کندرومالاسی کشکک

کندرومالاسی کشکک چگونه ایجاد میشود

 

از عوامل مهمی که زمینه را برای ایجاد این بیماری مستعد میکند تغییر شکل مسیر شیار مانندی است که کشکک باید در حین بالا و پایین رفتن در جلوی قسمت پایینی استخوان ران طی کند.

 

گاهی هم خود استخوان کشکک به علت عدم تعادل بافت هایی که به آن متصل میشوند به یک طرف منحرف یا کج میشود و به درستی در شیار مربوطه حرکت نمیکند. به این وضعیت حرکت نامناسب کشکک یا Patellar maltracking میگویند.

 

نتیجه این وضعیت توزیع نامناسب نیروها است بطوریکه به قسمت هایی از غضروف کشکک فشارهایی بیش از قسمت های دیگر آن وارد میشود و همین امر موجب نرم شدن و ریش ریش شدن غضروف میشود.

 

 بیماری در زنان بیشتر است بطوریکه شیوع آن در زنان دو برابر مردان است. در نوجوانان در سنین رشد بیشتر است و در ورزش هایی مثل دویدن، دوچرخه سواری، فوتبال، تنیس و اسکی بیشتر دیده میشود بخصوص اگر فرد ورزش را تازه شروع کرده باشد یا شدت انجام آنرا به ناگهان زیاد کند. به نظر میرسد در کسانی که صافی کف پا دارند یا زانوهای پرانتزی دارند این بیماری بیشتر دیده میشود.

 

 

                                 

 

انواع اسپاینا بیفیدا

اسپینا بیفیدا ( مهره شکاف دار) چیست

 

اسپاینا بیفیدا سه نوع دارد

اسپینا بیفیدا مخفی Spina bifida occulta

در اسپاینا بیفیدای مخفی که خفیف ترین حالت است، فقط تغییراتی که گفته شد در مهره دیده میشود ولی نخاع سالم است. بچه هایی که این وضعیت را دارند مشکلی ندارند و بسیاری از آنها حتی تا آخر عمرشان هم متوجه مشکلی نمیشوند. در بعضی از این افراد کمی پرمویی یا تجمع چربی یا کمی فرو رفتگی در پوست پشت کمر درست در جایی که تغییر استخوانی در مهره ایجاد شده است دیده میشود

.

مننگوسل Meningoceles

 

در مننگوسل، نه تنها حلقه مهره از پشت باز است بلکه مننژ ( پرده ای که دور نخاع را پوشانده است) از این شکاف به بیرون میزند.

 

میلومننگوسل Myelomeningocele

 

در میلومننگوسل نه تنها مهره از پشت باز است بلکه هم مننژ و هم خود نخاع از این شکاف بیرون میزند. بیرون زدگی مننژ و نخاع در پشت کمر بچه تشکیل یک کیسه برجسته را میدهد. گاهی اوقات پوست کمر روی این کیسه را پوشانیده است ولی اکثر پوستی روی نخاع نیست و به همین علت این بچه ها در معرض عفونت های نخاع هستند.

 

میلومننگوسل شایعترین نوع اسپاینا بیفیدا است و از هر ۸۰۰ تولد در یکی اتفاق میفتد. در ۹۰ درصد بچه هایی که میلو مننگوسل دارند هیدروسفالی (جمع شدن مایع در مغز) دیده میشود.

 

در میلومننگوسل به علت خوب کار نکردن قسمتی از نخاع که از شکاف بیرون میزند بچه در اندام هایش دچار انواعی از فلجی و اختلال حس میشود. هر چه محل عارضه در ستون مهره بالاتر باشد شدت علائم عصبی و فلجی بیشتر است.

 

ممکن است بچه دچار تغییر شکل هایی در پا مثل کلاب فوت شود. اغلب این بچه ها مشکلاتی در کنترل ادرار و مدفوع کردن دارند و بعضی از آنها بیش فعال هستند و دچار احتلال تمرکز، اختلال در صحبت کردن یا یادگیری میشوند.

 

 

                                 

اسپینا بیفیدا ( مهره شکاف دار) چیست

اسپینا بیفیدا ( اسپاینا بیفیدا) Spina bifida یا مهره شکاف دار یک از شایعترین ناهنجاری های مادرزادی است که در ستون مهره ایجاد میشود

.

علت ایجاد اسپاینا بیفیدا چیست

 

گرچه علل اسپینا بیفیدا هنوز ناشناخته است ولی در بعضی حالات احتمال ایجاد آن بیشتر میشود.

 

 *   بعضی عوامل مانند کمبود فولیک اسید ( ویتامین ب-۹) در بدن مادر در قبل یا حین بارداری میتواند احتمال بروز این عارضه در جنین را بیشتر کند.

 

 *   مصرف داروهای ضد صرع در ماههای اول بارداری در مادر به علت تداخل در متابولیسم اسید فولیک احتمال بروز اسپینا بیفیدا در جنین را بیشتر میکند.

 

   * این بیماری در سفید پوستان بیشتر دیده میشود.

 

   * اگر یک بچه در خانواده ای دچار اسپاینا بیفیدا شود احتمال بروز این عارضه در بچه های بعدی از این خانواده بیشتر است. اگر مادری خود این مشکل را داشته باشد یا در افراد فامیل نزدیکش این بیماری باشد احتمال اینکه مشکل در فرزندانش ایجاد شود بیشتر میشود. با این حال بیشتر بچه هایی که اسپاینا بیفیدا دارند از پدر و مادر سالم بدنیا میایند.

 

   * در زنانی که دیابت کنترل نشده دارند یا زیاد چاق هستند احتمال بروز اسپاینا بیفیدا در بچه شان بیشتر است.

 

  *  تب در ماه های اولیه بارداری ممکن است احتمال بروز این عارضه در جنین را بیشتر کند

 

 

                                 

.

چسبندگی مهره های کمر یا ساکرالیزاسیون چیست

بسیاری از کسانی که کمر درد دارند در مراجعه پزشکی با این جمله مواجه میشوند که ” علت کمر درد شما چسبندگی مهره های کمر است” ولی چسبندگی مهره چیست و تا چه حد در ایجاد کمر درد دخیل است.

 

چسبندگی مهره های کمری لفظی است که معمولا برای توصیف اتصال مهره پنجم کمری و مهره اول خاجی استفاده میشود. عبارت تخصصی آن ساکرالیزاسیون Sacralization است.

 

ستون مهره از استخوان های استوانه ای شکل جدا از همی به نام مهره تشکیل شده که پشت سر هم و هر کدام روی دیگری قرار کرفته اند. بین تمام مهره ها دیسک بین مهره ای قرار دارد که وظیفه اصلی آن اینست که اجازه دهد مهره ها روی یکدیگر حرکت کنند و همچنین به عنوان یک بالشتک جذب کننده شوک و ضربه هم عمل میکند.

در ساکرالیزاسیون، مهره پنجم کمری و مهره اول خاجی از کنار به یکدیگر میچسبند. این چسبندگی میتواند از یک طرف یا دو طرف مهره ها باشد. گاهی ممکن است دیسک بین این دو مهره هم وجود نداشته باشد. نتیجه آن اینست که این دو مهره به یکدیگر چسبیده اند و حرکتی نسبت به هم ندارند. این وضعیت در بسیاری از افراد جامعه وجود دارد و معمولا مادرزادی است به این معنی که از بدو تولد وجود دارد.

 

کمر درد عارضه بسیار شایعی است به طوریکه به نظر میرسد ۸۵ درصد مردم در طول زندگی حداقل یک بار دچار کمر درد میشوند. سالها پیش این تصور وجود داشت که ممکن است این تغییر شکل ستون مهره ارتباطی با کمر درد داشته باشد ولی بررسی های بیشتر نشان داد که نمیتوان ارتباطی بین این دو برقرار کرد.

 

در بسیاری از افرادی که در اطراف شما زندگی میکنند و شکایتی از کمر درد ندارند اگر رادیوگرافی ار ستون مهره به عمل آید میتوان این وضعیت را مشاهده کرد.

 

در واقع این تغییر شکل ستون مهره را میتوان مانند تفاوتی دانست که مردم در اندازه قد، شکل بینی، رنگ چشم یا مو با یکدیگر دارند. همانطور که رنگ چشم قهوه ای و آبی هر دو طبیعی است و نمیتوان ضعف بینایی کسی را به رنگ چشم او مرتبط دانست، چسبیده بودن مهره پنجم کمری و اول خاجی و چسبیده نبودن این دو مهره هر دو طبیعی بوده و ارتباطی به کمر درد ندارند.

 

اگر فردی کمر درد داشته و در رادیوگرافی که پزشک از ستون مهره او به عمل میاورد این تغییر مشاهده شود، باید به دنبال علت دیگری برای کمر درد بود

 

 

                                 

آرتروگریپوز چه نوع بیماری است

آرتروگریپوز یا Arthrogryposis multiplex congenital مجموعه ای از چند بیماری با علائم بالینی کمابیش مشابه است که مشخصه آنها تغییر شکل و سفتی غیر پیشرونده مفاصل در حین تولد است. در این بیماری بافت عضلانی بطور کامل یا نسبی با بافت چربی و فیبرو جایگزین شده است.

 

آرتروگریپوز از هر ۳۰۰۰ تولد در یکی دیده میشود. تشخیص بیماری بلافاصله بعد از تولد یا حتی قبل از آن با سونوگرافی داده میشود. این بیماری به بیش از ۱۵۰ علت مختلف ایجاد میشود ولی علت نهایی مشترک همه اینها که منتج به بیماری میشود آکینزی (آکینِزی) Akinesis یا کاهش حرکات جنین است.

 

فرد مبتلا به آرتروگریپوز ممکن است فرد دیگری را در خانواده با همین بیماری داشته باشد. این بیماری در فرزندان پدر یا مادر مسن بیشتر دیده میشود. ممکن است در یکی از والدین بیمار فرم خفیفی از بیماری وجود داشته باشد.

 

ابتلا مادر به بعضی بیماری های ویروسی یا تب مزمن مادر، استفاده از حمام یا وان یا سونای بسیار داغ توسط مادر و یا استفاده مادر از بعضی داروها مانند فنی توئین یا الکل در زمان بارداری میتواند در بروز این بیماری در فرزند نقش داشته باشد، کم بودن مایع آمنیوتیک در دوران بارداری هم میتواند با آرتروگریپور نوزاد مرتبط باشد.

 

 

                                 

 

درمان ورم مفصل در بچه ها

درمان

 

یک تیم باید در درمان شرکت کنند که شامل متخصص اطفال ، متخصص روماتیسم، متخصص ارتوپدی، پرستار، فیزیوتراپ ، کار درمان، متخصص چشم پزشک و دندانپزشک است.

 

هدف ار درمان کمک به بیمار است تا فعالیتهای فیزیکی و اجتماعی خود را از دست ندهد و اگر بعضی از آنها را از دست داده است دوباره بدست آورد داروهای متعددی بر حسب احتیاج به بیمار داده می شود.

 

بطور روزانه تمرینات مرتبی باید جهت تسهیل حرکت مفاصل و قدرت عضله انجام گیرد. شنا کردن بسیار مفید است استفاده از کسیه یخ و گاهی گرفتن حمام گرم موثر است.

 

کاردرمانی: هدف از کاردرمانی انجام مستقل فعالیتهای روزانه، کاهش وابستگی فیزیکی وروانی و بالا بردن کیفیت زندگی است. کار درمان با بیمار و اولیاء بیمار و مسئولین مدرسه بطور مرتب ارتباط دارد.

 

به بیمار آموزش کارهای شخصی مانند نظافت، بهداشت و لباس پوشیدن را میدهد. گاهی نیاز به تهیه وسایل مخصوص جهت بیمار است. مثلاً قاشق و چنگال مخصوص، اسفنجهای مناسب با دسته ای بلند جهت صابون زدن و حمام کردن، شانه با زاویه ای مخصوص و بلند جهت شانه کردن موهای پشت سر، صندلی مناسب در حمام و حتی تهیه لوازم آرایش مخصوص جهت دخترها.

 

با معلم مدرسه صحبت می شود که بچه سر کلاس مانند بقیه بچه ها طولانی ننشیند و اجازه داشته باشد که از روی صندلی خود بلند شود و چند قدم را برود تا در اثر نشستن طولانی مفاصل خشک نشوند.

 

نیمکت و میز مناسب جهت مدرسه تهیه می شود. اگر با کامپیوتر کار میکند صفحه کلید مناسب جهت وی تهیه می شود تا با حرکت آرنجها و مچ دستها مناسب باشد. تورهای تابستانی تفریحی گروهی جهت این بیماران گذاشته می شود تا با هم تماس داشته باشند و کارها را از یکدیگر یاد بگیرند.

 

این بچه ها بر حسب تونائی حتماً باید در فعالیتهای ورزشی شرکت کنند. دیده شده است که بعضی از آنها در رشته های ورزشی حرفه ای موفق هم بوده اند.

 

 

                                 

 

علت و انواع ورم مفصل در بچه ها چیست

علت

 

همانطور که ذکر شد واقعاً هنوز معلوم نشده است که چرا بعضی بچه ها گرفتار این بیماری می شوند عوامل متعددی مانند خطای ژن، استرسهای روانی، ویروس و زمینه های ژنتیک ذکر شده ولی واقعاً هیچ یک ثابت نشده است. علت هر چه می خواهد باشد بدن بر ضد سلولهای سینوویوم و بافتهای مفصل ماده ای می سازد که باعث التهاب مفصل می شود.

انواع JIA

 

    نوع الیگوآرتیکولار یا پوسی آرتیکولار : ۵۰% موارد است گرفتاری در چهار مفصل یا کمتر از چهار مفصل است. گرفتاری بیشتر در مفاصل زانو، آرنج و مچ پا است در دخترها گرفتاری بیشتراست .

 

    نوع پلی آرتیکولار : ۴۰% موارد است. گرفتاری در بیش از پنج مفصل است. گرفتاری مفاصل قرینه است (مانند هر دو مچ پا، یا هر دو زانو یا مچ دستها)

 

    نوع سیستمیک: ۱۰% موارد است گذشته از گرفتاری مفاصل گرفتاری اعضای دیگر بدن مانند قلب نیز وجود دارد. در این نوع بیماری تب وجود دارد که هفته ها طول می کشد. مفاصل کوچک دستها و مفاصل دیگر نیز گرفتار می شوند.دانه های قرمز رنگ روی قفسه سینه و رانها و جاهای دیگر وجود دارد در این نوع پسر و دخترها مساوی گرفتار می شوند.

 

علائم

 

علائم عمومی : خستگی ، تب، کاهش اشتها

 

علائم خارج مفصلی: در چشم ها التهاب قسمت قدام چشم بخصوص در نوع الیگوآرتیکولار بوجود می آید بنابراین بایستی بیمار بطور مرتب هر شش ماه توسط چشم پزشک معاینه شود. اعضای دیگر بدن مانند قلب در نوع سیستمیک گرفتاری دارند.

 

علائم اختصاصی مفصل: به علت درد بیمار هنگام راه رفتن می لنگد. به علت درد و ورم کاهش حرکت مفصل وجود دارد و چون مفصل را در حالت ثابت نگه می دارد کم کم مفصل خشک می شود به علت صدمه ای که غضروف و استخوانهای اطراف مفصل می خورند کم کم مفصل دچار تغییر شکل و دفورمیتی می شود. صفحات رشد اطراف مفصل صدمه می خورند که باعث کاهش رشد و کوتاهی قد می شود.

 

علائم آزمایشگاهی: آزمایش رماتیسم (RF) همیشه مثبت نیست. در نوع الیگو آرتیکولار ANA بیشتر از انواع دیگر مثبت است.

تشخیص

 

آسان نیست و مجموعه علائم بالینی، معاینه، آزمایش خون و مایع مفصل و انجام عکس برداری برای رد کردن بیماریهای دیگر التهاب مفصل مانند تومور و شکستگی تشخیص را آسان ترمی کند.

 

 

                                 

 

عمل جراحی با میله داخل استخوانی

در این روش ران بیمار در اطاق عمل با بیهوشی عمومی بصورت بسته جااندازی شده و سپس از راه دو شکاف یک سانتیمتری که در دو طرف بالای زانو داده میشود دو میله بلند فلزی (به کلفتی میله بافتنی) به داخل کانال استخوانی ران تا بالاترین قسمت های استخوان فرستاده شده و بدین وسیله شکستگی بیحرکت میشود.

 

امروزه در اکثر مراکز درمانی اروپا و امریکای شمالی از روش دوم استفاده میشود. علت اینست که در هر دو روش از بیهوشی عمومی استفاده شده و اگر برای کشش بیمار از پین استخوانی استفاده شود شکاف جراحی چه در پوست و چه در استخوان در هر دو روش یکی است

.

 

با این حال در روش جراحی تعبیه میله داخل استخوانی، بیمار بجای ۳-۲ هفته ۲-۱ روز در بیمارستان بستری میشود و نیازی هم به گچ گیری ندارد و زودتر هم را میفتد.

 

هزینه بستری در بیمارستان و هزینه دور ماندن والدین از محل کارشان برای مراقبت از بیمار در بیمارستان کاهش یافته و بیمار هم مدت زیادی از مدرسه دور نمیماند

 

 

                                 

 

.

کشش پوستی و سپس گچ گیری

در این روش بیمار برای مدتی در بیمارستان بستری میشود.

 

در مدت بستری، بیمار در تخت به پشت دراز کشیده و وزنه هایی از طریق ریسمان به چسب های نواری پهنی که به پوست ساق چسبیده است متصل شده و موجب اعمال نیروی کششی به کل اندام تحتانی میشود. ( در بچه های بزرگتر گاهی بجای کشش پوستی از کشش استخوانی استفاده میشود.

 

در روش کشش استخوانی وزنه از طریق ریسمان به میله فلزی که بصورت عرضی در پایین استخوان ران بیمار (بالای زانو) گذاشته شده است متصل شده و موجب اعمال نیروی کششی به کل اندام تحتانی میشود).

 

کشش اعمال شده به اندام تحتانی موجب میشود قطعات شکسته شده ران در کنار یکدیگر و در وضعیت مطلوب قرار بگیرند. در این روش درمانی پزشک معالج مکرراً از محل شکستگی عکسبرداری کرده و وضعیت قطعات را زیر نظر میگیرد.

 

بیمار ۳-۲ هفته در همین حالت بستری میماند تا قطعات شکسته شده به هم بچسبند. سپس اگر از کشش استخوانی استفاده شده میله از پای بیمار خارج میشود و یا چسب های کشش پوستی از ساق بیمار جدا میشود و برای بیمار گچ اسپایکا گرفته میشود.

 

 

                                 

 

درمان شکستگی تنه ران در بچه ها

انتخاب نوع درمان شکستگی تنه استخوان ران در کودکان تابع سن بچه و مقدار جابجایی شکستگی است. در مواردی که شکستگی بدون جابجایی باشد درمان بصورت گچ گیری است.

 

برای گچ گیری شکستگی ران از روش خاصی استفاده میشود و گچ بکار برده را گچ اسپایکا Spica cast میگویند. گچ اسپیکا تنه بیمار را از سینه به پایین در بر میگیرد.

 

تمام اندام تحتانی شکسته شده تا نوک انگشت در گچ گذاشته میشود و اندام تحتانی طرف سالم تا بالای زانو گچ گرفته میشود. این گچ بسته به سن بچه بین ۶-۳ هفته باقی مانده و سپس خارج میشود

.

گچ اسپایکای ران

در مواردی که شکستگی همراه با جابجایی باشد اگر سن بچه زیر ۵ سالگی باشد ابتدا شکستگی در اطاق عمل و با کمک بیهوشی عمومی جااندازی شده و سپس گچ اسپایکا گرفته میشود و اگر سن بچه بالای ۵ سالگی باشد دو روش درمانی را میتوان انجام داد که هر روش طرفداران خود را دارد