چگونه تحریک ریشه عصبی موجب درد گردن و دست میشود
به قسمتی از نخاع که در ستون مهره گردنی قرار دارد نخاع گردنی میگویند. از این قسمت از نخاع اعصابی خارج میشود که به آن ریشه های عصبی میگویند. این ریشه های عصبی بعد از خارج شدن از نخاع به شانه و بازو و کل اندام فوقانی رفته و حس و حرکت آن را تامین میکنند.
ریشه های عصبی در ناحه گردن به علل مختلفی ممکن است تحت فشار قرار بگیرد و این فشار موجب بروز علائمی مانند درد و اختلال حسی و حرکتی شود. شایعترین این علل عبارتند از
اسپوندیلوز
با افزایش سن، دیسک بین مهره ای محتوای آب خود را از دست داده و چروکیده و کوچک میشود. این عارضه را اسپوندیلوز Spondylosos میگویند. کاهش ارتفاع دیسک موجب میشود مهره ها به یکدیگر نزدیک تر شوند. این نزدیک شدن مهره ها موجب میشود سوراخ یا دهانه ای که بین دو مهره مجاور هم و در دو طرف آنها قرار دارد تنگ میشود. این دهانه ها محل خروج ریشه های عصبی از نخاع هستند. پس به این اعصاب فشار وارد میشود.
آرتروز گردن
با نزدیکتر شدن مهره ها به هم فشار بیشتری به مفاصل بین مهره ها که به آنها فاست میگویند وارد میشود. این فشار به نوبه خود موجب آرتروز و سائیدگی مفصل میشود. هر مفصلی که سائیده میشود شروع به ساختن استخوان های اضافه در اطراف خود میکند. همچنین لیگامان های اطراف مفصل هم کلفت تر میشوند. مفاصل بین مهره ای هم همین کار را میکنند. این استخوان های اضافی و لیگامان های کلفت شده دهانه بین مهره ای و هم کانال نخاع را تنگ تر میکند.
هرنی دیسک
گاهی اوقات دیواره حلقوی دیسک بین مهره ای بتدریج ضعیف شده و بعد از مدتی پاره میشود. قسمت مرکزی دیسک میتواند از طریق این پارگی که معمولا در قسمت پشتی دیسک است از دیواره آن بیرون بزند. به این روند هرنی یا فتق دیسک بین مهره ای میگویند. فشار این دیسک بیرون زده هم میتواند روی ریشه های عصبی که در حال خارج شدن از نخاع هستند موجب تحریک ریشه عصبی و بروز علائم شود
.
آسیب رباط های مهره
گاهی اوقات رباط هایی که مهره ها را در کنار هم پایدار نگه میدارند بدنبال ضربه پاره میشوند. در این موارد مهره ها ناپایدار شده و نسبت به هم حرکات غیر معمولی را انجام میدهند. این حرکات موجب فشار بر روی ریشه عصبی میشود. ناپایداری مهره ها میتواند در بعضی بیماری ها که موجب شلی رباط های ستون مهره گردنی میشوند (مانند روماتیسم مفصلی) هم ایجاد گردد.
اسپوندیلولیستزی
در اسپوندیلولیستزی یک مهره بر روی مهره پایینی سر خورده و به جلو جابجا میشود. این جابجایی غیر معمول میتواند روی ریشه های عصبی فشار بیش از حدی وارد کند
مجموعه این عوامل موجب افزایش فشار بر روی ریشه های عصبی میشوند که در حال خروج از نخاع هستند.
نکته بسیار مهم اینست که اتفاقاتی را که ذکر کردیم روندی طبیعی است و کم و بیش در همه انسان ها اتفاق میفتد. اگر از همه افراد بالای ۵۰ سال ام آر آی به عمل آوریم در نصف آنها تغییراتی را که ذکر کردیم میبینیم با این حال این تغییرات در بعضی افراد موجب بروز علائم میشود و در اکثر موارد بدون علامت باقی میماند
.