیت پلانتار معمولا در عرض شش ماه و با درمان های ساده ای مانند نرمش های کششی خوب میشوند. یکی دیگر از درمان هایی که پزشکان در مورد این بیماری بکار میبرند استفاده از کفی هایی است که در داخل کفش قرار گرفته و موجب میشوند فشار وزن بصورت متعادل در تمام کف پا پخش شود.

محققین هلندی در مطالعه انجام شده به این نتیجه رسیده اند که استفاده از کفی های گرانقیمت جدید هیچ مزیتی به درمان های طبی رایج ندارد و همچنان بهترین درمان این بیماری انجام نرمش های کششی مخصوص و استفاده از اسپلینت های شبانه است. نتایج این مطالعه در مجله British Journal of Sports Medicine منتشر شده است.

منبع :ایران ارتوپد

                                            

                                 

کمردردها در اغلب اوقات اشتباه درمان می شوند

محققان میگویند با اینکه کمردرد بیش از نیم میلیارد نفر از جمعیت دنیا را گرفتار کرده است و مهمترین علت ناتوانی در همه دنیا است در غالب موارد بصورت نامناسبی درمان میشود. به بسیاری از مبتلایان به کمردرد به غلط توصیه میشود به سر کار نروند و در خانه استراحت کنند یا بسیاری از آنها تحت تصویربرداری های غیر ضروری مانند ام آر آی قرار میگیرند یا حتی تحت عمل جراحی قرار میگیرند در حالی که نیازی به آن نداشته اند. به خیلی از این بیماران هم مسکن های مخدری داده میشود که تاثیر نامطلوبی بر آنها دارد.

گرچه غالب کمردردها مدت کوتاهی فرد را گرفتار میکنند ولی در 30 درصد موارد کمردرد در یک سال بعد مجددا تکرار میشود و شیوع کمردردهای مزمن در همه دنیا در 25 سال قبل حدود 50 درصد افزایش پیدا کرده است و این زنگ خطر بزرگی است.

محققان میگویند عمده کمردردها به درمان های ساده فیزیکی پاسخ مناسب میدهند و نیازی به دور کردن افراد از محیط کار نیست. طبق برآوردهای قبلی مشخص شده که در سال 2009 برای کنترل 60 درصد کمردرد ها در ایالات متحده از مسکن های حاوی مخدر استفاده شده است و متاسفانه تنها به نیمی از افرادی که در این کشور کمردرد مزمن دارند توصیه میشود ورزش کنند و این رویکردی کاملا اشتباه و مخالف مطالعات و تحقیاتی است که تاکنون انجام شده است.

محققان با بررسی روش هایی که در حال حاضر در همه دنیا برای درمان کمردرد مورد استفاده قرار میگیرد به این نتیجه رسیده اند که این روش ها در غالب موارد غلط و بیهوده بوده و توصیه میکنند هم مردم و هم کادر درمانی باید خیلی بهتر از چیزی که الان هست در مورد علل کمردرد و روش های موثر درمان آن آموزش ببینند.

نتایج مطالعه ذکر شده در شماره ماه مارس 2018 مجله The Lancet منتشر شده است


منبع:ایران ارتوپد


                                                                   

                                 

خار پاشنه و شاک ویو

به طور کلی خار پاشنه، زایده ای استخوانی است که در استخوان پاشنه پدید می آید. مچ پای انسان مرکب از هفت استخوان می باشد که بزرگ ترین آن استخوان پاشنه بوده و تا حدودی بیشترین وزن بدن را نیز تحمل می کند و در بخش ابتدای کف پا، پیش از قوس آن قرار دارد. ساختارش نسبتا به شکل مکعب مستطیل است و در اطراف آن بست ها (رباط ها) و عضله های زیادی واقع شده اند. چنانچه در این استخوان، یک زایده خرد پدیدار گردد، دردناک شده و نهایتا راه رفتن را مختل می سازد. علت خار پاشنه پا، وارد آمدن فشار یا آسیب به بافت پاشنه پاست که به التهاب و استخوانی شدن بست های کف پا منجر می گردد و عوامل تشدیدکننده آن عبارتند از:

الف) دویدن (راه رفتن زیاد از دویدن کمتر ضرر دارد).

ب) ایستادن به مدت طولانی.

ج) چاقی.

خانه و خانه داری / بهداشت و تندرستی

عموما خار پاشنه پا، خود را با درد می نمایاند. فرد ابراز می دارد چیزی همچون سوزن درون پاشنه پاست که بر اثر فشار مثل راه رفتن، درد ایجاد می کند.

خوب همان گونه که گفته شد، عضله های فراوانی پیرامون استخوانی است که بر اثر فشار به زایده تیز استخوانی برخورد می کند و درد به وجود می آید. گهگاه با وسیع شدن زایده، درد خود به خود نیز ایجاد می گردد که در حال استراحت هم باقی هست. در برخی حالات که هنوز بیماری پیشرفت چندانی ندارد هم می تواند بدون علامت باشد.

در پی ایجاد خارپاشنه پا ، بر اثر درد به هنگام راه رفتن، فرد سعی می کند فشار زیادی به پای مبتلا وارد نسازد، در نتیجه لنگان لنگان راه می رود و این لنگش به مرور زمان، در صورت عدم درمان خار پاشنه، موجب پیدایش ناراحتی هایی در قسمت تحتانی کمر و زانو می شود. بنابراین خارپاشنه را باید حتما مداوا کرد.

به منظور پیشگیری از تشدید عوارض خار پاشنه و درمان آن باید از پرداختن به فعالیت هایی که سبب وارد آمدن فشار پیاپی به پا می گردد خودداری کرده و از کفش های طبی با کفی مخصوص خارپاشنه پا استفاده کنید. باید در نظر داشت که چنانچه این عارضه، معالجه نشود، به خاطر لنگیدن مدام موجب مشکلاتی در بخش تحتانی کمر یا زانو می گردد.

راهکارهای درمانی

ـ یک کفی ویژه خارپاشنه پا در کفش تان بگذارید تا از فشار پا روی پاشنه کاسته شود.

 

ـ چنانچه از صافی کف پا رنج می برید و کف پا قوس طبیعی خودش را ندارد، از کفی های خاص به منظور حفظ قوس کف پا بهره برید.

ـ دستگاه الکتروترابی در فیزیوتراپی برای کاستن از درد و ورم بسی اثربخش است. اگر درمان خار پاشنه پا با شیوه های مزبور امکان پذیر نشود، باید از عمل جراحی برای خارج کردن خارپاشنه مدد گرفت.

یکی از بهترین درمان ها استفاده از دستگاه شاک ویو در فیزیوتراپی است

داروها

1ـ برای رفع درد خفیف، می شود از داروهایی چون استامینوفن یا آسپرین بهره جست.

2ـ تزریق استرویید به داخل ناحیه ملتهب به منظور تقلیل التهاب صورت می گیرد.

گفتنی است در زمانی که دچار درد شدید تا سر حد امکان روی پاشنه پا فشار نیاورید و خصوصا اگر در اوایل مداوا، اضافه وزن دارید سعی کنید از وزن تان بکاهید. بهترین اقدام، پیشگیری است. از کارها و فعالیت هایی که موجب وارد آمدن فشار پی در پی به پا می شود، بپرهیزید و سعی کنید استراحت کنید. سخن آخر این است که خارپاشنه با پوشیدن کفش راحت و با درمان حمایتی بهبود می یابد و اگر خوب نشد، نهایتا باید به جراحی روی آورد.

                                                               

                                 

درد ساق پا (شین اسپیلینت)shin spilint

احساس سفتی یا درد در ساق ممکن است ناشی از بیماری درد ساق (Shin Splint) باشد.
علامت بارز این بیماری، درد در قسمت جلویی و داخلی ساق پاست و بعد از فعالیت‌های شدید بدنی و ورزش زیاد به وجود می‌آید. به دنبال فعالیت بدنی زیاد تاندون، عضله و پریوست (پرده نازکی که روی استخوان‌ها وجود دارد) ملتهب می‌شود و این التهاب موجب درد می‌شود. صافی کف پا یا تغییرات دیگر در قوس کف پا، زمینه را برای بروز این بیماری فراهم می‌کند. ساق پا هنگام ورزش فشاری حدود شش برابر وزن بدن را تحمل می‌کند، بنابراین فعالیت‌های شدید می‌تواند مشکلاتی را برای عضلات و بافت‌های اطراف ایجاد کند و باعث التهاب شود.

به گفته دکتر فرانک کلی، سخنگوی انجمن جراحان ارتوپدی آمریکا، افرادی که به میزان زیادی پیاده‌روی می‌کنند یا پیاده‌روی سریع و سنگین انجام می‌دهند بیش از بقیه در معرض آسیب هستند چراکه در این مواقع پاها بیشتر خم می‌شود که در نتیجه باعث فرسودگی ماهیچه‌های ساق پا می‌شود.

مهم‌ترین اقدام برای درمان این مشکل، کاهش چند هفته‌ای فعالیت‌های بدنی است. اگر پیاده‌روی سنگین داشتید از انجام آن به مدت سه تا هشت هفته پرهیز کنید تا بافت‌ها التیام یابد. دکتر جوئل پرس، رئیس مرکز توانبخشی ستون فقرات و ورزش موسسه توانبخشی شیکاگو معتقد است از هرگونه فعالیت‌های مربوط به پیاده‌روی که موجب درد و آسیب رساندن به ساق پا می‌شود باید پرهیز کرد. پزشک در برخی مواقع ممکن است برای کاهش تورم و تسکین درد داروی ضد التهابی مانند ایبوپروفن یا کمپرس سرد تجویز کند.

منبع:

http://www.gostareshonline.com

                                                               

                                 

ویتامین دی D

ویتامینD از ویتامین های محلول در چربی است که برای جذب کلسیم از روده و استحکام استخوان ها لازم است.

راه های دریافت ویتامینD :

1-از طریق تابیدن اشعه آفتاب( اشعه ماوراء بنفش) به پوست بدن:

در پوست انسان ماده ای به نام دهیدروکلسترول وجود دارد که پیش ساز ویتامینD است و در اثر تابیدن اشعه آفتاب به پوست، مراحلی را در بدن طی کرده و سرانجام در کلیه، به ویتامینD فعال تبدیل می شود.

2- از طریق غذا: مواد غذایی حاوی ویتامینD شامل: کره، روغن کبد ماهی، زرده تخم مرغ ، خامه ، جگر، شیرهای غنی شده با ویتامینD، سرلاک و شیرخشک هستند.

3- می توان ویتامینD را به صورت سنتیتک ( یعنی مصنوعی یا ساختگی) نیز به بدن رساند.

غذای شیرخواران ممکن است حاوی مقادیر بسیار کمی ویتامینD باشد. شیر گاو حاویIU40(واحد بین المللی) و سبزیجات و میوه جات حاوی مقادیر بسیار ناچیز ویتامینD هستند. زرده تخم مرغ حاوی 400-120 واحد ویتامینD در هر گرم می باشد که منبع بسیار با ارزشی است. به اغلب شیر خشک ها ویتامینDرا در حد معقولی اضافه کرده اند.

عوامل ایجاد کننده کمبود ویتامینD :

1- قرار نگرفتن در معرض اشعه آفتاب ؛لازم به تذکر است که آفتاب باید مستقیم به پوست بتابد و اشعه ای که از پشت پنجره بتابد، فاقد اشعه ماورای بنفش است.

2- عدم استفاده از غذاهای حاوی ویتامینD مثل تخم مرغ:

3- رشد بسیار سریع کودک. برای مثال کودکان با وزن کم هنگام تولد ( کمتر از 2500 گرم) که پس از تولد رشد سریعی دارند و همچنین کودکان در دوران بلوغ که رشدشان بسیار سریع می شود، اگر ویتامینD را به مقدار کافی دریافت نکنند، ممکن است دچار کمبود این ویتامین شوند.

4. کودکانی که دارای بیماری های خاصی هستند، ممکن است به علت عدم جذب ویتامینD دچار کمبود این ویتامین شوند. به عنوان مثال در انواع بیماری هایی که با سوء جذب چربی همراه هستند.

همچنین داروهای ضد تشنج که در انواع صرع یا در تشنج های دیگر مصرف می شوند، مثل فنوباربیتال یا فنی توئین نیز به علت مداخله در متابولیسم ویتامینD، بیمار را در معرض کمبود این ویتامین قرار می دهد.

اثرات کمبود ویتامینD در بدن:

در اثر کمبود ویتامینD در بدن، بیماری نرمی استخوان راشیتیسم ایجاد می شود.

وقتی در اثر کمبود ویتامینD، جذب کلسیم از روده ها متوقف شود، برای نگه داری سطح کلسیم خون در حد طبیعی، هرمونی به نام پاراتورمون از غده پاراتیروئید ترشح می شود. این هورمون، کلسیم را از استخوان ها برمی دارد و وارد خون می کند. از این رو سطح کلسیم خون در حد طبیعی باقی می ماند، اما فسفر که از طریق ادرار دفع می شود، در خون پایین می آید.

اثرات کمبود ویتامینD در بدن، چند ماه بعد ظاهر می شود. این علائم در کودکان شیرخواری که مادرانشان کمبود این ویتامین را دارند، در عرض 2 ماه پس از تولد ظاهر می شود؛ اما در بقیه موارد در اواخر سال اول و در حین سال دوم زندگی، علائم مزبور بروز می کنند. در سایر دوران کودکی( به جز سن شروع بلوغ) کمبود این ویتامین نادر است.

علائم کمبود ویتامینD :

- جعبه ای شکل شدن سر

- پیشانی برجسته

- دیربسته شدن ملاج یا فونتانل ها

- دیردندان درآوردن

- پوسیدگی زودرس دندان ها

- ضخامت مچ دست

- بد شکل شدن لگن

- پرانتزی شدن ساق پاها، تمای له شکستگی در استخوان ها و نافرمی در ستون فقرات، ساق پاها و لگن که سبب کوتاهی قد می شود؛

- دیرنشستن

- دیر به راه افتادن

تشخیص این بیماری بر اساس علائم بالینی، تاریخچه مصرف ویتامینD، انجام رادیوگرافی و آزمایش خون از نظر بررسی سطح کلسیم، فسفر و آنزیم آلکالان فسفاتاز صورت می گیرد.

عوارض این بیماری علاوه بر موارد بالا شامل: ابتلا به عفونت های تنفسی، عفونت های روده ای و سل ریوی می باشد. هم چنین کم خونی ناشی از فقر آهن در این افراد شایع است.

پیشگیری از کمبود ویتامینD :

1. تجویز ویتامینD با دوز روزانه 400 واحد از راه خوراکی

2. استفاده از زرده تخم مرغ بعد از سن 7 ماهگی

3. استفاده از آفتاب مستقیم که اگر روزانه به مدت 10-5 دقیقه به مناطق باز بدن مثل سر، صورت و دست ها از آرنج تا انگلشتان دست و زانو تا انگشتان پا بتابد، کافی است.

منبع : تبیان